Podstawowe pojęcia z zakresu prawa.
W społeczeństwie obowiązują określone normy pppppostępowania, które nazywamy normami obyczajowymi, takimi jak kłanianie się innym osobom, zachowanie stosowne do danej sytuacji itp.
Normy czasem przeradzają się w normy prawne , np.obowiązek jazdy po określonej stronie drogi-w średniowieczu rycerze mijali się zawsze z prawej strony, bo miało to zapobiec użyciu kopii.
Normy te nakazują nam określone zachowanie w pewnych sytuacjach, ale jeśli nie podporządkujemy się im, to nie spotka nas jakaś kara, tylko dezaprobata bądź potępienie ze strony danej społeczności.
Normy obyczajowe mają najczęściej swoje źródło w tzw. moralności, przez którą rozumiemy ocenę danego czynu bądź zachowania w danej społeczności jako zły lub dobry, a także w zwyczaju.O zwyczaju mówimy wtedy gdy wielokrotnie powtarzane zachowanie zostaje przez daną społeczność uznane za obowiązującą normę.W praktyce czasami cieżko rozgraniczyć zwyczaj od moralności, z tego względu, że ta ostatnia birze swój początek właśnie w zwyczaju.
Np.W tak zwanych krajach cywilizowanych fakt zgwałcenia kobiety będzie skutkować potępieniem gwałciciela i współczuciem dla osoby zgwałconej.W niektórych społecznościach zaś napiętnowana w takiej sytuacji staje się kobieta, zaś mężczyzna postrzegany jest jako ten, który zaspokoił swój naturalny popęd.
W pewnym momencie każda społeczność zaczyna ustanawiać takie normy, czyli nakazy określonego zachowania, których naruszenie nie będzie już skutkowało tylko dezaprobatą, ale określoną karą np.kradzież będzie karana obcięciem ręki, zdrada śmiercią tchórzostwo na polu walki wygnaniem,itp.
Od momentu w którym dana norma sankcjowana jest wyrażnie określoną karą mamy do czynieniaz normą prawną.
Aby jednak wyjaśnić czym jest prawo musimy krótko przedstawić czym jest państwo.W pewnym momencie każda społeczność o luźnej strukturze(jak plemię, szczep) staje się państwem, albo jest wchłaniana przez organizmy państwowe.Najprostszą definicję państwa podał Jellinek, w myśl której państwo to ludność, terytoriumi władza.
Zgodnie z tą definicją państwo musi być rządzone przez określoną władzę.Może to być jeden człowiek, albo grupa ludzi.W każdym jednak wypadku rządzący stara się regulować życie obywateli swojego państwa, aby realizować swoje własne cele i interesy.Najbardziej powszechnym sposobem takiej regulacji jest prawo.
Prawem nazywamy zbiór norm prawnych obowiązujących w określonym czasie, na określonym terytorium;np.
-umowa międzynarodowa obowiązuje na terenie kilku państw
-konstytucja obowiązuje na terytorium jednego państwa
-prawo miejscowe stanowione przez organy samorządu terytorialnego obowiązuje tylko na terenie gminy, powiatu itp.