Przestępstwa gospodarcze

PRZESTĘPSTWA GOSPODARCZE
Przestępstwa gospodarcze (definicja) - czyny zabronione, godzące lub zagrażające ponadindywidualnym dobrom w sferze życia gospodarczego, polegające na naruszeniu zaufania związanego z pozycją sprawcy lub instytucją życia gospodarczego, grożące utratą zaufania do systemu gospodarczego lub jego podstawowych instytucji. Przestępstwa gospodarcze naruszają interesy wszystkich uczestników obrotu gospodarczego (przedsiębiorców i konsumentów), a także godzą w instytucje finansów publicznych.

Dziedziny przestępstw gospodarczych:
? Przestępstwa polegające na fałszowaniu dokumentów i używanie ich jako autentycznych oraz poświadczenia nieprawdy w dokumentach;
? Przestępstwa przeciwko mieniu, czyli wszelkiego rodzaju przywłaszczenia wyłudzenia pieniędzy i towarów;
? Przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu, tj. wyłudzenia kredytów, pożyczek bankowych, wyłudzenia odszkodowań z tytułu umowy ubezpieczenia, "pranie brudnych pieniędzy", udaremnienie egzekucji komorniczej, nierzetelne prowadzenie dokumentacji działalności gospodarczej i udaremnienie przetargów publicznych;
? Przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, czyli podrabianie pieniędzy, puszczanie ich w obieg oraz fałszowanie znaków urzędowych;
? Przestępstwa dotyczące uzyskania cudzego programu komputerowego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej;
? Przestępstwa dotyczące wprowadzenia do obrotu towarów oznaczonych podrobionym znakiem towarowym;
? Przestępstwa dotyczące sprzedaży napojów alkoholowych bez wymaganego zezwolenia, rozlewu wyrobów spirytusowych oraz wytwarzania wyrobów tytoniowych bez wymaganego zezwolenia;
? Przestępstwa przeciwko środowisku (negatywne następstwa działalności gospodarczych);
? Przestępstwa przeciwko prawom pracowniczym (łamanie praw pracownika w zakładach pracy);
? Przestępstwa przeciwko ochronie informacji (ujawnianie lub naruszenie tajemnicy służbowej i tajemnicy korespondencji)

Prowadzone są także postępowania przygotowawcze dotyczące naruszenia innych przepisów o charakterze gospodarczym, zawartych w innych aktach prawnych niż kodeks karny.
W zainteresowaniu Sekcji do Walki z Przestępczością Gospodarczą Komendy Głównej Policji jest również zbieranie informacji dotyczących niżej wymienionych zagadnień w aspekcie pracy operacyjnej:
? Wszelkiego rodzaju wyłudzenia kredytów i pożyczek (na podstawie sfałszowanych dokumentów bądź nieprawdziwych oświadczeń) na szkodę banków i instytucji finansowych ściśle z nimi związanych;
? Wszelkiego rodzaju wyłudzenia mienia na szkodę osób fizycznych i podmiotów gospodarczych (zakup towarów na tzw. Przedłużony termin płatności i nie wywiązanie się z niego, zakup towarów na podstawie fałszywych dokumentów rejestrowych firm itp.);
? Przestępczość podatkowa - wyłudzanie podatku VAT, nieprawidłowości dotyczące prowadzenia dokumentacji podatkowej;
? Wszelkiego rodzaju wyłudzenia na podstawie fałszywych oświadczeń, powodowania fikcyjnych zdarzeń na szkodę towarzystw ubezpieczeniowych;
? Wszelkiego rodzaju wyłudzenia na podstawie fałszywych dokumentów, sprzeniewierzenia przywłaszczonego mienia, nie wywiązywanie się z warunków umowy na szkodę firm leasingowych;
? Przestępczość intelektualna, czyli pirackie kopie nagrań muzycznych, filmów, programów komputerowych oraz podrabianie znaków towarowych, np. znanych firm produkujących odzież sportową i wprowadzanie takiej odzieży do sprzedaży;
? Nieprawidłowości w służbie zdrowia związane z finansowaniem usług medycznych oraz fałszowaniem dokumentacji medycznej;
? Przemyt, wytwarzanie i wprowadzenie do obiegu wyrobów spirytusowych i tytoniowych bez polskich znaków skarbowych akcyzy;
? Nieprawidłowości z zakresu przekształceń własnościowych w rolnictwie oraz w przetargach i organizowaniu skupu płodów rolnych;
? Fałszowanie środków płatniczych, ich produkcja i dystrybucja - kopiowanie oryginalnych środków płatniczych, produkcja fałszywych pieniędzy, ich posiadanie oraz wprowadzanie w obieg;
? Nieprawidłowości przy prowadzeniu budów - bez zezwoleń lub wbrew wymogom architektonicznym.

Jak walczyć z przestępstwami gospodarczymi?
Chodzi przede wszystkim o przeciwdziałanie, ujawnianie i zwalczanie przestępstw o charakterze gospodarczym, takich jak przestępstwa internetowe, podatkowe ?bankomatowe?, ?akcyzowe?, przestępstwa przeciwko środowisku i prawom pracowniczym, oszustwa na szkodę banków, oszustwa na szkodę Unii Europejskiej. Jedynym rozwiązaniem tego problemu jest ścisła współpraca pomiędzy organami ścigania, a inspekcjami i organizacjami ochrony, bankami. Z uwagi na to, że tego typu przestępstwa mają charakter ?ponadgraniczny?, ?międzynarodowy? i ulegają ewolucji, tylko zdecydowaną i zintegrowaną akcją państw sąsiadujących można je zwalczyć i wspólnie im przeciwdziałać.
Do sankcji pociągnięty zostanie, kto:

- nadużyje udzielonych uprawnień lub nie dopełni ciążącego na nim obowiązku;
- będzie uzyskiwał kredyt, poręczenie, pożyczki pieniężne, gwarancje, akredytywy, dotacje, subwencje z banku, instytucji finansowej lub kredytowej, na podstawie podrobiony, przerobiony, poświadczający nieprawdę albo nierzetelny dokumentów (do sankcji pociągnięty zostanie również organ wydający taki dokument);
- będąc dłużnikiem kilku wierzycieli, udaremnia lub ogranicza zaspokojenie ich należności, lub
- nie prowadzi dokumentacji działalności gospodarczej albo prowadzi ją w sposób nierzetelny lub niezgodny z prawdą;
- udaremnia lub utrudnia przetarg publiczny;
- usuwa, podrabia lub przerabia znaki identyfikacyjne, datę produkcji lub datę przydatności towaru lub urządzenia;
- podrabia środki płatnicze, papiery wartościowe lub inne wartości dewizowe, prawa majątkowe do mienia ruchomego lub nieruchomego;
- powoduje zdarzenia będących podstawą do wypłaty odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia;
- organizując profesjonalne zawody sportowe lub w nich uczestnicząc, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę w zamian za nieuczciwe zachowanie, mogące mieć wpływ na wynik tych zawodów;
- nieprzestrzega praw pracowniczych;
- prowadząc działalność gospodarczą zanieczyszcza środowisko lub stwarza zagrożenie środowisku poprzez niewłaściwe przechowywanie lub utylizację odpady lub substancje;
- ujawnia, zniekształca lub wbrew przepisom ustawy wykorzystuje informacje stanowiące tajemnicę państwową lub tajemnicę zakładu pracy; przepis ten dotyczy również korespondencji osobowej;

Sankcje:

W zależności od popełnionego czynu, jego szkodliwości dla Skarbu Państwa, społeczeństwa, środowiska lub instytucji publicznych czy prywatnych podlega karze od 3 miesięcy do nawet 10 lat pozbawienia wolności i grzywnie do 2000 stawek dziennych.
Są to odpowiednio:
- 3 miesiące do 5 lat pozbawienia wolności (w większości celowo popełnionych czynów)
- 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności (np. za działanie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej)
- od roku do 10 lat pozbawienia wolności (np. za szkody majątkowe wielkich rozmiarów)
- do 3 lat pozbawienia wolności (za nieumyślne wyrządzoną stratę majątkową)
- ograniczenie wolności, kara grzywny i lub pozbawienia wolności do lat 2 (za przestępstwa mniejszej wagi)

Nie podlegają sankcji osoby, które powiadomiły odpowiedni organ ścigania i ujawnił wszystkie istotne okoliczności przestępstwa, lub kto przed wszczęciem postępowania karnego dobrowolnie naprawił w całości wyrządzoną szkodę.