Podatek i jego części składowe

Podatek i jego części składowe
Podatek to obowiązkowe świadczenie na rzecz państwa, nie wiążące się bezpośrednio z żadnymi korzyściami. Mianem podatków nazywamy świadczenia pieniężne osób fizycznych i jednostek gosp. na rzecz władzy publicznej o charakterze przymusowym, bezzwrotnym, nieodpłatnym i ogólnym. Świadczenia te umożliwiają tej władzy realizację jej zadań publicznych i społecznych. Przy podanej wyżej definicji podatków, do szeroko rozumianych podatków należy zaliczyć poza świadczeniami pieniężnymi, oficjalnie nazywanymi podatkami, także cła, składkę świadczenia zdrowotnego oraz składki i wpłaty na różnego rodzaju państwowe fundusze celowe, jeżeli mają one charakter przymusowy. Do szeroko rozumianych podatków należy zaliczyć także wpłatę od zysku dokonywaną przez przedsiębiorstwa państwowe i jednoosobowe spółki skarbu państwa.
Podatki są świadczeniami bezzwrotnymi. Oznacza to, że jeżeli zostały one naliczone i pobrane w sposób prawidłowy w odpowiedniej wysokości, to w żadnych okolicznościach nie podlegają one zwrotowi. Co więcej w przypadku ewentualnych nadpłat są one bezpośrednio zwracane podatnikom, tylko w okolicznościach ściśle określonych prawnie. W pozostałych przypadkach nadpłaty są traktowane jako zaliczka na poczet przyszłego zobowiązania podatkowego.
Podatki są świadczeniami pieniężnymi o charakterze nieodpłatnym, co oznacza, że z tytułu ponoszenia ciężaru społecznego, podatnikom nie przysługuje świadczenie wzajemne ze strony państwa lub samorządu terytorialnego. Podatki są zatem świadczeniami pieniężnymi o charakterze bezekwiwalentu.
Podatki są świadczeniami pieniężnymi o charakterze ogólnym. Nakłada je władza publiczna na określone grupy podatników wg ogólnie obowiązujących zasad prawnych. Żaden podatek nie ogranicza się do jakiegoś konkretnego przypadku, czy też konkretnej jednostki. Każdy znajdujący się w sytuacji określonej prawem jest zobowiązany zapłacić podatek w terminie i wysokości określonym tym prawem.
Elementy składowe: podmiot, przedmiot, podstawa opodat, stawka podatkowa.
Podmiot. Podatnikiem jest os fiz, os pr lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.Ustawy podatkowe mogą ustanawiać podatnikami inne podmioty niż wymienione wyżej.Podatnik w sensie materialnym i formalnym:Formalnie jest to podmiot, który z mocy pr jest zobow do zapłaty podatku.Materialnie jest to podmiot, który pod względem gospodarczym i majątkowym ponosi ciężar podatkowy.Płatnikiem jest podmiot, obow na podst przepisów prawa podatk do obliczenia i pobrania od podatnika p i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Inkasentem jest podmiot, obow do pobrania od podatnika p i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Przedmiot p jest to zdarzenie, z którym prawo wiąże powstanie obowiązku podatk. Zdarzenia te to osiągnięcie dochodu, posiadanie majątku, uzyskanie spadku, sprowadzenie towaru z zagranicy. O przedmiocie p informuje jego nazwa.
Podstawą opodatkowania jest wartościowe lub ilościowe ujęcie przedmiotu p (np. wyrażona w pieniądzu kwota dochodu, przychodu czy obrotu podatnika).
Stawka podatkowato liczba, która w powiązaniu z podstawą opodatkowania pozwala określić wysokość podatku. Stawki są stałe (proporcjonalne, liniowe) oraz zmienne (progresywne czy regresywne).