Pedagogika- I semsetr
1. PRZEDSTAW WYBRANE UJĘCIE PEDAGOGIKI I JEJ CECHY
PEDAGOGIKA wg. Stanisława Palki "Pedagogika w stanie tworzenia" to nauka o wychowaniu,kształceniu i samokształtowaniu człowieka w ciągu całego życia,nie dotyczy tylko najmłodszych dzieci. To nauka która stale się rozwija,tworzy i udoskonala. Każda dziedzina naukowa posiada swój język naukowy,terminologię i pedagogika też do tego dąży. Pedagogika jest nauką i należy do nauk praktycznych-pomaga praktyką w codziennym zyciu.
GŁÓWNE POJĘCIA ,TERMINY PEDAGOGICZNE:
WYCHOWANIE to świadome kierowanie rozwojem wg. ANTONINY GURYCKIEJ
wg. prof. PALKI WYCHOWANIE to zestrój działań służących kształtowaniu osobowości człowieka i wspomaganiu rozwoju tej osobowości, odnosi się do sfery fizycznej,moralnej i estetycznej.
WYCHOWANIE wg HELIODORA MUSZYŃSKIEGO- rodzaj szczególnej działalności która wywołuje określone zmiany w osobowości dziecka
KSZTAŁCENIE (niemiecka definicja) oznacza nie tylko rozporządzanie wiedzą i umiejętnościami zawodowymi, lecz piętno(znak) i formowanie charakteru przez to czego się jednostka nauczyła.
KSZTAŁCENIE-poruszamy inteligencję ale od strony emocjonalnej. Ogół czynności i procesów umożliwiający ludziom uzyskanie orientacji w otaczającej rzeczywistości przyrodniczej i społecznej
KULTURA PEDAGOGICZNA (Henryk Rowid) jest potrzebna bo
nie ma gotowych rozwiązań,
sytuacje są niepowtarzalne
niezbędna jest refleksja(namysł) a nie tylko rutyna i intuicja
działanie o charakterze impulsywnym bezplanowym lub szablonowym-świadczyłoby o braku kultury pedagogicznej
konieczny staje się namysł nad nowymi prądami filozoficznymi i pedagogicznymi
o kulturze pedagogicznej świadczy też uczestnictwo w twórczości pedagogicznej
NAUCZANIE- jest to planowa i systematyczna praca nauczyciela z uczniami mająca na celu wywołanie pożądanych,trwałych zmian w postępowaniu,w dyspozycjach i całej osobowości(pod wpływem uczenia się i opanowywania wiedzy)
TE TRZY FILARY TO TRZY RÓŻNE OKREŚLENIA ALE JEDNOCZEŚNIE NIE MA NAUCZANIA BEZ WYCHOWANIA I KSZTAŁCENIA-SĄ ZE SOBĄ ŚCIŚLE POWIĄZANE
FUNKCJE WYCHOWANIA:(głównie : zachowawcza i twórcza)
techniczna-przygotowanie do pracy
kulturotwórcza-rozwój uzdolnień dziecka,przekaz dorobku kulturowego następnym pokole
biologiczna-pielęgnacja,złe wych. odbija się na stanie zdrowia:nerwice,uzależnienia,patolog
psychologiczna-kształcenie i wychowanie-ćwiczenie myślenia,inteligencji,
ideowa-polityczna-pokój tolerancja wzajemne poszanowanie demokracja
ekonomiczna-przygotowanie do gospodarności,oszczędności,bytu.
PROPOZYCJA KLASYFIKACJI NAUK wg. KOTARBIŃSKIEGO
N.PRAKTYCZNE projektują rzeczywistość(pedagogika społeczna)
N.KRYTYCZNE za główne zadanie stawiają sobie stawianie trafnych ocen(np. etyka)
N.NORMATYWNE wyprowadzają pewne formy zachowań
2. TWÓRCY WIELKICH SYSTEMÓW PEDAGOGICZNYCH
św. JAN BOSKO WŁOCH 1815-1888 SYSTEM SALEZJAŃSKI
Dziecko chłopskie półsierota,do szkoły miał 5km. wybitnie uzdolniony,ukończył teologię. Żeby mieć środki ,pieniądze na naukę wykonywał różne prace-krawiectwo,praca przy koniach. Miał niesamowitą pamięć. Najpierw zdobył wykształcenie a potem zaczął nauczanie dzieci.
Zajmował się opieką nad dziećmi ulicy,nie były to dzieci wytrwałe w nauce(ok.80 000 dzieci).Założyciel szkoły salezjańskiej,szkolnictwa salezjańskiego. W szkole tej były drukarnie,warsztat krawiecki,szewski,introligatorski,lub chłopcy szli na budowę. Założył TOWARZYSTWO WESOŁOŚCI razem z dziećmi pracującymi w polu. Dbał o ich wychowanie duchowe.
GŁÓWNE ZASADY:
jego wychowankowie i on sam muszą dobrze wykorzystać czas
zawsze należy kierować się miłością
Zakładał ORATORIA-domy modlitwy,gdzie nie tylko się modlili,był to głównie internat w którym chłopcy mogli się uczyć(szkoła podstawowa i zawodowa),były to także noclegi dla chłopców którzy pracowali. Wszyscy byli objęci opieką,dla tych którzy nie mieli wykształcenia-modlitwa i rekolekcje-musieli się uczyć.
Napisał podręczniki ponieważ uważał ze chłopcy nie nauczą się z dostępnych podręczników,tak wielkie mieli zaległości.
Wprowadził :
dziesiętny system miar
uczył historii świata
uczył historii Włoch
PREKURSOR PEDAGOGIKI DIALOGU,był tolerancyjny(dzieci: żydowskie,arabskie,i uciekinierów). Jego życie to pedagogika,pisał podręczniki-nie napisał żadnego dzieła. Zetknął się z Polakami-WIOSNA LUDÓW 1842-POLAK jego naśladowca to AUGUST CZARTORYSKI.
STWORZYŁ SYSTEM SALEZJAŃSKI- który rozszerzył w Europie i świecie:
DWUKIERUNKOWOŚĆ relacji pedagogicznych-chłopcy od wychowawcy,wychowawcy od chłopców "Aby szczenięta nauczyły się pływać rzuca się je do wody
OJCIEC PEDAGOGIKI ZAUFANIA-
należy pozyskać zaufanie chłopców,dzieci
należy wychowywać przez muzykę i śpiew
Nieustannie czuwał aby wychowankowie nie zrobili czegoś złego(dziś to prewencja-zapobieganie złu)
kar bardzo mało-spojrzenie,rozmowy,nie było bicia-chłopcy musieli robić notatki z tych rozmów,dlatego że kary musiały być rozumiane
pomagała mu matka,ale zmarła szybko w 65 R.Ż
dyscyplina służyła tzw.FORMACJI-profilaktyka,zabawa.
PREKURSOR PEDAGOGIKI RESOCJALIZACYJNEJ-współpracował ze służbami więziennymi wyprowadzał więźniów na spacery,wycieczki
KAZANIE O KAPUŚCIE"im częściej przesadzana,tym lepsza"
NACZELNA DEWIZA:CIEPŁO I ŚWIATŁO(MIŁOŚĆ,PEDAGOGIKA SERCA)
W latach 50tych DŻUMA-40tu chłopców pomagało chorym w czasie zarazy-wszyscy przeżyli-nauczył ich higieny,walki o siebie
uwielbiał grać w karty-obstawiał:
5-bo 5 przykazań kościelnych
10-bo 10 przykazań boskich
14-bo 14 dobrych uczynków
Nie zdążył szerzyć swoich idei,BOSKO zmarł na gruźlicę w 1888r.
JAN HENRYK PESTALOZZI SZWAJCAR 1746-1827
Zajął się opieką nad dziećmi upośledzonymi umysłowo i fizycznie.
Stworzył PEDAGOGIKĘ SPECJALNĄ.
UZNAŁ 3 rodzaje predyspozycji człowieka"uczymy się głową,sercem i ręką" jest to aktualne do dziś
PREDYSPOZYCJE INTELEKTUALNE-wpłynąć na nie u tych dzieci,GŁOWA-myślenie,pamięć mowa
PREDYSPOZYCJE MORALNE- SERCE-uczenie się przez przeżywanie,budzić u dzieci zaufanie,wiarę różne uczucia(miłość, wdzięczność), Dbał o rozwój moralny tych dzieci.
PREDYSPOZYCJE MANUALNE- RĘKA-ćwiczył zręczność,:zajęcia sportowe,praca w ogrodzie na polu . Wprawę i nawyki to jest to co możemy osiągnąć przez ciągłe ćwiczenia.
KSIĄDZ STANISŁAW KONARSKI 1700-1775
Stworzył pierwszy system pedagogiczny,odnowił w Polsce szkolnictwo średnie. Jego działalność przypada na wczesne oświecenie-jeden z prekursorów oświecenia.
uwolnić (zlaicyzować) szkolnictwo w Polsce z wpływu zakonu-szkolnictwo ma być świeckie
nowy typ wychowania-przygotowanie młodych ludzi do życia społecznego,rozwijać zainteresowania polityczne, starał się stworzyć nowy typ obywatela
w szkołach które zakładał-ograniczał łacinę jako język wykładowy a stopniowo wprowadzał j.polski
starał się wprowadzać nauki ścisłe:matematykę,astronomię,fizykę
obok j.polskiego-francuski,
nową filozofię nie tylko opartą o zasady religii
Rozpoczął od założenia w Warszawie szkoły COLLEGIUM NOBILIUM w 1741r.
szkoła dla synów szlacheckich
nacisk na języki nowożytne(francuski)
j. polski
nauka szermierki,tańca czyli przygotowanie do życia świeckiego
zalecał nowy styl wymowy(na j.polskim)-ma to być język:prosty,zrozumiały,precyzyjny,nieozdobny,oparty na racjonalnym myśleniu
do wyższych klas wprowadził:prawo,geografię,historię
uczył przedmiotów których nie uczono
popularyzował nowych filozofów-Kartezjusz
W argumentacji-METODA SOKRASTYCZNA-wydobywanie wiedzy ,prawdy za pomocą zadawania pytań.
-wybitny polak, patriota
Król Stanisław August Poniatowski przyznał mu medal: SAPERE AUSO-"temu który odważył się być mądrym" . Docenił jego nowatorstwo
Stanisław Konarski oświata - Zreformował szkolnictwo, żądał wprowadzenia nauczania rozumowego. Kładł nacisk na sprawy wychowania obywatelskiego, ludzi świadomych sytuacji społecznej i politycznej, świadomych obowiązku wobec ojczyzny i narodu. Podążał za nauczaniem poglądowym, opartym na racjonalnym poznawaniu rzeczywistości, empirystycznych metodach. Wprowadził obowiązek nauczania języka polskiego, historii literatury, nowożytnych języków. Wprowadzając też nauki przyrodnicze, historię, geografię. W 1740 roku założył szkołę dla synów szlacheckich "Collegium Nobilum"
3. PODZIAŁ DYSCYPLIN PEDAGOGICZNYCH
Wyróżniamy 4 podstawowe dyscypliny
pedagogika ogólna-podstawowa nauka pedagogiczna,buduje język pedagogiki,uściśla najważniejsze pojęcia(wychowanie i kształcenie),wypracowuje też metody badań pedagogicznych
historia oświaty i wychowania -przebieg pedagogiki i oświaty na przestrzeni wieków
teoria wychowania - jej przedmiotem jest wychowanie w wąskim rozumieniu, szczególnie kształtowanie postaw,cech,osobowości,rozwój moralny,rozwój kulturowy,mniej umysłowy. Formuje cele wychowania i ideały. W Polsce stosunkowo nowa, wyodrębniła się po II wojnie światowej
dydaktyka -nauka o nauczaniu - teoria nauczania,uczenia się i samokształcenia
DYSCYPLINY SPECJALISTYCZNE:
pedagogika szkolna
ped. zawodowa
ped. szkoły wyższej
ped. pracy
ped. społeczna(pracy socjalnej)
ped. specjalna
teoria wychowania przedszkolnego,początkowego,
i inne dziedziny
INNE DYSCYPLINY PEDAGOGICZNE
pedeutologia -nauka o nauczycielu i wychowawcy
gerontologia -nauka o opiece nad ludźmi starymi
ped. porównawcza
i inne
4. CECHY MYŚLENIA PEDAGOGICZNEGO
wg.prof. uniw. marii curie skład- DARIUSZA KUBINOWSKIEGO
AKSJONORMATYWNOŚĆ-od grec.-aksija-wart coś-
-szukanie wartości,lub brak wartości
PRYNCYPIALNOŚĆ -od łac.-principium-
-trzymanie się pewnych zasad np. logiki
KONTEKSTUALNOŚĆ-zjawiska pedagogiki wychowania i inne ujmuje w szerszym tle np. jednostka na tle środowiska-uczeń na tle szkoły
ALTERNATYWNOŚĆ-otwartość na inne nauki,na to co się dzieje,na zmiany
HOLIZM-ujmowanie rzeczywistości całościowo-pedagogika jest jednocześnie
-sztuką i filozofią wychowania
-teorią i metodyką kształcenia
-refleksją czyli namysłem
5. POJĘCIE KULTURY PEDAGOGICZNEJ I JEJ TWÓRCA(HENRYK ROWID)
Henryk Rowid-nauczyciel polski, teoretyk pedagogiki, działacz oświatowy.Inicjator szkoły twórczej, zwolennik gruntownego pedagogicznego przygotowania nauczycieli oraz organizator państwowych kursów nauczycielskich w Krakowie
KULTURA PEDAGOGICZNA (Henryk Rowid) jest potrzebna bo
nie ma gotowych rozwiązań,
sytuacje są niepowtarzalne
niezbędna jest refleksja(namysł) a nie tylko rutyna i intuicja
działanie o charakterze impulsywnym bezplanowym lub szablonowym-świadczyłoby o braku kultury pedagogicznej
konieczny staje się namysł nad nowymi prądami filozoficznymi i pedagogicznymi
o kulturze pedagogicznej świadczy też uczestnictwo w twórczości pedagogicznej
6. SZKOŁA TRADYCYJNA, HERBARTOWSKA JEJ ZALETY I OGRANICZENIA
FRYDERYK HERBART (zm.1841) - pedagog i psycholog niemiecki,zajmował się dydaktyką (nauczaniem). Przy pomocy swoich uczniów stworzył tzw. SZKOŁĘ TRADYCYJNĄ - oparta na filozofii KANTA(wiązał dobro i obowiązek) i ówczesnej psychologii.
W tej szkole obowiązek stał na pierwszym miejscu.
Stała budowa lekcji-składa się z 5 elementów, niezależnie od wieku ucznia- przestrzegano tej budowy lekcji:
-przygotowanie
-przedstawienie faktów,przedmiotów i zjawisk wyobrażalnych
-połączenie
-zebranie-nadanie nazwy
-zastosowanie-ma wdrożyć ucznia do posługiwania się zdobytą wiedzą
bardzo ważny-autorytet : nauczyciel,podręcznik
obowiązywała dyscyplina-stosowanie kar cielesnych
nacisk na dużą ilość i różnorodność materiału,zwłaszcza:historia,literatura,j.obce(w starszych klasach:greka,łacina, w młodszych:j.ojczysty)
słabsze przygotowanie z nauk ścisłych-brak laboratoriów
wiedza ma charakter statystyczny-tylko to co pewne i stwierdzone,programy mówiły o tym co w nauce jest ustalone
MINUSY
mogło to prowadzić do konserwatyzmu i dogmatycznego sposobu myśleniaucznia
podręczniki obowiązywały przez wiele lat a wiadomości głównie opanowywane pamięciowo
nie uwzględniano dostatecznie indywidualności ucznia(np. jednakowe mundurki)urabiano ich wg. jednego wzoru
niezmienność tej struktury organizacyjnej ograniczała inwencje nauczyciela
lekcje stawały się nudne:ten sam podręcznik,ten sam nauczyciel-co ograniczało też możliwości uczniów
nauka nie dawała odpowiedzi na to czego się uczymy i co zdobyta wiedza wniesie do codziennego życia
dziś krytykuje się tę szkołę za konserwatyzm,nauczanie na pamięć,
karność-dzieci musiały podporządkowywać się,być karane,a kary były cielesne. Duży nacisk na zachowanie ucznia. Kara cielesna-i szybko o niej zapominano
PLUSY
opieka-ciepło w szkole,dożywianie
duży autorytet: nauczyciel, podręcznik
wyraźna struktura logiczna,oparta na filozofii i ówczesnej psychologii
przestrzeganie zasad(założeń ) etyki
udoskonalono wkład wcześniejszych pedagogów(np. Pestalozzi)
stała budowa lekcji ,etapy wprowadziły do szkoły średniej określony ład i porządek
HERBART opracował analizę procesu nauczania. Jest nazywany OJCEM DYDAKTYKI
7. SYSTEM WYCHOWANIA
SYSTEM WYCHOWANIA-zespół elementów które składają się na całość wychowania,pomoc w wychowaniu. W skład systemu wchodzi:
ideał charakterystyczny dla systemu
instytucje
dokumenty,przepisy tworzące wychowanie w danym okresie
określona filozofia która buduje podstawy danego systemu
3 NAJWAŻNIEJSZE SYSTEMY W EUROPIE:
system wychowania chrześcijańskiego
system wychowania liberalnego
system wychowania socjalistycznego
KAŻDY Z TYCH SYSTEMÓW MOŻNA OKREŚLIĆ SŁOWAMI KTÓRE STRESZCZAJĄ JEGO ISTOTĘ:
chrześcijański-MIŁOŚĆ chrześcijańska-CARITAS,miłość bliźniego,miłosierdzie
liberalny-WOLNOŚĆ-od słowa liberalis-wolnościowy
socjalistyczny-WALKA-o nowego człowieka,nowy ustrój
CHRZEŚCIJAŃSKI SYSTEM WYCHOWANIA
Słowo kluczowe-CARITAS
Założenia-posłuszeństwo prawom rozumu i wolna wola
Podstawa filozoficzna-tomizm, etyka normatywna, personalizm,
chrystocentryzm-Chrystus ideałem wychowania
CZYN MORALNIE DOBRY:
rozumny
dobrowolny
zgodny z prawem moralnym(głos sumienia)
4 CNOTY KARDYNALNE:
rozsądek
sprawiedliwość
umiarkowanie
męstwo
Wychowanie które oparte jest na zasadach wiary. Osią centralną tego systemu jest przekonanie twórców tego systemu o tym,ze człowiek powinien współpracować,działać z łaską
TOMIZM św.Tomasz z Akwinu-istotą tomizmu jest ISTNIENIE ,co to znaczy ze istniejemy? i MOŻNOŚĆ-czym człowiek może się stać. Istniejemy po to by kimś się stać. Istnieć to urzeczywistniać siebie,rozwijać swoją możność,dążyć do max. rozwoju,rozwinięcia w sobie dobrych zalążków. Podkreślał PROCES ROZWOJOWY CORAZ PEŁNIEJSZEGO STAWANIA SIĘ CZŁOWIEKIEM . Pod wpływem TOMIZMU rozwinęła się :
etyka normatywna-nauka o moralnym postępowaniu człowieka. Starano się określić czyn moralnie dobry.
personalizm- Edgar Mounier, Jean Maritain- filozofowie francuscy ,stworzyli podstawy współczesnego personalizmu
EDGAR MOUNIER-głosił że osoba ludzka posiada trzy wymiary:organizm ludzki,powołanie duchowe, zaangażowanie w społeczności. Człowiek jest istotą:bio-socjo-kulturową,nawiązuje do tego pedagogika społeczna
JEAN MARITAIN-podkreślał ,że osoba ludzka ma naturę rozumną i społeczną. Opracował prawa należne osobie ludzkiej,zostały wykorzystane przez Org.Nar.Zjedn w dokumencie: POWSZECHNA DEKLARACJA PRAW CZŁOWIEKA
DEKLARACJA PRAW DZIECKA
Personalizm chrześcijański przeniknął do prawa międzynarodowego.
rozwinął się też humanizm chrześcijański-podkreśla wielkość człowieka,a także miłość i ofiarę-czł. ma coś z siebie dać dla innych. Wyrazem miłości i ofiary jest opieka kościoła nad ubogimi, sierotami, inwalidami
8. LIBERALNY SYSTEM WYCHOWANIA
Chodzi o Nowe Wychowanie,które przypada na przełom XIX i XX w
NOWE WYCHOWANIE-reakcja wobec szkoły herbartowskiej,wymyślone na gruncie amerykańskim,skierowane przeciw szkole pamięciowej encyklopedycznej,pod wpływem pedagoga,psychologa filozofa-JOHNA DEVEYA ,który ogłosił zbiór odczytów dla rodziców: MOJE PEDAGOGICZNE CREDO. Prowadził szkołę eksperymentalną . Miała to być szkoła twórcza- nie tylko pamięciowe zapamiętywanie,ale twórczość.
Duży nacisk na pracę dzieci-warsztaty,dzieci np.szyły,gotowały
rozwijał duch społeczny przez podział pracy,współdziałanie w pracy ,przez jej dobre wykonanie
dużo w niej było sztuki(np.muzeum szkolne)
dzieci miały rekonstruować historyczny rozwój ludzkości-w ten sposób uczyły się historii(wełna-od owcy-brudna-coś mają z tego zrobić-wełnę len-do obróbki-wymyślanie różnych narzędzi) czyli uczenie się przez odkrywanie.
nie dawał gotowych rozwiązań-dzieci same miały dojść do rozwiązania
Miał wielu naśladowców:
FRYDERYK FROEBEL-Niemcy-wprowadził w Niemczech tzw. OCHRONKI,w których szczególną rolę odgrywał ogród dziecięcy-zabawy pełne fantazji na powietrzu,opowiadanie bajek,-wychowanie zgodne z prawami natury
MARIA MONTESSORI-Włochy-w duchu wychowania liberalnego zajęła się dziećmi w osiedlu robotniczym. Urządziła pierwszy DOM DZIECKA we Włoszech-z pięknym ogrodem,małymi narzędziami dla dzieci do uprawy ogrodu i kwiatów, hodowali króliki. Nie było zabawek-lalek,klocków-ponieważ uważała że są sztuczne-był za to materiał dydaktyczny-włóczka,instrumenty muzyczne,bajek nie opowiadano-były zakazane. Mieszkały tam tez dzieci niepełnosprawne
OWIDIUSZ DECLORY -Belgia-wprowadził gry wychowawcze,gry dydaktyczne i tzw. ośrodki zainteresowań
Ich pomysły bardzo szybko trafiły do Polski. Najgłośniejsza przedstawicielka Nowego Wychowania-ELLEN KEY-"WIEK DZIECKA" KSIĄŻKA w której głosi:
kult dziecka
skrajną miłość do dziecka
swobodę dla dzieci
FILOZOFIA- WILLIAM JEMES DEVEY-amerykański filozof,przedstawiciel filozofii pragmatyzmu( od greckiego-pragma-czyn działanie użyteczność). Pragmatyzm-prawdziwe jest to co użyteczne i praktyczne w działaniu. Nacisk na człowieka jako na istotę działającą skutecznie
HOMOFABER człowiek działający
9. SOCJALISTYCZNY SYSTEM WYCHOWANIA
słowo kluczowe-WALKA // początek-Uniwersytet dla Robotników w Anglii
PROGRAM OŚWIATY W.I. LENINA:
bezpłatna nauka w j.ojczysty
rozdział kościoła od państwa i szkoły
obowiązkowe kształcenie do 16RŻ
organizowanie żłobków przyfabrycznych
moralność podporządkowana interesom walki klasowej
założenia filozoficzne-filozofia materializmu
przedstawiciel-ANTONI MAKARENKO-system wychowania oparty no zasadę KOLEKTYWU WYCHOWAWCZEGO-który razem z wychowawcą urabiał członków w poczuciu odpowiedzialności za pracę. Pracował z młodzieżą niedostosowaną,wykolejoną,bezdomną. Zapewniał im byt ale musieli pracować. Trochę się resocjalizowali. Wielu z nich zostało potem donosicielami. Jest przedstawicielem HUMANIZMU SOCJALISTYCZNEGO-walka o każdego człowieka,każdą jednostkę ludzką. Jest humanizmem aktywnym,walczącym o człowieka,przełamującym w człowieku jego opory,kompleksy.
10.OMÓW I PORÓWNAJ DWIE WYBRANE PEDAGOGIKI
Zacznę od PEDAGOGIKI SERCA HOMO AMANS-człowiek kochający, ponieważ uważam że tego serca najbardziej brakuje w dzisiejszych czasach i pewnie też dlatego że pedagogikę tę wymyślono w Polsce,jej twórczyni-Maria Łopatkowa uważa ze we współczesnym życiu jest coraz mniej miłości,bo rodzina nie uczy kochania,dzieci nie mają gdzie się uczyć postaw. Oparła się ona na pismach Ericha Fromma,który pytał o zło w procesie socjalizacji,szukał przyczyn przemocy a źródła agresji widział m.in. w niezdolności kochania. Przemoc i agresja rodzą się z niezaspokojonej potrzeby miłości. Maria Łopatkowa zgadza się z Erichiem Frommem że wartości trzeba doświadczyć,żeby móc je doceniać i być im wiernym. Pisze:
"Miłość do Boga,do człowieka,do ojczyzny,do przyrody,do sztuki,do pracy nadaje naszej egzystencji wyższy wymiar,przez co zyskuje także ludzką codzienność,nie ograniczającą się do rytmu potrzeb"
trzeba przekraczać siebie,starać się zrobić coś wielkiego
trzeba walczyć ze swoimi złymi skłonnościami
lekarstwem jest miłość,wychowanie w miłości
dzięki stymulacji uczuciowej możliwości rozwoju dziecka bardzo się zwiększają
wychowanie dzieci wybitnie uzdolnionych powinno brać pod uwagę ich zdolność do miłości
PEDAGOGIKA SERCA wyrosła z działań Marii Łopatkowej:
działała w KOMITECIE PRAW DZIECKA
była też posłanką na sejm i senatorem
to bardzo aktywna osoba,pyta :
-jakich wzorów dostarczamy dzieciom w najbardziej chłonnym okresie ich życia
-czy kochamy i kochania uczymy
Jej pedagogika opiera się na:
podstawie filozoficznej-pisma Fromma
podstawie psychologicznej-pisma Józefa Kozieleckiego
ale też na jej obserwacjach. Walczy o człowieka miłującego-KOCHAM WIĘC JESTEM
Jej zasługi to m.in.:
w dwóch więzieniach w Polsce matki mogą wychowywać swoje dzieci do2-3 RŻ
wywalczyła całodzienne odwiedziny dzieci w szpitalach
wysunęła projekt aby zmienić zapis z WŁADZY rodzicielskiej na PIECZĘ ale nie przeszedł
zwolenniczka domów samotnej matki
Zajmowała się w ped.serca tzw. chorobą sierocą,która powstaje z lęku przed utratą rodziców,lęku rozłąki. Wprowadziła pojęcie: DOKARMIĆ DZIECKO UCZUCIOWO
Maria Łopatkowa żyje,napisała książkę "Pedagogika Serca" i wiele innych
Bardzo odmienna i przeciwstawna do pedagogiki serca jest pedagogika postmodernistyczna,ale nie o niej chcę mówić,ponieważ jest ona dla mnie druzgocąca. Zajmę się
PEDAGOGIKĄ ZAUFANIA ,która narodziła się ostatnio w Niemczech, GLOCKEL (glekel)przedstawia raport z badań 2004 r na temat: czy współczesne wychowanie może się udać?
Współczesne wychowanie może się udać tylko wtedy gdy
SPEŁNIONE BĘDĄ PEWNE WARUNKI I ZASPOKOJONE PEWNE POTRZEBY:
Młodzi ludzie potrzebują:
rzeczywistości spełnionej,muszą wiedzieć że są potrzebni,potrzebują perspektyw
zapewnienia konkretnych działań w danym miejscu
udziału w pokonywaniu braków życia (nie można trzymać pod kloszem) i poszerzenia życia przez muzykę,literaturę,sztukę,sport,przygodę itd
prostych warunków życia i piękna (kallotropizm),przez : czystość, opiekę,estetykę otoczenia
codzienności bogatej w pracę ale też niedziel,świąt,ferii,podróży
sensownie zorganizowanego porządku,giętkich norm wolnych od pedanterii
żywych tradycji wiodących do refleksyjnej świadomości(żeby zastanowić się nad tradycją świąt
czasu na zakorzenienie postaw(nie należy zmieniać często nauczyciela bo dziecko się przyzwyczaja )
atmosfery wesołej ale też spolegliwej(można polegać na dorosłych)
nastroju na TY ale wolnego od użalania się nad sobą-mówimy o tobie
twardych słów wychowawcy wypowiedzianych z pedagogicznym taktem,na osobności (w pojedynczych przypadkach,w razie potrzeby)
moralności wymaganej na co dzień a nie kazań
zróżnicowanych osobowości wychowawcy
żywych przykładów i dalekich ideałów,bohaterów jako wiodących obrazów fantazji
Gdy któregoś z tych elementów zabraknie wychowanie jest niemożliwe. Wydaje mi się że pedagogiki te są do siebie w jakimś stopniu podobne. W obu jest miejsce dla autorytetu,którym są po części rodzice i dla ideału-wzoru do naśladowania. Jeżeli rodzic kocha -nauczy dziecko kochać,dziecko będzie wiedziało jak ma postępować. Pedagogika Zaufania daje nam wytyczne,buduje most porozumienia miedzy rodzicem(wychowawcą,opiekunem) a dzieckiem,natomiast Pedagogika Serca przypomina nam jak ważna jest w dzisiejszych czasach miłość,o której w pędzie dnia codziennego my rodzice zapominamy.
11. TRZY TRADYCJE ISTNIENIA WARTOŚCI W POLSCE
WARTOŚCI NARODOWE-np. wolność patriotyzm
WARTOŚCI SOCJALISTYCZNE-egalitaryzm,sprawiedliwość
WARTOŚCI NOWE-wynikające z praw człowieka-godność sprawiedliwość
Wartości w pedagogice są bardzo ważne,bo poszukuje się sensu wychowania i działania. Wartości podstawowe bez których społeczeństwa nie mogłyby istnieć: POKÓJ,SPRAWIEDLIWOŚĆ,WARTOŚCI OSTATECZNE(te w które wierzymy),WARTOŚCI NOWE(te które przyniosły przełomy wieków). Wartości są ważne,ponieważ to
-troska o realizację wyższych potrzebują
-konieczność osiągnięcia konsensusu społecznego(zgody)
12. TYPY MYŚLENIA
PIAGET-szwajcarski biolog,autor "psychologii Dziecięcej",zajmował się psychologią dziecka(pracę dyplomową napisał o małżach). Badał dzieci 3-10 letnie,robiono mu zarzut,że badał tylko dzieci szwajcarskie. Dokładnie badał swoje dzieci-3. Stosował 2 metody badawcze:
-QUASIEKSPERYMENT-prosty eksperyment np. chował jakąś rzecz pod dywan i prosił córkę żeby go znalazła-do 18miesiąca nie pamiętała po już znajdowała
-WYWIAD KLINICZNY-luźna rozmowa na dany temat
Rozwój poznawczy przebiega wg. różnych faz PIAGET wykrył kilka TYPÓW MYŚLENIA dzieci:
MYŚLENIE MAGICZNE-baśniowe,u wszystkich dzieci przebiega do 3RŻ(możemy coś sprawić np. ruszyć chmurkę)
MYŚLENIE ANIMISTYCZNE-3-7RŻ-dziecko ożywia różne przedmioty w swojej wyobraźni,swoje cechy przypisuje różnym przedmiotom(np. że lalkę boli brzuch)
MYŚLENIE LOGICZNE-zaczyna się od 8RŻ i trwa przez całe życie-obejmowanie świata w kategorii bezosobowej
3 MOMENTY PRZEŁOMOWE W MYŚLENIU DZIECKA
ok 2 RŻ pod koniec
ok. 6-7 RŻ
ok 11-12 RŻ
Dochodzi wtedy do poważnych reorganizacji struktur umysłowych,dzieci różnią się między sobą pod względem wieku w którym ten moment następuje. Pewne odchylenia są możliwe ale kolejność jest obowiązująca,niezmienna
13. STADIA ROZWOJU POZNAWCZEGO
Piaget przeciwstawiał się twierdzeniu że dziecko jest czystą tablicą,uważał że dziecko rodzi się z pewnym zasobem wiedzy. Struktury wrodzone są prymitywne ,opierają się na odruchach np. ssanie. Opracował 4 STADIA ROZWOJU POZNAWCZEGO:
OD UR DO 2 LAT - SENSORYCZNO -MOTORYCZNE dotyczy zmysłów i ruchu,poznawanie świata za pomocą dotyku,ssania,chwytania i trochę obserwacji. Uważał że jest to wstęp do rozwoju myślenia-bardzo ważna jest metoda prób i błędów
OD2 DO 7 LAT -PRZEDOPERACYJNE przedszkolne,zerówka i pierwsza klasa-operacje myślowe-dzieci posługują się symbolami możliwa jest obserwacja odróżnia fantazję od rzeczywistości,myślenie jest egocentryczne(skupione na sobie)-należy je trochę zwalczać,ograniczać,Piaget uważał,że dzieci mają prawo do takiego zachowania prawo, bo to naturalna niezdolność dziecka do widzenia innych
OD 7 DO 11 LAT STADIUM OPERACJI KONKRETNYCH- klasa 5,dzieci myślą konkretnie,pomagają im proste środki dydaktyczne(liczydła,kasztany palce),chętnie klasyfikują,odwracają pewne działania(3 4=7/7-4=3),szeregują,ustawiają. Piaget badał jak dzieci myślą-2szkl. wody z tą samą objętością w różnych naczyniach. Pojawia się już myślenie logiczne-jego początki,chociaż rozwój problemu ogranicza się w zasadzie do przedmiotów konkretnych-lepiej dzieci się uczą gdy coś widzą. Trudności mogą sprawiać problemy abstrakcyjne np. ojczyzna-trzeba dziecku to tłumaczyć. wg. Piageta gdy dziecko zaczyna pytać dlaczego?pojawia się myślenie logiczne
OD 11 RŻ STADIUM OPERACJI FORMALNYCH-od 11 RŻ i stale się rozwija dzięki nauce,problemom,ćwiczeniom,pytaniom. To zdolność do operacji umysłowych na pojęciach abstrakcyjnych. Dzieci próbują na różne sposoby ,metody rozwiązywać problem (zabawki konstrukcyjne-klocki). Dzieci radzą sobie z sytuacjami hipotetycznymi,myślenie częściej dotyczy pojęć niż przedmiotów,myślenie problemowe musi być rozwijane