Daty - Od rozbicia dzielnicowe do Kazimierza Wielkiego
Daty
Od rozbicia dzielnicowe do Kazimierza Wielkiego
• 1138r. – rozbicie dzielnicowe
• 1211r. – założenie pierwszego miasta na prawie magdeburskim – Złotoryja na Śląsku
• 1138 – 1146r. – rządy Władysława II Wygnańca – pokonał braci, napotkał opór dużej grupy możnych i duchowych. Opozycja z potężnym wojewodą Piotrem Włostowicem, został odłożony klątwą przez biskupa po wypaleniu Piotrowi Włostowicowi oczu.
• 1146r. – Władysław II Wygnaniec musi uchodzić z kraju, sąd biskupi skazuje go na wygnanie, musi uciekać do Niemiec na dwór Konrada III.
• 1146 – 1173r. – Bolesław IV Kędzierzawy – zgładził spory wewnętrzne
• 1157r. – wojna polsko – niemiecka. Fryderyk I Barbarossa na jechał na Polskę w celu obrony praw wygnanego seniora Władysława II Wygnańca) oraz chciał podporządkować sobie Polskę i stworzyć
• 1157r. 30 sierpień – hołd w Krzyszkowie (k. Poznania), Bolesław IV Kędzierzawy zrzeka się panowania nad Pomorzem Zachodnim i oddaje w niewole najmłodszego syna na dwór niemiecki jako zakładnika.
• 1173 – 1177r. – Mieszko III Stary – mądry i silny władca, za jego panowania rozwija się gospodarka; zaczęto wybijać monety (Brakteaty), wzrost handlu, wprowadził bardzo surową politykę fiskalną, czemu sprzeciwiali się małopolscy możni
• 1177r. – bunt mieszkańców Krakowa, wygnali Mieszka II Starego, a jego syn Odon wystąpił przeciwka niemu w Wielkopolsce. Mieszko Stary ucieka na Ruś
• 1180 – 1194r. – Kazimierz Sprawiedliwy
• 1180r. – synod w Łęczycy – władzę zwierzchnią otrzymuje najmłodszy syn Bolesława Krzywoustego, czyli Kazimierz Sprawiedliwy. W zamian za zmianę statusu, nowy władca nadał przywileje osoba świeckim i duchowym. Nie wolno było zabierać majątków po zmarłych biskupów przez władcę feudalnego, a majątek przechodził w ręce następcy biskupa.
• 1181r. – Mieszko III Stary pokonał swojego syna Odona
• 1191r. – Mieszko III Stary zaatakował i zdobył Kraków, Kazimierz Sprawiedliwy odbił stolicę i wygnał Mieszka III Starego
• 1194 – 1227r. – Leszek Biały
• 1198r. – Mieszko III Stary występuje zbrojnie przeciwko Leszkowi Białemu
• 1202r. – Mieszko III Stary zaatakował Kraków i umarł. Upadek władzy senioratu.
• 1227r. – zjazd wszystkich Piastów w Gąsowie (k. Kruszwicy) zorganizowany przez Leszka Białego i Władysława Laskonogiego. Uczestnicy: Leszek Biały, Władysław Odonic, Władysław Laskonogi, Henryk Brodaty, Konrad Mazowiecki i Mieszko Plątonogi
• 1227r. – Leszek Biały ucieka, gdyż Władysław Laskonogi chciał się go pozbyć na Pomorze gdzie tam zostaje zamordowany przez Pomorzan.
• 1227 – 1238r. – Henryk Brodaty – wybrany przez mieszkańców Krakowa, następuje powolna odbudowa Polski
• 1238 – 1241r. – Henryk Pobożny
• 1241r. – najazd Turków na Europę
• 1241r. 9 kwiecień – bitwa pod Legnicą, Henryk Pobożny ginie, żona poznaje jego ciało prze 6 palców u lewej stopy, walczyło w niej wojska kilku książąt polskich, wspierane przez małe odziały cudzoziemców, władz mongolski – Pajdar.
• 1253r. – potwierdzenie podziału Wielkopolski, z. poznańska – Przemysł I, z. gnieźnieńsko –kaliska – Bolesław Pobożny
• 1253r. – kanonizacja biskupa Stanisława, relikwie w Krakowie (kult o cudownym zrośnięciu się poćwiartowanych członków)
• 1264r. – Bolesław Pobożny nadaje pierwszy przywilej dla Żydów
• 1279r. – 1288r. – Małopolska, Leszek Czarny doprowadził do scalenia kilku mniejszych dzielnic
• 1288r. – Henryk IV Probus
• 1290 – 1292r. – przemysł II, od Mszczuja II przejmuje Pomorze Gdańskie
• 1295r. – koronacja Przemysła II na króla Polski przez abp. Jakuba Świnkę w Gnieźnie
• 1296r. – 8 lutego zamordowanie przez margrabiów brandenburskich, przy współudziale rodów Zarębów i Nałęczów króla Polski Przemysła II w Rogoźnie. Zajęcie pogranicza wielkopolsko-pomorskiego przez Brandenburgię.
• 1292r. – Wacław II (r. Przemyślidów) poślubił Ryksę córkę Przemy
• 1293r. – przyłączenie Pomorza
• 1300r. – Wacław II koronował się w Gnieźnie na króla Polski
• 1305r. – bunt przeciwko rządom Wacława II, spowodowany złożeniem przez króla hołdu lennego cesarzowi Rzeszy. Powstanie to poparło starania o tron Władysława Łokietka
• 1306r. 4 sierpnia – Wacław III Węgierski zostaje zamordowany w Ołomuńcu – koniec dynastii Przemyślidów
• 1306r. – przejęcie władzy przez Władysława Łokietka, zajmuje Śląsk, Pomorze Gdańskie
• 1308r. – Krzyżacy zaatakowali polską załogę na Morzu Bałtyckim i opanowali cały Gdańsk, a w ciągu roku opanowali całe Pomorze Gdańskie
• 1318r. – zjazd duchowieństwa i możnych w Sulejowie – prośba o przekazanie korony
• 1320r. 20 stycznia – koronacja Władysława Łokietka na króla Polski w katerze krakowskiej, przez wysłannika papieskiego abp. Janisława.
• 1320r. – symboliczne zakończenie rozbicia dzielnicowego
• 1320r. – prośba do papieża Jana XXIII o sąd papieski w sprawie wojny polsko – niemieckiej
• 1329r. – 1332r. – wojna polsko – niemiecka
• 1331r.27 wrzesień – bitwa pod Płowcami ( Kujawy). Pomiędzy wojskami Władysława Łokietka, a oddziałami krzyżackimi. Decyzja o wycofaniu wojsk do własnego państwa oznaczała zarazem przerwanie całej kampanii na ziemiach polskich. Obie strony po bitwie starały się propagandowo sprzedać swoje sukcesy. Bitwa, choć nierozstrzygnięta, wzmocniła morale wojsk polskich.
• 1332r. – zabranie Kujaw przez krzyżaków
• 1332r. – rozejm z Krzyżakami
• 1333r. – śmierć Władysława Łokietka w wieku 73 lat
• 1333r. – 1370r. – Kazimierz Wielkie obejmuje władzę w wieku 23 lat
• 1333r. 25 kwietnia – koronacja w Krakowie Kazimierza Wielkiego na króla Polski
• 1335r. Sierpień – zjazd w Trenczynie, będący wstępem do pokoju między Polską a Janem Luksemburskim. Posłowie Czech i Węgier, omawiali, jak ma wyglądać zrzeknięcie się praw do korony Polskiej przez Jana Luksemburskiego.
• 1335r. – Kazimierz Wielki doprowadził do mediacji polsko – krzyżackiej. Królowie Czech i Węgier wystąpili w roli rozjemców.
• 1335r. 19 listopada – na I zjeździe w Wyszehradzie Kazimierz III Wielki zrzekł się Śląska i dodatkowo zapłacił 20 tys. kop groszy praskich (połowa skarbca królewskiego) królowi Czech Janowi Luksemburskiemu. Zgodnie z umową władca Czech zrzekł się praw do tytułu Króla Korony Polskiej
• 1339r. – II zjazd w Wyszehradzie, w tzw. akcie krakowskim potwierdził zrzeczenie się na rzecz Czech praw do większości Śląska
• 1339r. – II sąd papieski w sporze polsko – krzyżackim w Warszawie ( na ziemiach neutralnych). W skład wchodzili tylko przedstawiciele papiescy, obradowali 7 miesięcy. Orzekli, że krzyżacy mają oddać całą zagarnięta ziemię i zapłacić karę za wojnę i poryć kosztu sądu papieskiego.
• 1339r. – sojusz z Węgrami, układ o sukcesji. Na mocy jego po bezpotomnej śmieci polskiego władzy tron miał objąć jego siostrzenic, syn Karola Roberta – Ludwik ęgierski
• 1340 – 1366r. – kilka wypraw wojennych na Ruś Halicko – Włodzimierską, gdzie wówczas sprawował władzę Piast z Mazowsza – Bolesław Jerzy Trojdenowicz ( Jerzy III)
• 1340r. – Jerzy III umiera, Kazimierz Wielki udaję się na Ruś, zawładnął tymi terenami, lecz bojarzy nie chcieli uznać króla, pozostawił swojego namiestnika – Dymitr Detko
• 1343r. – pokój w Kaliszu, Polska odzyskała Kujawy i ziemię dobrzyńską, a krzyżacy ziemię chełmińską i Pomorze Gdańskie. Kazimierz Wielki tytułował się jako „pan i dziedzic Pomorza”, oddał Pomorze, jako „ wieczystą jałmużnę”, dzięki czemu następni władcy Polscy mogli starać się o odzyskanie Pomorza.
• 1364r. 12 maja – założenie Akademii Karkowskiej, statut zatwierdził papież Urban V. Akademia była drugim uniwersytetem, po uniwersytecie praskim, który powstał w tej części Europy. Wzorowany był na Uniwersytecie Bolońskim. 1 katedra - sztuk wyzwolonych, 2 katedry - medycyny i 8 katedr prawa , w tym 5 prawa rzymskiego.
• 1366r. – rok sukcesów, udaje się podporządkować sobie Ruś
• 1370r. – śmierć Kazimierza Wielkiego
Sąsiedzi Polski
• 1150r. – Albrecht Niedźwiedź zdobył Brenne (Brandenburgie)
• 1157r. - Albrecht Niedźwiedź podbił ziemie lubuską, Pomorze Zachodnie i część Wielkopolski. tworzył Marchię Brandenburską z ziem Marchii Północnej i podbitych ziem słowiańskich.
• 1308r. – realne zagrożenie dla Gdańska i Pomorza Gdańskiego, Albrecht Niedźwiedź starał się zdobyć najważniejsze grody: Santok i Drezdeńsko
• 1201r. – założenie Rygi
• 1202r. – założenie zakonu kawalerów Mieszkowych w Rydze
• 1190r. – założenie Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Jerozolimskiego. Cel: opieka miejsc świętych oraz pielgrzymów
• 1198r. – 1211r. – osiedlili się na Węgrzech, chcieli je skolonizować i schrystianizować
• 1226r. – umowa wielkiego księcia Konrada Mazowieckiego z Hermanem von Salza, osadził ich na ziemi chełmińskiej. Cel: schrystianizowanie Prus, zabezpieczanie Mazowsza przed Prusami.
• 1237r. – zakon Krzyżacki połączył się z zakonem kawalerów mieczowych
• 1230 – 1283r. – krzyżacy systematycznie podbijali Prusy, na zajmowanych ziemiach budowali zamki, miasta oraz wsie, sprowadzali osadników.
• 1309r. – zakon krzyżacki przeniósł swoją siedzibę z Wenecji do Malborka
• 1198r. – Czechy zostały zjednoczone i stały się dziedzicznym księstwem
• 1253 – 1278r. – Czechy Przemysł Ottokar II – umocnił władzę, wykorzystują okres bezkrólewia w Niemczech , zginął w bitwie pod Dürnkrut, władzę przejął małoletni syn Wacław II
• 1222r. – Węgry Andrzej II z Arpadów – złota bulla – przywilej zwalniający rycerstwo i możnych z podatków i gwarantując im nietykalność osobistą, prawo do wyboru urzędników ziemskich oraz kontrole rządów przez sejm zwoływany raz w roku. Obiecał nie rozdawać lenn i urzędów cudzoziemców.
• 1223r. – Klęska książąt ruskich bitwie z Mongołami nad rzeką Kałką
• 1227r. – Czyngis – chan umiera, podzielił państwo na cztery części.
• 1237r. – 1240r. – Batu – chan pokonał Ruś, niszcząc m.in. Kijow i zmusił książąt ruskich do posłuszeństwa
• 1241r. – równoczesny najazd na Polske i Węgry
• 1241r. 9 kwietnia – bitwa pod Legnicą – pod władzą wrocławskiego księcia Henryka Pobożnego walczył w niej wojska kilku książąt polskich, wspierane przez małe odziały cudzoziemców, władz mongolski – Pajdar, Węgry – Batu – chan