Motyw domu w wybranych utworach literackich.

Motyw domu pojawia się w literaturze niemal wszystkich epok.Rzadko jednak dom to tylko cztery sciany,twórcy nadaja mu zazwyczaj wymiar symboliczny pod slowem dom jest ukrytych wiele innych znaczeń .Slowo dom może oznaczac budynek,pewną przestrzeń .Dom daje nam poczucie bezpieczenstwa,tożsamości, a także jest oazą spokoju.Dziela róznych epok przynoszą bardzo urozmaicone obrazy domu i rodziny.Dom to kolebka mlodości,miejsce w którym dorastamy,gdzie przeżywamy nasze radości i smutki,tutaj także zostajemy wychowani na świadomych i odpowiedzialnych obywateli.Wspominając o domu przychodza nam na myśl takie wyrazy jak:bezpieczeństwo,spokój,zaufanie,harmonia,opieka, życzliwośc,dom to azyl,schronienie w którym czujemy się dobrze ,jednak zdarza się ze nie znajduje to odbicia w rzeczywistości.Pisarze ukazują dom i rodzinę,jako ucieleśnienie najwyższego dobra dla czloiwieka.Jednak nie dla wszystkich przestrzeń domowa jest tym samym.Dla każdego dom może oznaczac co innego jednak zawsze powinien byc to kącik w którym można poczuc przyjemna,rodzinną atmosfere.Dom jako rodzina czy dom jako ojczyzna to zawsze miejsce nam bliskie,już staropolskie przyslowie glosi:

„Wszędzie dobrze
ale w domu najlepiej”

W wielu utworach literackiem interpretowano slowo dom na różnorodny sposób,jednak zawsze był to i będzie ważny element w życiu czlowieka.Jak widać dziela pisarzy dają nam do zrozumienia, ze rodzinny dom zaczyna się naprawde cenić dopiero wówczas,gdy się go straci.Wtedy bowiem czlowiek widzi jego prawdziwą wartośc.

Jednym z pierwszych znanych tekstów literatury,w którym w dośc istotny sposób pojawia się motyw domu jest „Odyseja” Homera.Glówny bohater Odyseusz w czasie swej tulaczki dążyl do powrotu do rodzinnej Itaki.Dla mitycznego Odyseusza dom był wartością najwyższą. Nie był wstanie przyćmić jego uroku ani wdzięk Kirke,ani piękne palace Feaków i ich skrzydlate okrety.Odyseusz uparcie wymykal się z objęć pięknych kobiet i luksusowych mieszkań wladców,dążąc nieustannie do powrotu do domu.Król Odys rządzil mądrze i rozwaznie swym państwem Itaką,miał kochającą żonę,syna Telemacha i ojca.Niezmącony spokój Odysa przerwala wojna trojańska,na która to król musial wyruszyc.Dzięki przebieglości i sprycie bohatera(koń trojański),zdobyto Troje.W czasie powrotu do domu zabil jednookiego Cyklopa,syna Posejdona,za co bóg skazal go na tulaczkę.Po dziesięcioletniej tulaczce i wielu przygodach,wzruszeni opowieścią Feakowie(plynąc tratwą do domu napotyka burzę ,która zeslana zoistala przez Posejdona,Cudem ratuje sobie życie i ląduje na wyspie Feaków> postanawiają odwieżć go ,do upragnionej Itaki.Gdy powraca do domu zostaje nierozpoznany i staje do konkursu o wlasna żonę,co kończys ie tragicznie dla zalotników.Wreszcie Odys,rozpoznany przez bliskich ,może zaznac domowego szczęścia,za którym tak tęsknil.Homer ,opisując glównie niesamowite przygody Odyseusza,nie do końca zdawal sobie sprawę ,że swym dzielem wystawia jednocześnie wspanialy pomnik domowi i rodzinie jako najwyższym wartościom w zyciu kazdego czlowieka. Odys nie poddawal się,ciągle próbowal realizowac swoje marzenie,mimo przeciwieństw losu.Milosc do rodzinny dodaje mu odwagi i sily,dzieki czemu caly i zdrowy powraca do domu.Dom w „Odysei” to miejsce upragnione,tęsknota Odyseusza za ojczyzną,która utracil i jednoczesnie sens zycia,do którego czlowiek powinien dążyć za wszelką cene.

Spora część twórczości Jana Kochanowskiego poświęcona jest motywie domu.Dom u Kochanowskiego to wszystko związane z Czarnolasem,który poeta wybral sobie za swoją siedzibę.Do takich niewątpliwie należy fraszka „Na dom w Czarnolesie”,w który poeta ukazuje swój stosunek do rodzinnego gniazda.Poeta bardzo sobie chwali swoje rodzinne zycie i swój ojczysty dom.Przeklada jego spokój i ciszę ponad arystokratyczne salony obijane zlotoglowiem.Skromny żywot bardziej odpowiada idealowi rodzinnego zycia Kochanowskiego,niż światowe życie prowadzone w europejskich stolicach kultury i sztuki,jakiego poeta zdolal zakosztowac podczas wielu podróży.Jednak wybrany dom w Czarnolesie był dla niego ucielesnieniem marzeń i potrzeb.Poeta wyraza swoje przekonanie ze unormowany tryb zycia zapewnia spokojną starośc i równowagę wewnętrzna.Ale bardzo szybko radośc może zburzyć utrata bliskiej o soby,co można odczytac w cyklu trenów.Po śmierci córki Urszulki w domu zapanowal smutek i pustka.Dom rodzinny jest więc w twórczości Kochanowskiego ukazany jako miejsce arkadyjskie,prawie idealne a także bezpieczne schronienie przez zlem świata i miejsce,gdzie czlowiek mozne zaznac prawdziwego wytchnienia i szczęscia.To wlasnie w domu poeta odnajdywal spokój niezbędny do pracy twórczej.

Epopeja „Pan Tadeusz” również przedstawia motyw domu.Dworek w Soplicowie jest oazą polskości ,schronieniem dla tradycyjnych polskich zwyczajów.Mickiewicz zwraca przede wszystkim uwagę na staropolska gościnnośc.Centrum oazy polskości w Soplicowie jest oczywiści dworek Sędziego.Gospodarz bardzo dba o to,aby w jego domu były zachowane tradycje,panowal porządek,harmonia,życzliwośc.Wyznaje bowiem zasadę:
„tym ladem(...) domy i narody slyną,z jego upadkiem domy i narody giną”.Sędzia przestrzega dawnych obyczajów(podczas uczty każdy zajmuje wyznaczone miejsce;odbywaja się polowania ,grzybobranie,spotkania towarzyskie i narady)Na ścianach wiszą obrazy przedstawiające narodowych bohaterów,Kościuszke i Rejtana oraz bitwe pod Raclawicami;stary zegar wybija rytm mazurka Dąbrowskiego,a serwis rodowy uzywany od święta przedstawia historie polskich sejmików.Przedmioty wypelniające przestrzeń dworku wskazuja na przywiązanie jego mieszkańców do tradycji narodowej.Świat Soplicowa nie ulega zachwianiu ,bowiem jego porządek wyznaczony jest przede wszystkim przez rytm natury,wschody i zachody slońca określające czas rannego wstawania i wieczornego odpoczynku.Bardzo przywiązany do wszystkich przejawów tradycji jest Woski(strażnik myśliwskiej etykiety) oraz Sędzia,który wyglasza nauki o grzeczności.Obrazy z kraju lat dziecinnych umieszczone w „Panu Tadeuszu” podtrzymywaly na duchu emigrantów polskich,którzy musieli przebywac zdala od ojczyzny.Poprzez to wyraża milosc do kraju,nostalgię i tęsknotę za domem.

Inna wymowę ma utwór Gabrieli Zapolskiej „Moralnośc Pani Dulskiej”.Dulska dbając o „dobre imię” swojego domu i syna Zbyszka,zdolna jest do każdej podlości:wymawia mieszkanie chorej lokatorce,wyrzuca Hankę,żeby nie wydal się skandaliczny romans syna ze slużącą.W tym domu najważniejszą role odgrywa pieniądz,brak natomiast wzajemnego zrozumienia i uczuć rodzinnych.Termin „dulszczyzna” stal się synonimem moralności na pokaz,zaklamania,stwarzania pozorów i obludy.

„Ja was wszystkich nienawidzę i siebie razem z wami”mowi Zbyszko ,który nie jest szczęśliwy mieszkając w tak zaklamanej atmosferze.Hesia jest cyniczna,bystra,ciekawska,jak an swój wiek ma bardzo niewyparzony język.Natomist calkiem inna jest Mela ,która jest bardzo naiwna.Opis salonu domu Pani Dulskiej zdradza poczucie estetyki wlaściciwlki,jednoczesnie ukazując kicze,wskazujące na skąpstwo i guście.Dominującym wrażeniem odnoście gospodyni domu jets jej dwulicowośc,czyli dwa oblicza-jedno na pokaz,,które odslania światu a drugie odslania tylko wobec domowników.Pierwsza pani Dulska jest kobieta uczciwa,szanowaną,pobozna,a także jest troskliwą żoną i matką.Drugie oblicze ukrywa przed światem kryje się w niej powiem prawdziwy tyran.Dulska jets osoba doiminującą(wydziela mężowi papierosy i pieniądze,córce kaźe kurczyć się w tramwaju,aby zaplacic mniej,nie zezwala mężowi chodzic na spacery na kopiec Kościuszki,w zamian każąc mu chodzic wokół stolu,z czego drwią dziewczynki.Dzieci biora przykład z rodziców i stają się podobne do ich matki.To wszystko nie wskazuje na odpowiedni sosunek do czlonków rodziny,dlategow domu atmosfera jest napięta.

Uważam, że istotną sprawą w życiu człowieka jest posiadanie domu.Dom nie może być jednak tylko miejscem ,gdzie się mieszka,ale także przestrzenią,w której ksztaltuje się nasza osobowośc,światopogląd oraz stosunek do ludzi i świata.Dlatego tak istotna jest rola domu rodzinnego.To dzieki nim możemy stać się dobrymi ludzmi,lub wręcz przeciwnie,czasami przez dom jestesmy nieszczęsliwi,źli,pelni negatywnych uczuć i emocji.Choć w zyciu spotykaja nas różne przygody,jednak zawsze powracamy do swojego miejsca na ziemi,do domu rodzinnego do najbliższych.Uważam ze pisarze pisząc o motywie domu,chciali w ten sposób przypomniec jaką wartośc ma nasz dom rodzinny.

Dodaj swoją odpowiedź
Język polski

Przedstaw obraz miłości i śmierci w wybranych utworach literackich i dziełach sztuki (np. filmowych

Temat : Przedstaw obraz miłości i śmierci w wybranych utworach literackich i dziełach sztuki (np. filmowych)
I. Literatura podmiotu
A. Dzieła literackie
1. Pieśń o Rolandzie, w przekładzie T. Boya-Żeleńskiego, Krystyny Kasprzy...

Język polski

Dom i jego funkcje w wybranych utworach literackich z różnych epok.

Temat: Motyw domu i jego funkcja w utworach literackich różnych epok. Omów na podstawie wybranych utworów.

Wybrany przeze mnie temat dotyczy domu i funkcji, jakie przyjmuje w utworach literackich w różnych epokach. Motyw domu jest bar...

Język polski

Motyw przyjaźni w literaturze i filmie. Różne odmiany w wybranych utworach literackich i filmowych.

Każdy człowiek chce mieć przyjaciół, choćby jednego najlepszego. Większości z nas udaje się doświadczyć tej wspaniałej więzi, która łączy jednego człowieka z drugim. Każdy z nas ma również własną definicję przyjaźni i inaczej...

Język polski

Omów, porównaj i oceń model rodziny w wybranych utworach literackich.

Rodzina w życiu człowieka odgrywa bardzo ważną rolę. W niej człowiek poznaje wartości, którymi kieruje się w całym życiu. Rodzice stają się pierwszymi i najważniejszymi wzorami do naśladowania. Jednak nie zawsze rodziny są szczęśli...

Język polski

Motyw wędrówki w czasie i przestrzeni w wybranych utworach literackich.

Od zarania dziejów człowiek wędrował. Na początku czynił to, aby osiedlić się na lepszym niż dotychczas terytorium. Z biegiem czasu wędrówka stała się sposobem na poznanie świata i własnej osobowości. Każda podróż przynosi nowe do...