Organizmy żywe

Cechy życia organizmów: mają swoją wielkość i kształt; mają powierzchnię graniczącą z otoczeniem a więc są inne niż otoczenie; są zbudowane z białka i kwasów nukleinowych; są pobudliwe; mają metabolizm; mogą się rozmnażać.
Aby nazwać coś organizmem muszą zaistnieć wszystkie cechy życia.
Jednostką funkcjonalną i budowlaną organizmu żywego jest komórka. Komórka składa się z: błony komórkowej i protoplazmy.
Błona komórkowa to składnik komórki, który oddziela jej wnętrze od środka, ma budowę warstwową. Na przekroju poprzecznym możemy wyróżnić 4 warstwy: 2 białkowe i 2 lipidowe, przy czym warstwy białkowe są bardziej grubsze od warstwy lipidowej i są to warstwy skrajne. Warstwy lipidowe to dwie warstwy środkowe. Błona komórkowa jest błoną półprzepuszczalną, tzn. iż pewne substancje przepuszczają a pewne nie i to ma znaczenie osmotyczne, decyduje o ciśnieniu we wnętrzu komórki.
Protoplazma- to cała wewnętrzna treść złożona z wody, substancji rozpuszczalnych i zawieszonych. Protoplazma ma strukturę pęcherzykowatą a główne pęcherzyki to: jądro komórkowe, mitochondria, lizosomy, rybosomy.
Jądro komórkowe pełni w komórce ważną funkcję, dlatego niektórzy dzielą protoplazmę na jądro komórki i cytoplazmę. Funkcje jądra to: koordynowanie wszystkich procesów życiowych komórki; przekazywanie wstępnym pokoleniom komórki cech zawartych w informacji genetycznej w chromosomach, które znajdują się w jądrze; jądro decyduje o rozmnażaniu komórki. Jądro komórkowe zbudowane jest z: błony jądrowej, kariolimfy (sok jądrowy), jąderka lub jąderek.
Mitochondria_ to pęcherzyki zbudowane z 2 warstw: zewnętrznej gładkiej i wewnętrznej pofałdowanej w kształcie grzebienia. Mitochondria są miejscem powstawania energii. Narządy, w których odbywa się wytwarzanie energii (wątroba) są zbudowane z komórek o dużej liczbie mitochondriów.
Lizosomy- to pęcherzyki komórki, w których znajdują się enzymy lityczne powodujące lizę, czyli rozkład substancji złożonych na substancje proste, np. białek na aminokwasy, wielocukrów na cukry proste.
Rybosomy- to najmniejsze z pęcherzyków widoczne jedynie pod mikroskopem elektronowym. Zbudowane z rybosalnego kwasu nukleinowego i są miejscem biosyntezy białka rRNA.
Skład chemiczny komórki: 80% wody, 20% sucha masa. W 90% suchą masę tworzą organiczne substancje energetyczne: węglowodany, tłuszcze i białka. 6-7%- organiczne substancje sterujące: witaminy, hormony i enzymy; 2-3%-sole mineralne.
Rozmnażanie komórki: płciowe i bezpłciowe.
Rozmnażanie płciowe: 2gamety- męska i żeńska łączą się ze sobą tworząc zygotę, a z zygoty wykształca się zarodek i nowy organizm.
Rozmnażanie bezpłciowe ma wiele form, a najważniejszą z nich jest podział. # rodzaje podziałów: amitoza, mitoza, mejoza.
Amitoza- jest podziałem prostym, polegającym na przewężeniu komórki, w podziale jej treści wewnętrznych i powstaniu 2 komórek potomnych. Jest to podział stosunkowo rzadki w przyrodzie. Wg niego dzielą się bakterie.
Mitoza- to podstawowy podział. Dzięki niemu organizm rośnie, gdyż wzrost przede wszystkim polega na przysworzeniu coraz większej liczby komórek. Podział ten nie zachodzi bezpośrednio, ale przebiega przez fazy:profazę, metafazę, anafazę i telofazę. Zasadą tego podziału jest fakt, iż z 1 komórki macierzystej diploidalnej powstają 2 komórki potomne diploidalne o 2n liczbie chromosomów. U człowieka komórki 2n=46 chromosomów.
Mejoza- podział redukcyjny. Wg tego podziału wytwarzane są gamety: męska i żeńska. Istotą tego podziału jest fakt, iż z 1 komórki diploidalnej o 2n liczbie chromosomów powstaje 4 komórki potomne chaploidalne o n liczbie chromosomów każda. W ten sposób powstają gamety.

Dziękuję za uwagę