Klasyfikacja materiałów stosowanych w przemyśle spożywczym
W przemyśle spożywczym stosowane są:
* metale i ich stopy
* tworzywa sztuczne
* drewno
* szkło
* materiały ceramiczne
METALE I ICH STOPY:
Właściwości metali i ich stopów:
* dobre przewodnictwo cieplne i elektryczne
* podatność na obróbkę mechaniczną i odkształcenia plastyczne
* zdolność do tworzenia odlewów
* dobre właściwości mechaniczne tzn. odpornośc na działanie sił zewnętrznych.
Ze względu na sposób oddziaływania sił wyróżniamy wytrzymałość na :
rozciąganie, ściskanie, ścinanie, zginanie, skręcanie
Dzięki tym cechom metale są bardzo szeroko stosowane jako tworzywa konstrukcyjne do wytwarzania różnego rodzaju elementów i maszyn.
Czyste metale odznaczają się najczęściej gorszymi właściwościami mechanicznymi niż ich stopy, dlatego też do celów konstrukcyjnych są rzadko stosowane.
żelazo w stanie czystym nie jest wykorzystywane do budowy urządzeń technicznych. Elementy konstrukcyjne wykonuje się ze stopów żelaza z innymi metalami i węglem w wyniku wielu procesów metalurgicznych.
Pierwszym z nich jest otrzymywanie z surówki to jest stopu żelaza z węglem. Surówka jest bardzo krucha i silnie zanieczyszczona domieszkami. Jest używana do dalszej przeróbki na stal lub żeliwo oraz do wytwarzania niektórych odlewów jak np. ruszty, płyty pieców.
W piecach zwanych żeliwiakami usuwa się surówki, nadmiar tlenu oraz pewną liczbę zanieczyszczeń. Otrzymuje się żeliwo o zawartości węgla ok. 2%, będące powszechnie stosowanym materiałem odlewniczym
Żeliwo jest twarde i kruche, nie nadaje się więc na elementy narażone na obciązenia rozciągające i zginające.
Z żeliwa wytwarza się m.in kadłuby urządzeń technologicznych, w przemyśle spożywczym- wanny, zlewozmywaki. Dalsze oczyszczanie stopu żelaza z węglem oraz poddawanie go przeróbce plastycznej np. zginanie prowadzi do uzyskania materiału charakteryzującego się dobrymi właściwościami sprężystymi oraz plastycznymi, a zatem odpornego na obciążenia rozciągające i zginające.
Materiałem tym jest stal (zawartość węgla 0,1-2%)
STAL
ze względu na skład chemiczny dzielimy ją na:
* węglową
* stopową
Wyróżniamy:
stale nierdzewne- odporne na korozję, są to głównie stale chromowe o zawartości chromu minimum 12%
stale kwasoodporne- odporne na działanie kwasów. Należą do nich stale chromowo- niklowe zawierające 17-20% chromu, 8-12% niklu oraz niewielkie domieszki węgla
stale żaroodporne- odporne na wysokie temperatury. Są to stale chromowo- niklowe zawierające 13-30% chromu, 1-20% niklu, 0,1-0,4% węgla, nieraz również dodatki wolfranu o molibdenu
ALUMINIUM
W stanie czystym jest używane często do produkcji opakowań środków spożywczych w postaci tub, puszek, beczek, cienkich blach (folii)
Czyste aluminium jest bardzo miękkie, a więc mało przydatne do celów konstrukcyjnych. Poprawienie jego właściwości uzyskuje się przez dodanie odpowiednich składników stopowych np.: miedzi, manganu, krzemu, magnezu
Stopy aluminium z miedzią, krzemem i manganem zwane duralami, są szeroko stosowane w technice.
Wykonuje się z niego m.in urządzenia w gospodarstwie domowym, kadłuby samolotów, elementy silników spalinowych.