Pierwsza rewolucja przemysłowa w Anglii (1770-1830) oraz jej skutki gospodarcze i społeczne.

Dopiero od połowy XVIII w. rozpoczęły się w Anglii doniosłe zmiany w produkcji przemysłowej, które uzyskały w dziejach miano angielskiej rewolucji przemysłowej bądź pierwszej rewolucji przemysłowej; używa się też pojęcia "przewrót przemysłowy". Terminem tym określa się co najmniej trzy kierunki zmian:
1) przełom techniczny w produkcji przemysłowej, polegający na przejściu od pracy ręcznej do pracy za pomocą maszyn;
2) przełom ekonomiczny, oznaczający zmiany w organizacji produkcji i zasadach kalkulacji ekonomicznej;
3) zmiany w strukturze społecznej: przejście od społeczeństwa wiejskiego do społeczeństwa przemysłowego; procesy urbanizacyjne; umocnienie się nowych klas społecznych; przemiany w stylu życia; rozwój intelektualny społeczeństw.
Nasiliła się kumulacja wielu czynników, które przewrót przemysłowy oraz wpływały na jego przebieg. Zaliczyć do nich trzeba:
- przemiany w rolnictwie (rewolucja agrarna);
- istnienie znacznych kapitałów zgromadzonych w wyniku procesów pierwotnej akumulacji kapitału;
- wytworzenie rynku zbytu na towary przemysłowe;
- tradycje produkcyjne rzemiosła;
- rozwój nauki;
- korzysta sytuacja surowcowa;
-korzystna infrastruktura transportowa;
-stabilny ustrój polityczny;
Skutki ekonomiczne. W wyniku upowszechnienia wynalazków technicznych nastąpił znaczny wzrost wydobycia węgla kamiennego, produkcja surówki żelaza oraz wyrobów bawełnianych. Mechanizacja spowodowała przejście do masowej produkcji w dużych zakładach, co obniżyło koszty jednostkowe produkcji. Wzrosła, bowiem znacznie wydajność pracy, a system fabryczny wypierał nakład i manufakturę. Wszystko to spowodowało wzrost siły gospodarczej Anglii. Rozwój przemysłu spowodował poważne zmiany ludnościowe na Wyspach Brytyjskich. W latach 1750-1871 zaludnienie Anglii wzrosło z 6 mln do 22,7 mln mieszkańców i to przy bardzo wysokiej emigracji. Dawne średniowieczne miasta przekształciły się w "zgniłe miasteczka", natomiast dynamicznie wzrastały nowe miasta przemysłowe: Manchester, Birmingham, Liverpool i inne. Przemysł wyraźnie przesuwał się na północ kraju, lokował się bliżej źródeł pozyskania surowców. Powstały nowe ośrodki przemysłowe - skupiska ludności robotniczej - z typowym krajobrazem przemysłowym.
Skutki społeczne. Zmiany organizacji produkcji i powstanie systemu fabrycznego wpłynęły na tworzenie się nowej klasy społecznej - proletariatu fabrycznego. Byli to ludzie nie posiadający majątku, sprzedający zatem swoją siłę roboczą. Na drugim biegunie nowego układu społecznego znaleźli się właściciele środków produkcji - kapitału. Proletariat rekrutował się z pracowników manufaktur, wyrzuconych z ziem chłopów oraz ze zrujnowanych rzemieślników, którzy przegrali rywalizację z przemysłem fabrycznym. Rozwijający się przemysł wchłaniał duże ilości siły roboczej, ale jej podaż była jeszcze większa; powodowało to plagę bezrobocia i nędzne warunki bytowania robotników. Utrata dochodów przez zrujnowanych rzemieślników obracał ich gniew przeciwko maszynom i fabrykom. Rozwijał się ruch "burzycieli maszyn", który przyjął tak wielkie rozmiary, że w 1812 r. ustanowiono karę śmierci za rozmyślne niszczenie maszyn.