Ciąża i jej przebieg
I. Kobieta i dziecko
PIERWSZY TRYMESTR
Przez pierwsze 14 tygodni dziecko osiągnie 9 cm długości i będzie miało wykształcone wszystkie podstawowe narządy. Badania rentgenowskie, picie alkoholu, palenie papierosów oraz stosowanie leków w tym okresie mogą poważnie zaszkodzić dziecku. Kobieta powinna skontaktować się ze swoim lekarzem bądź przychodnią gdy tylko zacznie podejrzewać, że jest w ciąży, by rozpocząć właściwą opiekę prenatalną oraz dowiedzieć się czego należy najwcześniej, jak tylko to możliwe, unikać. Co do wyglądu zewnętrznego kobiety, to przez pierwsze trzy miesiące, trudno jej będzie zauważyć, że jest w ciąży.
Miesiąc pierwszy
Przez pierwsze 6 tygodni dziecko jest jeszcze embrionem. Serce, płuca i mózg dopiero zaczynają się wykształcać, podobnie jak pępowina, przez którą przepływająca krew będzie pośredniczyć w transferze składników odżywczych oraz w wydalaniu produktów przemiany materii. Kobieta nie powinna przybrać na wadze – a jeśli, to minimalnie. Może stwierdzić powiększenie i uwrażliwienie się piersi oraz pojawienie się „porannych nudności” i torsji. Nie powinna także stosować żadnych leków w celu zwalczania tej dolegliwości bez uprzedniej konsultacji z lekarzem.
Miesiąc drugi
W tym miesiącu dziecko staje się płodem. Zaczynają wykształcać się kończyny górne z palcami oraz kończyny dolne z zaczątkiem kolan, kostek i palców. Bardzo szybko rozwija się mózg dziecka. Wykształcają się także narządy jak żołądek i wątroba, podczas gdy inne narządy nadal rosną. Na głowie pojawiają się uszy i włosy.
Kobieta może nie przybrać na wadze, ale mimo to będzie łatwiej się męczyć, częściej będzie czuć potrzebę oddawania moczu i mieć mdłości. Szczególnie ważna w tym okresie jest dieta, jako że zarówno matka jak i dziecko wymagają prawidłowego odżywiania. Powinna codziennie stosować leki prenatalne zapisane przez lekarza. Niezbędna witaminy i składniki mineralne w naukowo opracowanej metodzie suplementacji dla ciężarnych kobiet mogą pomóc uzupełnić uszczuplone zapasy składników odżywczych w organizmie.
Miesiąc trzeci
Dziecko waży około 30 gramów i ma około 9 cm długości. Matka nie czuje tego, że ręce i głowa dziecka zaczynają się ruszać, a jego narządy płciowe zaczynają być widoczne. Usta otwierają się i zamykają, a na palcach u nóg i rąk zaczynają rosnąć paznokcie.
Kobieta może przytyć od 1 do 2 kg. Może także czuć podwyższona temperaturę ciała. Musi wykonywać przepisane ćwiczenia oraz przestrzegać określonej diety.
DRUGI TRYMESTR
W trakcie drugiego trymestru, który trwa od 15 do 24 tygodnia ciąży, dziecko osiągnie długość 30 cm, wagę około 700 gramów oraz wyraźnie będzie widać, czy jest to chłopczyk czy dziewczynka. Matka może czuć się i wyglądać bardziej korzystnie. Wiele wcześniejszych dolegliwości ustanie. W trakcie tego trymestru może przybrać na wadze od 4 do 6 kg i będzie odczuwała ruchy dziecka.
Miesiąc czwarty
Dziecko rośnie bardzo szybko. Teraz będzie mieć 20 – 25 cm długości i będzie ważyć około 150 g. Pępowina staje się coraz większa i grubsza, by móc dostarczyć odpowiednie ilości krwi, a w ten sposób – pożywienia dla płodu.
W trakcie czwartego miesiąca matka przybędzie na wadze od 1 do 2 kg, a ciąża staje się widoczna. W dolnej partii brzucha powinna wyczuć pierwsze łagodne ruchy dziecka. Takie sytuacja powinno się notować w celu zwiększenia dokładności określenia terminu płodu.
Miesiąc piąty
Dziecko ma około 30 cm długości i waży około 500g. Lekarz ma możliwość osłuchania jego serca. Matka coraz silniej będzie odczuwała ruchy dziecka. Sutki mogą stać się większe i ciemniejsze, jako że piersi przygotowują się do wytwarzania mleka. Prawdopodobnie matka przybierze na wadze od 1 do 2 kg.
Miesiąc szósty
Dziecko jest już w pełni ukształtowane, ale ma czerwoną, pomarszczona skórę, praktycznie bez warstwy tkanki tłuszczowej. Waży około 700 g, mierzy około 35 cm nadal jeszcze rośnie. Dziecko płacze i ssie kciuk, a jego ruchy matka będzie odczuwała regularnie.
Kobieta przybędzie na wadze kolejne parę kilogramów. Musi także pamiętać o prawidłowym odżywianiu się, jako że szybko rosnące dziecko ma duże zapotrzebowanie na składniki odżywcze.
TRZECI TRYMESTR
Podczas ostatnich 16 tygodni ciąży, dziecko jest już w pełni ukształtowane. Na początku tego trymestru jest jeszcze maleńkie, ale rośnie szybciej niż dotąd, osiągając wagę między 3 a 4,5 kg w 40-tym tygodniu ciąży. Teraz także ruchy dziecka są mocniejsze i coraz cięższe.
Matka może doświadczyć pewnej niewygody w związku z parciem na podbrzusze i pęcherz w miarę jak dziecko przesuwa się w kierunku dna miednicy. Prawdopodobnie kobieta będzie się szybciej męczyć. Szczególnie ważne jest prawidłowe odżywianie, ponieważ w tych ostatnich miesiącach dziecko najwięcej rośnie.
Miesiąc siódmy
Dziecko waży około 1 – 2 kg i ma około 40 cm długości. Będzie teraz bardzo szybko rosło oraz przeciągało się, kopało i przemieszczało z boku na bok.
Matka może stwierdzić wiele dolegliwości, m.in. obrzęk kostek w miarę jak ona i dziecko przybierają na wadze oraz bóle krzyża, zgaga, zaparcia, hemoroidy, skurcze nóg, żylaki. W tym miesiące matka może przytyć od 1 do 2 kg.
Miesiąc ósmy
Oczy dziecka są już otwarte i zaczyna się ono przesuwać w dół ku miednicy. Waży ono około 2 kg, ma 40 cm długości i nadal będzie rosło bardzo szybko.
Teraz matka przybędzie na wadze więcej niż w poprzednich miesiącach. Także będzie musiała więcej odpoczywać i unikać ciężkich prac fizycznych.
Miesiąc dziewiąty
Dziecko ma około 50 cm długości i waży około 3 kg. W trakcie tych ostatnich czterech tygodni dziecko co tydzień będzie przybierało na wadze około 250 g. W czterdziestym tygodniu prawidłowo donoszone dziecko wazy od 3 do 4 kg. Przemieszcza się ono ku miednicy główką w dół. W takich przypadkach mówi się nieraz, że główka ustaliła się we wchodzie miednicy.
Matce teraz będzie łatwiej oddychać i będzie jej wygodniej, ale częściej będzie odczuwać potrzebę oddawania moczu. Coraz więcej będzie przybierała na wadze.
CZEGO NALEŻY UNIKAĆ W CZASIE CIĄŻY
Leki
Wszelkie zażywane leki będą miały wpływ na dziecko, które może urodzić się z uzależnieniem od leku.. Można zażywać tylko tych, które przepisze lekarz.
Alkohol
Nie wolno pić alkoholu w czasie ciąży ani podczas karmienia. Należy unikać produktów zawierających spore ilości alkoholu, tj. syropy od kaszlu czy preparaty przeciwko przeziębieniom stosowane na noc. Stosowanie alkoholu przez kobiety w ciąży zwiększają ryzyko poronienia, wystąpienia patologii u niemowląt oraz obniżenie wagi urodzeniowej dziecka.
Palenie papierosów
Zwiększa prawdopodobieństwo poronienia o ponad 50%. Dodatkowo stwierdzono, że dzieci palących matek mają znacznie większe prawdopodobieństwo rozwinięcia kolki jelitowej. Poród najczęściej jest przedwczesny i waga dziecka jest znacznie niższa niż w normalnych warunkach. Wady serca też znajdują swoje źródło w paleniu (czynnym lub biernym).
Narkotyki
Zagrożenia są podobne do tych w innych przypadkach, tzn.: poronienie, wady rozwojowe, przedwczesny poród, niska waga, problemy wrodzone jak i ogromne ryzyko uzależnienia dziecka.
Kofeina
Pomimo, iż nie ma jasnych dowodów na to, że mała ilość kofeiny jest szkodliwa dla dziecka i jego rozwoju, wiele kobiet decyduje się zastąpić te używki herbatkami ziołowymi a przynajmniej zredukować ich ilość. Wiadomo już ,że duża ilość kawy może być przyczyną poronienia czy przedwczesnego porodu.
Nie tylko leki, alkohol, narkotyki i kofeina mogą negatywnie wpłynąć na nieprawidłowy rozwój dziecka, innymi powodami mogą także być: nadużywanie witaminy A (jest przyczyną wad rozwojowych u dziecka), listeria (bakteria, której działanie może spowodować ślepotę), toksoplazmoza (kolejna niebezpieczna bakteria), sport wyczynowy, orzeszki ziemne (powód alergii skórnych u dziecka), chemikalia (powód silnych zniekształceń u dziecka jak i zagrożenie poronieniem), rentgen (może się przyczynić w przyszłości do powstania nowotworu u dziecka), niektóre zioła (m.in.: liść maliny, chrzan, jemioła, mniszek lekarski, lubczyk ogrodowy, korzeń rabarbaru, piołun, szałwia, bylica itd.)
NAJWAŻNIEJSZE WITAMINY I MINERAŁY ORAZ ICH DZIAŁANIE
Witamina C
Ułatwia wchłanianie żelaza; jednak nie należy stosować jej w dużych ilościach. Odpowiednie stosowanie z pewnością pomoże w gospodarce wewnętrznej.
Biotyna
Odgrywa istotną rolę jako koenzym w procesie wiązania dwutlenku węgla oraz w syntezie i utlenianiu kwasów.
Kwas foliowy
Bierze udział w podziale komórek oraz syntezie białek, podstawowych procesach rozwoju płodu w czasie ciąży.
Kwas pantotenowy
Może przyczynić się do zmniejszenia dolegliwości związanych z nudnościami i wymiotami w czasie ciąży.
Wapń
Jego zapotrzebowanie jest około 50% wyższe niż normalnie. Jeżeli nie zostanie on dostarczony wówczas zostanie on pobrany z organizmu matki (głównie z kości) i dostarczony rozwijającemu się płodowi.
Żelazo
Niezbędny do prawidłowej budowy komórek krwi matki i dziecka. Potrzebny również do podwyższenia odporności organizmu.
Jod
Wchodzi w skład hormonów wytwarzanych przez tarczycę, regulujących metabolizm.
Cynk
Niezbędny do budowy silnego układu immunologicznego dziecka.
Chrom
Niezbędny do prawidłowego metabolizmu glukozy. Bierze udział w procesie syntezy kwasów tłuszczowych.
Molibden
Przypuszcza się, że odgrywa bardzo istotną rolę w prawidłowym przebiegu procesów metabolicznych żelaza w czasie ciąży.
Mangan
Bierze udział w procesie budowy kości, niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania mięśni, odgrywa istotną rolę w procesie syntezy kwasów tłuszczowych oraz cholesterolu.
Białka
Kobiety w ciąży potrzebują nawet 2 razy tyle co zazwyczaj. Są one niezbędne do budowy tkanki zarówno tej, z której powstaje ciało dziecka jak i dodatkowej tkanki wytwarzanej w organizmie matki. Jednak nadmiar białek zażywanych w czasie ciąży, może doprowadzić do pewnych problemów, tj.: duże dziecko i związany z nim trudny poród, czasami po terminie.
Błonnik
Pomoże uniknąć zaparć – typowego problemu w czasie ciąży i poprawi przemianę materii.
TRZY OKRESY PORODU
Okres pierwszy
Nazywany jest okresem rozwierania i w przypadku pierwszej ciąży może trwać od 8 do 12 godzin. W trakcie tego okresu występują regularne skurcze, które stają się coraz dłuższe, silniejsze i częstsze. Z każdym skurczem macica matki napina się i rozluźnia, pomagając szyjka macicy rozwierać się oraz wypchnąć dziecko kanałem rodnym
Okres drugi
Nazywany jest także okresem wypierania i zaczyna się w chwili, gdy szyjka macicy już jest w pełni rozwarta. Trwa zazwyczaj od 1 do 1,5 godziny przy pierwszym porodzie przy kolejnym może trwać 30 minut lub mniej. W tym okresie skurcze powodują wypchnięcie dziecka z macicy do dolnej części kanału rodnego (pochwy). W tym momencie lekarz poprosi kobietę aby parła. Dzięki parciu będzie jej wygodniej i skróci poród. Okres drugi kończy się w momencie urodzenia dziecka.
Okres trzeci
Zwany jest okresem łożyskowym, ponieważ właśnie teraz przez pochwę wydalane jest łożysko oraz błony płodowe(tzw. popłód). Zjawisko te następuje w 5 do 15 minut po urodzeniu się dziecka.
Cesarskie cięcie
W wyniku cesarskiego cięcia dziecko wydobywa się poprzez nacięcie powłoki brzusznej i ściany macicy, a nie przez drogi rodne. Cesarskie cięcie wykonuje się gdy rozwarcie ujścia miednicy, budowa miednicy, matki stan fizyczny bądź inne komplikacje sprawiają, że poród jest trudny bądź niemożliwy. Mimo, że cesarskie cięcie jest zabiegiem operacyjnym, dzięki nowoczesnej technice nie niesie ze sobą praktycznie wysokiego ryzyka.