Znaczenie gospodarcze zbóż
Znaczenie gospodarcze pszenicy Jako surowiec chlebowy i paszowy ma znaczenie strategiczne. Powierzchnia światowych zasiewów sięga ok. 230 milionów ha, z czego 2,5 miliona to pola uprawne w Polsce. Najwyższe plony daje uzyskuje się w Holandii (8,5 t/ha), a także w Wielkiej Brytanii i Francji. W Polsce uzyskuje się plony ziarna średnio na poziomie 3,5 t/ha. Uprawia się głównie pszenice ozimą, gdyż formy ozime lepiej się korzenią, wiosna wykorzystują wodę z zimowych zapasów, lepiej plonują dając większe plony. Największy udział w strukturze zasiewów występuje w tzw. "zagłębiu pszenicznym" - regionie wałbrzyskim i legnickim gdzie osiąga 42%., następnie w rejonach Żuław, Zamościa, Chełmna, i Opola. Największe plony uzyskuje się na Pomorzu Żuławach i Warmii oraz na Opolszczyźnie. Najważniejsze obecnie gatunki to: pszenica zwyczajna (Triticum vulgare), rozpowszechniona obecnie na całym świecie w ogromnej liczbie odmian uprawnych oraz pszenica twarda (Triticum durum), zwana też pszenicą makaronową (ponieważ jej mąka jest najlepsza do produkcji makaronów), również występująca w wielkiej liczbie odmian.
Znaczenie gospodarcze jęczmienia Jęczmień stanowi ok. 10 % światowej powierzchni uprawy zbóż (68-71 mln ha), średni plon z ha jest niewielki ok. 2,1-2,3 tony. Największym producentem tego zboża jest Rosja, podczas gdy najwyższe zbiory uzyskuje się w Irlandii (6,0 t/ha) i Belgii (6,2 t/ha). Powierzchnia zasiewów jęczmienia w Polsce wynosi ok. 1,1-1,2 mln ha, w tym formy ozime zajmują tylko 110-190 tyś. ha. Związane to jest z łatwym wymarzaniem jęczmienia u nas. Plenność jęczmienia ozimego jest większą niż jarego i zamyka się w granicach 3,05-3,3 t/ha. Krajowe zbiory ziarna jęczmienia wynoszą 3,3-3,7 mln t on, z czego 75 % przeznacza się na pasze, po 5 % na spożycie w formie kasz i płatków, na słód browarniany, ok. 10 % na materiał siewny a reszta to ubytki i straty.
Znaczenie gospodarcze żyta Na świecie uprawia się ok.11 mln ha, żyta co stanowi ok.1,5% powierzchni zasiewów wszystkich zbóż. Główni producenci to: Rosja, Szwecja, Polska, Niemcy i Białoruś. W Polsce uprawia się żyto na ok. 2350 tys. ha, co stanowi ponad 26 % zasiewów wszystkich zbóż i uzyskuje się przeciętnie ok. 23 q ziarna z ha. Średnio w ciągu roku uzyskuje się w Polsce około 5500 tys. ton ziarna rocznie, co stanowi ok. 23 % zbiorów światowych.
Znaczenie gospodarcze owsa Na świecie uprawia się owies na ok. 17,9 mln ha, co stanowi 3 % areału zajętego przez zboża. Średni plon z ha wynosi ok. 2 ton, najwyższe plony z 1 ha uzyskuje się w Irlandii (6t), Holandii (5,8t) i Anglii (5,5t). W Polsce uzyskuje się średnio plony rzędu 2,53 t/ha. Przed wojną powierzchnia upraw owsa w Polsce wynosiła ok.1 mln ha, jednak w miarę rozwoju mechanizacji, gdy systematycznie zmniejszało się pogłowie koni, zmniejszał się też jego udział w strukturze zasiewów zbóż i teraz zajmuje ok.6 % (570 tyś ha).
Znaczenie gospodarcze pszenżyta Nie jest dużą konkurencją dla innych gatunków zbożowych, mimo że jego areał uprawy wzrasta w Ameryce Północnej i Środkowej Australii , w Europie - Polsce Francji, Niemczech, Czechach. W Polsce zajmuje powierzchnie ok. 630 tyś ha i nie rośnie ze wglądu na brak odmian o wartości technologicznej przydatnej do wyrobu mąki chlebowej. Plon ziarna pszenżyta w produkcji wynosi ok. 3,1 t/ ha, podczas gdy w uprawach doświadczalnych średni plon wynosi ok. 6,87 t/ ha, co oznacza że staje się ono potencjalnie najplenniejszym zbożem . W Polsce produkuje się średnio 1980 ton ziarna rocznie, w tym ok. 90% formy ozimej, który prawie w całości jest przeznaczany na pasze.