Ropa naftowa

Skład chemiczny
Ropa naftowa jest mieszaniną węglowodorów, w skład której głównie wchodzą parafiny (alkany), cykloparafiny (cykloalkany), olefiny (alkeny) i węglowodory aromatyczne. Pozostałość, do około 20% stanowią związki organiczne zawierające tlen, azot lub siarkę, a także sole nieorganiczne i woda. Przeróbka zasiarczonej ropy jest bardzo uciążliwa z powodu korozji aparatury. Ropa naftowa ma zmienny skład chemiczny. Zależy on od miejsca jej występowania. Ze względu na rodzaj ropy naftowej (tak zwane wskaźniki strukturalne i technologiczne, zależne od jej składu chemicznego) upowszechnił się jej podział na siedem klas i dwanaście grup, zaproponowany w Rumunii.
Wielki polski odkrywca ropy naftowej, Ignacy Łukasiewicz (1822-1882)
Nie wszyscy uświadamiają sobie, nawet w Polsce, że w roku 1853, we Lwowie Ignacy Łukasiewicz, skromny polski chemik pierwszy w świecie odkrył ropę naftową, docenił jej znaczenie przemysłowe i wybudował pierwsze rafinerie w Ulaszowicach koło Jasła (w 1856 r.), w Klęczanach(w 1858 r.), w Polance (w 1861 - 1863 r.) i w Chorkówce (w 1865 r.).
Ciekawym celem wycieczki szkolnej może być Skansen Muzeum Przemysłu Naftowego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce koło Krosna.
W XIX wieku koszty rozbudowy przemysłu naftowego przekraczały możliwości Polaka, były zbyt dużym obciążeniem. Sprawa ta wymagała kapitałów i rozmachu amerykańskiego i w końcu, jak wiadomo to właśnie Stany Zjednoczone stały się wiodącą potęgą w dziedzinie wykorzystania przemysłowego ropy naftowej.
Biografia Ignacego Łukasiewicza uczy, jak być wytrwałym w dokonywaniu odkryć, ale pokazuje - i to właśnie jego biografia - jak ważne jest to, co dzieje się po odkryciu. Odkryciu, które należy prawidłowo zagospodarować.
Występowanie i wydobycie ropy naftowej w Polsce
W Polsce złoża tego cennego surowca występują w pobliżu Krosna, Jasła, Gorlic i Nowego Sącza, w Borysławiu.
Ropa naftowa występuje też na północy Polski, w okolicy Kamienia Pomorskiego. Duże znaczenie ma złoże na szelfie Morza Bałtyckiego.
Po II Wojnie Światowej w Karpatach odkryto jego źródła w takich miejscowościach jak: Mokre, Wielopol, Łodyna i Osobnica. Zwiększono też powierzchnię wydobywczą w miejscowościach: Grabownica, Strachocin, Weglówka, Magdalena i Kryg-Lipinki.
W późniejszym okresie powojennym wydobycie polskiej ropy podupadło z braku odpowiednich inwestycji. Podejście władz było w tym okresie kunktatorskie i pełne wahań - aby tylko odwlec.
Znaczenie jej wydobycia dla przemysłu i całej gospodarki powoduje, że w całym świecie i w Polsce trwają intensywne poszukiwania nowych złóż roponośnych. W okolicach złoża Międzychód, na głębokości około 3,2 km znaleziono w latach 2002 i 2003 złoża bogate w ropę i gaz ziemny. Powierzchnia ich jest znaczna, wynosi bowiem 6,2 km2, a ich zasoby szacuje się na 10 milionów ton. Na wstępie uzyskano z próbnego odwiertu około 150 ton w ciągu doby.
Do zintensyfikowania prac nad poszukiwaniem i wydobyciem ropy w Polsce znakomicie przyczynia się fakt o wielkim znaczeniu. Ropa drożeje i drożeć nadal będzie, a wraz z nią inne powiązane ceny. W tej sytuacji każde zwiększenie własnego wydobycia ma wartość nieocenioną, powiększa bowiem niezależność gospodarczą.
W Polsce poszukiwania ropy prowadzi Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, które współpracuje tez z firmami zachodnimi.
W połowie lat dziewięćdziesiątych XX wieku w Polsce uzyskały koncesje przedsiębiorstwa zachodnie, których celem jest poszukiwanie i eksploatacja złóż ropy naftowej i gazu ziemnego. Przykładem mogą być firmy: Frontier Poland Exploration and Producing Company, Medusa Oil & Gas, Eurogas Polska i niemiecka spółka RWE-DEA . Najwięcej koncesji uzyskały spółki, w których udziały mają Apache Corporation i FX Energy.
Amerykańska spółka Apache Corporation z Houston w Teksasie inwestuje w poszukiwania i wiercenia nie tylko w Polsce (gdzie działa od roku 1997), ale (poza USA) w Kanadzie, Egipcie, Chinach i w Australii. Amerykanie znaleźli ropę i gaz w Wildze i w Tucholi, a więc tam, gdzie nikt ich wcześniej nie podejrzewał i nie szukał.
Sukcesy te w nowym zupełnie świetle stawiają perspektywy przemysłowe Polski i przybliżają moment zwrotu poniesionych nakładów i zwiększenie niezależności surowcowej.
Na potwierdzenie tego można przytoczyć anegdotyczny, ale znamienny fakt dokonania pirackiego odwiertu ropy w Nieporęcie koło Józefowa, a więc blisko Warszawy. Nieznany sprawca przez dłuższy czas czerpał nielegalnie ropę z wywierconego przez siebie otworu. Wynika z tego, że złoża ropy i gazu są w Polsce pospolitsze, niż to się wydawało w drugiej połowie XX wieku.
Na początku wieku XXI odkryto w okolicach Kaliningradu pod Bałtykiem bogate złoża roponośne. Rosja zainteresowana jest szansą, jaką stwarza eksploatacja tych złóż, mimo, że znajdują się one na znacznej głębokości. Przygotowuje się ona do wierceń, które planuje na rok 2004. Ale działania rosyjskiej firmy LUKoil wzbudziły protesty rosyjskich ekologów.
Z pewnością i w polskiej strefie Bałtyku będą kontynuowane wiercenia. Przykład Rosji pokazuje, że zagrożeń dla środowiska, a zwłaszcza dla ekosystemu Bałtyku, już i tak naruszonego nie można zlekceważyć i trzeba od razu uwzględnić w rachunku ekonomicznym, aby wykorzystać nauki, które płyną z rosyjskich doświadczeń.
Pochodzenie
Dwie główne teorie, tłumaczące pochodzenie złóż ropy naftowej powstały już w XIX wieku, wkrótce po jej odkryciu przez Łukasiewicza.
Zdaniem zdecydowanej większości geologów ropa naftowa powstała jako produkt rozkładu mikroorganizmów, glonów i wymarłych zwierząt wodnych, które żyły na Ziemi w dawnych okresach geologicznych, miliony lat temu. Teorię tę sformułowali uczeni niemieccy: Engler i Hoefer i w roku 1877 polski uczony Bronisław Radziszewski.
Zupełnie inne przypuszczenie wysunął w wieku XIX rosyjski chemik Mendelejew, twórca układu okresowego pierwiastków. Mendelejew uważał, że powstała ona w reakcjach chemicznych węglików metali, wchodzących w skład jądra Ziemi z wodą. Reakcje te prowadziły rzekomo do powstania węglowodorów.
Współcześnie powszechnie przyjęta jest teoria Englera, Hoefera i Radziszewskiego, wywodząca pochodzenie ropy naftowej z dawnych morskich organizmów żywych.
Eksport i import ropy
Przemysłowa rola tego surowca, zwłaszcza w motoryzacji i jako źródła surowców dla przemysłu sprawia, że jego wydobycie, eksport i import oraz ceny mają w ekonomii światowej doniosłe znaczenie nie tylko gospodarcze, ale i polityczne.
Zapotrzebowanie roczne Stanów Zjednoczonych na ropę wynosi około 840 milionów ton.
Wenezuela eksportuje do USA w skali rocznej 127 milionów ton, Kanada 83 miliony ton, kraje Afryki łącznie 70 milionów, Meksyk 68 milionów, a Europa łącznie 44 miliony ton rocznie. To daje razem 324 miliony ton w ciągu roku. Różnica pomiędzy tymi dwoma liczbami, 840-324=516 mln ton może być miarą znaczenia politycznego, jakie ma dla USA ropa naftowa.
Kraje europejskie importują rocznie z rejonu Zatoki Perskiej 183 miliony ton, z Rosji 164 mln ton a z Afryki 44 miliony ton ropy.
Dane te [4] (zaokrąglone do liczb całkowitych), pochodzące z roku 2002 dają pewne pojęcie o tym, co by mogła spowodować jakakolwiek destabilizacja w rejonie Zatoki Perskiej.
Japonia, światowe mocarstwo gospodarcze jest bardzo uzależniona od importu z rejonu Zatoki Perskiej, z którego importuje 208 milionów ton rocznie, podczas gdy z Indonezji tylko 38 mln ton.
Napięcie w rejonie Zatoki Perskiej powoduje wzrost ceny za baryłkę, którego prognozy okazują się być zwykle kilkakrotnie zaniżone [5]. Baryłka ropy w roku 2000 kosztowała na giełdzie w Londynie ponad 35 USD/bbl. Pod koniec 1998 cena baryłki spadła do 10 USD. Niektórzy znawcy przewidują wzrost nawet do 100 USD/bbl i to w niedalekiej przyszłości.
Za baryłkę ropy (1 bbl) Brent spod dna Morza Północnego płacono w końcu grudnia 2002 $32,73 [6].
Powody? "Ciągle trwa strajk pracowników branży naftowej w Wenezueli [6] i wszystko wskazuje na to, że konflikt USA z Irakiem jest nie do uniknięcia - ocenia Mohammed Sheikh-Kadir, analityk Rhein Oel Ltd." (Gazeta Wyborcza, Dariusz Malinowski, za www.oilnews.com 23-12-2002)
Baryłka (1 bbl), powszechnie stosowana jednostka objętości w przemyśle petrochemicznym może być zamieniona na litry lub metry sześcienne przy użyciu poniższej tabelki:
1 barrel = 0.158987 m3
1 barrel = 158.987146 l
1 barrel = 34.99089 Imperial gallons
1 barrel = 42 U.S. gallons

1 m3 = 6.28994 barrels
1 m3 = 1,000 l
Aby przybliżyć wyobraźni ludzkiej tę jednostkę, Amerykanie piszą z humorem nieco wisielczym, że "baryłka" o pojemności 1 baryłki (1 bbl), spływająca Wodospadem Niagara jest wystarczająco duża, aby pomieścić człowieka.
Polska w roku 1996 importowała 297 tysięcy baryłek dziennie, a wydobywała też w tym roku na swoim terytorium dziennie 5 tys. baryłek. Wskaźniki cen, wydobycia oraz eksportu i importu w roku 1996 można znaleźć w Internecie, w wartościowym zestawieniu porównawczym dla różnych krajów i kontynentów. Na tle innych krajów Polska jawi się jako skromny importer (około 40% ropy importujemy z Rosji), a polskie wydobycie tego ważnego surowca jest, jak przystało na ojczyznę odkrywcy, Ignacego Łukasiewicza nawet więcej niż skromne, w zestawieniu i z polskimi potrzebami i z możliwościami.
Własności ropy naftowej
Surowa ropa naftowa wydobywana ze złoża jest cieczą barwy zwykle ciemnobrunatnej o ostrym zapachu, nierozpuszczalną w wodzie. Ropa naftowa ma gęstość większą od 0,79 g/cm3, zwykle mniejszą od gęstości wody. Jest ona cieczą palną.
W zależności od pochodzenia jej barwa i inne własności mogą się zmieniać. Rozróżnia się cztery klasy ropy - A, B, C i D o różnych własnościach.
Przeróbka ropy naftowej
Surowa ropa naftowa nie ma obecnie praktycznego zastosowania. Aby otrzymać z niej wartościowe produkty, które mają przemysłowe zastosowanie, rozdziela się ją na poszczególne frakcje przy zastosowaniu metod fizycznych. Po usunięciu zanieczyszczeń mechanicznych procesy rozdziału pozwalają usunąć wodę i rozpuszczone w niej sole, a także organiczne związki siarki, pewne związki azotu i metale ciężkie.
Sole zanieczyszczające ropę, to głównie chlorek sodu, NaCl i chlorek potasu, KCl a także chlorek magnezu, MgCl2. Rodzaj soli obecnych w ropie zależy od jej pochodzenia.
Aby przeprowadzić odsalanie dodaje się do ropy deemulgator i podgrzewa wstępnie, co powoduje częściowe rozdzielenie emulsji ropnej na część organiczną i roztwór soli. Całkowite rozdzielenie obu faz następuje w elektrodehydratorze w podwyższonej temperaturze i pod ciśnieniem.
Elektrodehydrator zaopatrzony jest w elektrody. Pod wpływem wysokiego napięcia elektrycznego emulsja ropna rozdzielona zostaje na roztwór soli i odsoloną ropę, odprowadzaną w górnej części zbiornika.
Najważniejszą za stosowanych metod oczyszczania jest destylacja frakcyjna (frakcjonowana), w której wykorzystuje się różnice temperatur wrzenia poszczególnych składników. Pozwala ona rozdzielić ropę na frakcje, czyli grupy związków organicznych mających zbliżone własności [16].
W procesie tym wykorzystuje się różnice w temperaturach wrzenia poszczególnych węglowodorów i innych związków organicznych.
Po wstępnym oczyszczeniu, odwodnieniu i odsoleniu ropa ogrzewana jest w wymiennikach ciepła i następnie ulega rozdziałowi na frakcje w kolumnie destylacyjnej (wieży) pod ciśnieniem atmosferycznym.
Kraking jest to przemysłowy proces rozkładu ciężkich frakcji ropy naftowej, drewna i węgla lub smoły węglowej, którego celem jest produkcja m.in. aalkanów: paliw ciekłych (np. benzyny) i gazu (gazy krakowe).
Kraking prowadzi się stosując różne metody, zazwyczaj w temperaturze 400-600C, pod zwiększonym ciśnieniem (kraking termiczny), z dodatkiem katalizatorów (kraking katalityczny), czasem w obecności tlenu (kraking utleniający) czy przez dodatek wodoru (hydrokraking). Pod względem przerobu kraking ropy naftowej zajmuje pierwsze miejsce na liście procesów chemicznych prowadzonych przez ludzką cywilizację.
Gaz ziemny

Gaz ziemny jest paliwem gazowym pochodzenia naturalnego. Jest mieszaniną węglowodorów gazowych ( metanu CH4 , etanu C2H6 , propanu C3H6 itp. ), ciekłych oraz zmiennych ilości azotu N2, dwutlenku węgla CO2, siarkowodoru H2S, wodoru H2 i domieszek gazów szlachetnych ( helu He, argonu Ar itp. ). Rozróżnia się gaz ziemny wulkaniczny, pochodzenia nieorganicznego, przeważnie niepalny, g.z. błotny, będący produktem biologicznego rozkładu, składający się przede wszystkim
z metanu, oraz g.z. właściwy. Gaz ziemny właściwy występuje w podziemnych złożach, bardzo często razem z ropą naftową. W zależności od składu rozróżnia się gaz "chudy", zawierający do 99% metanu, gaz "mokry", zawierający także węglowodory wyższe, oraz gaz "kwaśny", silnie zanieczyszczony związkami siarki.
W skorupie ziemskiej gaz ziemny występuje:
swobodnie w postaci gazowej lub związany w stałych hydratach węglowodorów;
w postaci rozpuszczonej w wodach podziemnych lub ropie naftowej.
Gaz ziemny w stanie naturalnym jest bezbarwny, bezwonny, lżejszy od powietrza. Aby mógł być wyczuwalny przez człowieka jest poddawany procesowi nawaniania, który nadaje mu poprzez zastosowanie odpowiedniego nawaniacza specyficzną woń.
W połączeniu z powietrzem w określonych stężeniach ( 5 % - 15 % ) tworzy mieszaninę wybuchową ( zainicjowanie wybuchu może być spowodowane jakąkolwiek iskrą ). Gaz ziemny jest paliwem ekologicznym. Podczas jego wydobycia i transportu zachowywane są wszelkie warunki ochrony środowiska, a przy jego spalaniu emitowane są minimalne ilości szkodliwych zanieczyszczeń. Dzięki swej wysokiej kaloryczności gaz ziemny wykorzystywany jest jako źródło energii
w gospodarstwach domowych. Służy do ogrzewania domów, podgrzewania wody użytkowej i gotowania posiłków. Dostarczany jest siecią gazociągów bezpośrednio do domu użytkownika niezawodnie, bez przerwy, przez cały rok. Nie wymaga magazynowania u odbiorcy. Gaz ziemny jest wyjątkowo wygodny w użytkowaniu. Gazowe urządzenia grzewcze nie wymagają praktycznie żadnej obsługi, wystarczy nastawić żądaną temperaturę.
Gaz ziemny przeważnie towarzyszy pokładom ropy naftowej, ale również występuje samodzielnie . Opinie na temat pochodzenia geologicznego gazu ziemnego nie są
w pełni zgodne. Jedna z hipotez głosi, że jego pochodzenie geologiczne jest identyczne jak pochodzenie złóż ropy naftowej. Taka sama jak dla ropy jest również technika poszukiwań złóż gazu i wierceń. W złożach gaz znajduje się pod znacznym ciśnieniem, to też sam wydobywa się odwiertem na powierzchnię ziemi.
Po wydobyciu surowy gaz jest przeważnie zanieczyszczony ciałami stałymi
(rozdrobniony piasek lub glina) i ciekłymi ( resztki ropy naftowej węglowodory ciekłe i woda ) . Przed wprowadzeniem go do rurociągu przesyłowego poddawany jest oczyszczeniu.
Walory gazu to łatwość i wygoda transportu (rurociągami), łatwość sterowania
i automatyzacji procesu spalania oraz, co chyba najważniejsze, możliwość osiągnięcia wyższych wskaźników sprawności energetycznej w porównaniu
z urządzeniami zasilanymi innymi paliwami.
W państwach, w których ogólna efektywność energetyczna (wyrażona ilością wyprodukowanych dóbr na jednostkę zużytej energii) jest wysoka, udział zużycia paliw gazowych w strukturze zużywanej energii jest z reguły znaczący. Polska powinna dążyć do zwiększenia udziału gazu w strukturze zużywanej w kraju energii pierwotnej.
Największe złoża gazu ziemnego występują w Rosji i USA, a także pod dnem Morza Północnego. Znaczne ilości gazu występują także pod dnem morskim u wybrzeży Ameryki Północnej (wschodnie wybrzeże), Brazylii, Indii (O. Indyjski) i Australii.
W Polsce gaz ten występuje koło Jasła, Lubaczowa, Gorlic, Cieszyna i Sanoka.
Ropa naftowa i gaz ziemny występują w postaci podziemnych zbiorników (złóż).
Wydobycie gazu ziemnego na świecie w 1995 roku
Kraje W petadżulach* Udział w świecie w %
Świat 79687 100,0
Rosja 23233 29,1
Stany Zjednoczone Ameryki 20365 25,6
Kanada 7291 7,2
Wielka Brytania 2705 3,4
Polska 136 0.2
petadżul - jednostka ciepła, 1 petadżul = 1015 dżuli. 1 petadżul odpowiada w przybliżeniu 27 mln m3.
Przeróbka gazu ziemnego może być prowadzona metodami:
1) zachowawczą, polegającą na rozdziale mieszaniny węglowodorów na podstawie
różnych własności fizycznych na zespoły o charakterze produktu celowego pod względem technicznym i handlowym,
2) przetwórczą , zmieniającą strukturę chemiczną węglowodorów w celu otrzymania nowych produktów
( Oczywiście metodą zachowawczą można przerobić tylko "gaz mokry" rozdzielając go na zespoły)
Mieszaninę węglowodorów, która stanowi "gaz mokry", rozdziela się na trzy grupy
o charakterze produktów celowych:
1) węglowodory czysto gazowe - metan (CH4) i etan (C2H6),
2) węglowodory, które w temperaturze pokojowej i klimatycznej (od +40 do -30O C) można łatwo skroplić przez zastosowanie odpowiedniego ciśnienia - propan (C3H8)
i butan (C4H10)
3) węglowodory benzynowe - od pentanu (C5H12) w górę.
Strona 1/3
1. Przeróbka zachowawcza "gazu mokrego" polega na wyosobnieniu z niego składników należących do drugiej i trzeciej grupy, czyli na tzw. "odgazolinowaniu".
Po odgazolinowaniu w gazie pozostają tylko składniki pierwszej grupy, natomiast składniki drugiej i trzeciej grupy dają tzw. "gaz płynny" i "gazolinę".




Istnieją trzy sposoby odgazolinowania:
1. adsorpcyjna
2. absorpcyjna
3. kompresyjna (stosowana tylko gdy przeróbce podlega gaz bardzo bogaty
w węglowodory paliwowe).
Metoda adsorpcyjna wykorzystuje węgiel aktywny, który wciąga w swoje mikroskopijne pory drobiny węglowodorów. Aparaty służące do odgazolinowania, na drodze adsorpcyjnej, to naczynia cylindryczne stojące o pojemności 2 - 20m3 , które napełnia się węglem, układając go na sitach metalowych. (Naczynia te nazywamy adsorberami.) Jeżeli do adsorbera od dołu wprowadzimy "gaz mokry", to
w pierwszym stadium w porach węgla zostaną zatrzymane wszystkie węglowodory począwszy od metanu. Następnie przy dalszym ciągłym doprowadzaniu gazu cięższe węglowodory wypierają lżejsze, które przechodzą do wyższych warstw węgla, a w końcu uchodzą górą z adsorbera jako "gaz suchy".
Metoda absorpcyjna polega na pochłanianiu cięższych składników "gazu mokrego" przez tzw. olej, który stanowi wycięta frakcja oleju gazowego lub nafty, czasem ciężkiej benzyny. Olej pochłania węglowodory gazu tym łatwiej, im wyższą posiadają temperaturę wrzenia i im niższa jest prężność ich par. Węglowodory benzynowe
(od pentanu w górę) ulegają przy tym upłynnieniu. Propan i butan upłynnia się również, ale tylko gdy przy procesie absorpcji panuje odpowiednio zwiększone ciśnienie. Absorpcja odbywa się w wieżach zwanych absorpcyjnymi.
W wieży od góry spływa po kółkach olej i pochłania przeciskające się przez kapki węglowodory znajdujące się w fazie gazowej. Olej nasycony zaabsorbowanymi węglowodorami spływa na spód wieży. Gaz uwolniony od składników benzynowych, butanów i propanu opuszcza wieżę przez szczyt jako "gaz suchy". Przeróbka przetwórcza
Węglowodory gazu ziemnego od etanu w górę mogą być poddane odwodornieniu
i krakingowi, a uzyskane węglowodory nienasycone będą już surowcem dla szeregu procesów syntezy paliw, jak np. polimeryzacja ,lub też syntezy chemicznych produktów niepaliwnych, jak kauczuk i różne masy plastyczne.
Z gazu ziemnego uzyskuje się około 20% wytwarzanej na Świecie energii. Można go znaleźć przeważnie w sąsiedztwie ropy naftowej. Oba te cenne dla współczesnego człowieka surowce powstały w tym samym czasie, w podobnych warunkach.
Zastosowanie:
Gaz ziemny wykorzystuje się do produkcji paliw, zarówno do użytku osób prywatnych jak i na skalę przemysłową, jako niezbędny składnik do produkcji detergentów, włókien sztucznych, farb, plastyku, oraz gumy syntetycznej.
Na obszarach ubogich w złoża gazu człowiek sam nauczył się go otrzymywać.
W wyniku procesu odgazowywania węgla kamiennego w koksowniach powstaje gaz oraz koks.
Gaz ziemny jest najbardziej komfortowym paliwem dla wszelkich stacjonarnych urządzeń energetycznych takich jak np.: kotły (szczególnie małej mocy, ale i te duże, energetyczne), turbiny, suszarnie, przemysłowe piece grzewcze, kuchnie domowe. W niektórych względy technologiczne lub techniczne sprawiają, że innego paliwa niż gazowe po prostu nie da się zastosować. Tak jest np. przy produkcji żarówek lub
w przypadku turbin gazowych
OGRZEWANIE DOMKÓW JEDNO I WIELORODZINNYCH
W gospodarstwach domowych gaz ziemny ze względu na:
- prostotę wykonania instalacji doprowadzającej gaz;
- pełną automatyzację i regulację procesu spalania;
- komfort związany z wygodą i czystością podczas eksploatacji
wykorzystywany jest do:
- ogrzewania pomieszczeń gospodarczych i mieszkalnych;
- podgrzewania wody;
- przygotowywania posiłków.
HODOWLA ROŚLIN I ZWIERZĄT
Gaz ziemny w hodowli roślin i zwierząt jest niezastąpionym źródłem energii, zapewniającym stałą oraz odpowiednią do warunków hodowlanych temperaturę
a także umożliwia szybkie oraz równomierne rozprowadzenie ciepłego powietrza do celów grzewczych. Wykorzystywany jest również przy suszeniu zbóż, nasion oraz produkcji pasz i karmy dla zwierząt.
INSTALACJE PRZEMYSŁOWE
Gaz ziemny w przemyśle wykorzystywany jest między innymi:
- do ogrzewania hal, pomieszczeń produkcyjnych, biurowych;
- w procesach technologicznych.
TRANSPORT
Gaz ziemny jest ze względu na atrakcyjną cenę wykorzystywany coraz częściej jako paliwo do pojazdów samochodowych zarówno osobowych jak i ciężarowych.
ZALETY GAZU ZIEMNEGO
- jest jednym z tańszych paliw w Polsce,
- jest konkurencyjnym pod względem ekonomicznym nośnikiem energii w porównaniu z innymi nośnikami,
- jest najbardziej ekonomicznym paliwem używanym przez odbiorców indywidualnych,
- zwiększa komfort użytkowania w porównania z innymi nośnikami energii wiąże się to z łatwością regulacji i automatyzacji procesów spalania, z wymaganiami dotyczącymi magazynowania, transportu paliwa oraz problemem utylizacji odpadów
- posiada wysoką i stałą wartość opałową istotną przy opalaniu kotłów i pieców grzewczych,
- gwarantowana jest niezmienna jakość paliwa oraz równomierna temperatura spalania,
- spala się bez wytwarzania popiołu, sadzy,
- podczas spalania wytwarzają się śladowe ilości związków siarki oraz azotu,
- jest przyjaznym dla otoczenia ekologicznym źródłem energii.

PROEKOLOGICZNE ASPEKTY UŻYTKOWANIAGAZU ZIEMNEGO
Międzynarodowe organizacje ekologiczne biją na alarm i jednogłośnie domagają się ograniczenia zanieczyszczania środowiska naturalnego poprzez zmniejszenie emisji szkodliwych substancji i gazów. Efekt cieplarniany spowodowany zanieczyszczeniem atmosfery, może przynieść całej naszej planecie nieodwracalne, katastrofalne skutki.
Dlatego coraz powszechniejsza staje się świadomość, że spośród paliw naturalnych, używanych
w gospodarce gaz ziemny jest najczystszym nośnikiem energii. Podczas jego spalania nie powstają zanieczyszczające środowisko naturalne : dwutlenek siarki, tlenki azotu, sadza i popiół.
Za coraz powszechniejszym stosowaniem gazu ziemnego przemawiają także i inne czynniki - wydobywanie, magazynowanie i transport gazu ziemnego odbywa się w warunkach bardziej przyjaznych dla środowiska niż w przypadku innych paliw. Trzeba również pamiętać, że przy spalaniu paliw stałych np. węgla kamiennego czy brunatnego mamy do czynienia ze składowaniem odpadów zanieczyszczających powierzchnię ziemi.
Inne paliwa kopalne zanieczyszczają tylko atmosferę. Emisję dwutlenku węgla można ograniczyć tylko poprzez poprawę efektywności energetycznej produkcji
i zamianę paliw.
Mimo, że od gazu ziemnego "czystsza" wydaje się energia elektryczna, mało kto uświadamia sobie fakt, że źródłem tej energii jest w Polsce przede wszystkim węgiel kamienny i brunatny.
Program rozwoju gazownictwa jest ściśle związany z problemami ekologicznymi Polski, co wynika z bardzo wysokiego poziomu zanieczyszczenia spowodowanego
w dużym stopniu rodzajem stosowanych paliw i technologią ich spalania. Ponadto instytucje finansujące inwestycje związane z ochroną środowiska przeznaczają na gazyfikację i zmianę systemu ogrzewania z węgla na gaz ogromne środki.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na realizację ok. 450 projektów związanych ze zmianą systemu ogrzewania i gazyfikację przeznaczył
w latach 1990-1995 kwotę ok. 180 mln zł., a Ekofundusz na realizację 24 tego typu inwestycji w latach 19993-1997 ok. 13 mln zł.
Na zmianę ogrzewania z węglowego na gazowe Polska otrzymała ponadto grant Banku Światowego w wysokości 25 mln USD ze specjalnego funduszu GEF (Global Enviromental Facility - Fundusz Organizacji Narodów Zjednoczonych), którego rozdysponowaniem zajmuje się Bank Ochrony Środowiska S.A.
Na pomoc finansową mogą liczyć również nowo gazyfikowane regiony wiejskie. Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej przeznaczył na ten cel znaczną część swoich środków. Istnieją też w Polsce i inne organizacje zajmujące się ochroną środowiska.
W 1990 roku ówczesny prezydent Stanów Zjednoczonych George Bush przebywający z oficjalną wizytą w Polsce odwiedził m.in. Kraków. Rezultatem tej wizyty była decyzja Kongresu USA o przyznaniu 20 mln dolarów na działania zmierzające do ograniczenia źródeł niskiej emisji. Dotacja ta zainicjowała utworzeniem w Krakowie rynku inwestycji polegających na zastąpieniu kotłowni węglowych gazowymi. Nad kierunkami i sposobem wydatkowania środków czuwa polsko-amerykański Komitet sterujący.
Zastosowanie gazu ziemnego w indywidualnych gospodarstwach domowych jest jedną z najbardziej efektywnych metod ograniczania emisji zanieczyszczeń powietrza. Spalanie gazu ziemnego nie powoduje powstawania tlenków siarki, uważanych za główną przyczynę kwaśnych deszczy. Zarówno emisja dwutlenku węgla, poważnej przyczyny efektu cieplarnianego, jak i emisje tlenków azotu są od 20% do 60% mniejsze niż emisje przy spalaniu oleju czy węgla. Wpływ zwiększenia zużycia gazu w gospodarce narodowej na zmniejszenie zanieczyszczenia Środowiska naturalnego analizowany był w 1992 r. przez ekspertów Banku Światowego, którzy w przedstawionym raporcie ocenili, że wzrost zużycia gazu
w Polsce do 27 mld m3 spowoduje zmniejszenie emisji zanieczyszczeń dwutlenku siarki o 640 tys. ton, pyłów o 250 tys. ton oraz tlenków azotu o 170 tys. ton.
Użytkowanie gazu ziemnego zamiast paliw stałych w gospodarstwach domowych jest wysoce korzystne pod względem sprawności energetycznej, komfortu użytkowania oraz ochrony środowiska. W zastosowaniach komunalno-bytowych przewidywania rosnącego zużycia z 5,4 mld m3 w 1996 do poziomu 9 mld m3
w 2010 r., mają swe podstawy w planowanej gazyfikacji kolejnych obszarów Polski.
Prognozowany rozwój gospodarczy Polski i rysujący się deficyt paliw pierwotnych oraz względy ekologiczne wymagają zmiany struktury zużycia energii pierwotnej
i pociągają za sobą znaczny wzrost zapotrzebowania na gaz w gospodarce narodowej.
W wybranych gałęziach przemysłu szersze stosowanie gazu ziemnego towarzyszy procesom modernizacji technologicznej. Rosnące wymagania efektywności zużywania energii oraz kryteria ochrony Środowiska powodują, że w perspektywie kilkunastu lat przewidywane jest znaczne zwiększenie zużycia gazu zarówno
w procesach technologicznych, jak też w ciepłowniach przemysłowych. Ocenia się, że zapotrzebowanie na gaz w przemyśle wzrośnie w 2010 r. do poziomu 11-14 mld m3
W Polsce elektrownie i elektrociepłownie opalane są głównie węglem kamiennym
i brunatnym. Powoli jednak gaz ziemny wchodzi do energetyki, głównie do kotłowni
i ciepłowni w miejscowościach uzdrowiskowych, gdzie podstawowym walorem
i potrzebą jest zachowanie czystości środowiska naturalnego. Z tego względu przewiduje się wykorzystanie gazu ziemnego w blokach gazowych (turbiny gazowe) na produkcję energii elektrycznej na potrzeby szczytowe, jak również dla bloków elektroenergetycznych pracujących w podstawie (cykle kombinowane). Notowane rosnące potrzeby w tym zakresie dotyczą głównie modernizacji i rekonstrukcji elektrociepłowni miejskich czy osiedlowych. W regionach gęsto zamieszkanych
i zabudowanych energetyka gazowa jest jedynym sposobem radykalnego zmniejszenia stanu zanieczyszczeń atmosfery i poprawy zdrowia ludności.
Spełnienie wszystkich zobowiązań ekologicznych podjętych w ramach ONZ oraz wynikających z procesów integracyjnych z Unią Europejską wymagają nie tylko wielkich nakładów finansowych, ale również wysiłków edukacyjnych, organizacyjnych jak i legislacyjnych. Proces ten na pewno będzie trwał długo, ale wzrastająca ekologiczna świadomość społeczeństwa jako czynnika stymulującego pozwala na optymizm.
HASŁA PROMUJĄCE GAZ ZIEMNY:
1. Zdrowy, tani i przyjemny to jest przyszłość to gaz ziemny
2. Gaz jaskółką energii XXI wieku
3. Potęga gazu: czyste niebo latem, ciepło zimą
4. Cenisz pieniądze i czas, to doceń gaz
5. Kto z gazem trzyma , temu nie straszna zima
6. Życie to ciepło, ciepło to gaz
7. Chcesz mieć las używaj gaz
8. Kto z gazu korzysta ten dobrym humorem tryska