Odbudowa państwa Polskiego za Łokietka i Kazimierza Wielkiego.
Próba odzyskania Pomorza Gdańskiego przez Łokietka
1320/21 – sąd papieski w Inowrocławiu wydaje korzystny wyrok dla Polski, ale ani Krzyżacy ani Papież go nie uznali.
Więc Łokietek poszukiwał sojuszników do wojny z Krzyżakami. Pierwszym sojusznikiem były Węgry. Karol Robert Andegaweński [Węgierski] żeni się z córką Łokietka – Elżbietą. Drugim sojusznikiem była Litwa.
1325 – zawarty I w dziejach sojusz polsko-litewski, między Łokietkiem a księciem litewskim – Giedyminem.
Ślub córki Giedymina – Anny Aldony z królewiczem Kazimierzem. On po ślubie zamknął ją w zamku, a sam bawił się i nie odwiedzał jej nawet.
Na cześć Elżbiety pierwsza nazwa perfum, bo była kochliwa.
Sojusz zaowocował wyprawą polsko-litewską na Brandenburgię w 1326 – celem było odzyskanie Sandoka i Drezdenka [brama królestwa Polskiego] – nieudana wyprawa.
1327-32 – I wojna z Krzyżakami.
Sojusznikiem Krzyżaków był król Czech Jan Luksemburski.
1331 – Krzyżacy najechali na Polskę i I bitwa polsko-krzyżacka pod Płowcami – nierozstrzygnięta.
1332 – Krzyżacy zagarniają Kujawy i ziemię dobrzyńską [ te dwie zawsze razem , a Pomorze Gdańskie zawsze z ziemią chełmińską]
Potem niekorzystny rozejm.
1333 – Łokietek umiera i władzę obejmuje Kazimierz Wielki. Obszar Polski to około 40% ziem sprzed rozbicia dzielnicowego.
Polityka zagraniczna Kazimierza Wielkiego:
1335 – pierwszy zjazd w Wyszehradzie, na którym za 20 tyś. kop groszy praskich[bardzo dużo, 600 kop kosztowała wieś, wtedy] król Czech Jan Luksemburski zrzeka się pretensji do tronu Polskiego.
1339 – II zjazd w Wyszehradzie na którym król Węgier, Karol Robert Andegaweński i Jan Luksemburski rozstrzygają spór polsko-krzyżacki. Kujawy i ziemia dobrzyńska miają być zwrócone Polsce, w zamian za to Krzyżacy zachowują Pomorze Gdańskie z ziemią chełmińską jako wieczystą jałmużną.
Kazimierz nie uznaje tej decyzji i oddaje sprawę pod sąd papieski. Tym razem w 1339 w Warszawie. Wyrok korzystny dla Polski, ale w wyniku działań krzyżackich papież nie zatwierdza.
Więc trzeba się ułożyć z Krzyżakami – 1343 – pokój wieczysty z Krzyżakami w Kaliszu, na warunkach z II Wyszehradu.
Król nie zrzeka się Pomorza, ale daje je w użytkowanie Krzyżakom.
1327-31 – konflikt polsko – czeski, zdobywamy tylko Wschowę.
1348 – układ w Namysłowie, potwierdzony w 1356 układem w Pradze, między Karolem IV Luksemburskim i Kazimierzem Wielkim. Ostatecznie tracimy Śląsk[na blisko 600 lat]
Celem Kazimierza stała się Ruś Czerwona, w 1340 umiera książę Rusi – Jerzy Trojdenowicz, zapisuje on swe księstwo Kazimierzowi.
Pretensje do tych ziem zgłosili Litwini i Węgrzy.
I etap walki o Ruś kończy się w 1349, Polacy zajęli Ruś z Lwowem i Przemyślem, a Litwa zajęła ks. Chełmsko – włodzimierskie.
1355 dochodzi do układu w Budzie, po śmierci Kazimierza Wielkiego, królem Polski miał zostać Ludwik Andegaweński.
Węgry zaczynają pomagać Polsce.
Do 1366 dzięki pomocy Węgrów Polacy zajmują księstwo chełmsko – włodzimierskie i Podole.
W 1351 Kazimierz zajmuje księstwo płockie i ziemię wiską, a Mazowsze uznaje się lennem Kazimierza.
Kazimierz odkupuje Sandok i Drezdenko.
Pod koniec zdobywa ziemie nadnoteckie z Czaplinkiem i Drahimiem
Zwiększa obszar polski 2,5 krotnie.