Wymiana międzynarodowa, globalizacja i unia europejska

Wymiana międzynarodowa- sprzedaż towarów i usług w celu pełniejszego zaspokojenia potrzeb społ. Obrót handlu zagranicznego- suma eksportu i importu w danym okresie. Bilans handlu-różnica pomiędzy importem a eksportem. Eksport>importu- mamy dodatnie saldo w obrotach zagranicznych,jest to korzystną sytuacją gosp. gdyż świadczy o popycie i dobrej jakości towarów. Import>eksport- posiadamy ujemne saldo handlu zagranicznego. Sytuacja niekorzystna dla kraju bo następuje wzrost zadłużenia i utrata krajowych rynków zbytu. Czynniki wpływające na rozwój wymiany miedzynarodowej-1. zróżnicowanie warunków nat. umożliwiające rozwój różnych dziedzin gospodarki. 2. ukształtowanie pow. 3.zróżnicowanie poziomu społ-gosp poszczególnych regionu świata i nierównomierny rozwój przemysłu powodujący dysproporcje między popytem a podażą. 4.wzrastająca liczba ludności i ograniczone możliwości wytwórcze niektórych państw


Znaczenie wymiany międzynarodowej: 1. promowanie danego społeczeństwa na arenie światowej. 2. wpływa na globalne zrównanie popytu i podaży 3. jest czynnikiem stymulującym rozwój postępu technicznego 4. decyduje o rozwoju innych dziedzin dział. gosp. 5. prowadzi do miedzynar. podziału pracy i wzrostu specjalizacji, jest czynnikiem integracji społ. Procesy integracyjne-w 2 poł XXw. Nastąpił okres integracji światowej. Integracja polega na porozumieniach polit, gosp i militarnych. Wpływa ona na rozwój społ-gosp panstw przez osiągniecie nowych rynków zbytu, zastosowanie nowych technologii i przepływu kapitału. Integracja europejska polega na pogłębianiu zwiazków miedzy krajami UE oraz poszerzaniu jej o nowych członków. UE jest oparta na 3 wspólnotach: węgla i stali, energii atomowej, europejska wspólnota, które stanowią I filar, podejmują decyzje gospodarcze, wiążące FILAR II i III obejmujące politykę zagraniczną i bezpieczeństwo, sprawy wew. kraju, wymiar sprawiedliwości, ustanawiają formy współpracy i ustalanie wspólnego stanowiska. Każdy obywatel ma obywatelstwo UE w ramach którego można będzie wybrać członków parlamentu europejskiego.


Fazy integracji: 1.strefa wolnego handlu- związek państw, które zniosły cła i ograniczenia w wymianie handlowej. 2.unia celna- państwa członkowskie rozszerzają wspólne działania o uzgodnienie polityki celnej w odniesieniu do krajów niezrzeszonych. 3.wspólny rynek- integracja o prowadzenie wspólnej polityki w zakresie przepływu towarów, osób,kapitłu w obrebie panstw członkowskich. 4.unia gospodarcza- wprowadzenie wspólnej polit gosp i walutowe, utworzenie organów kreujących i kontrolujących gospodarkę krajów członkowskich. 5.unia polityczna- najwyższy stopień integracji obejmujący poza gosp również strefę polityki zagranicznej, obronność i sprawy wew.

Procesy globalizacji – rozwój komunikacji przyczynił się do globalizacji w odniesieniu do ludności i gospodarki. Przejawem globalizacji gospodarczej jest rozłożenie procesów produkcyjnych do różnych krajów które tworzą część wyrobu gotowego. Wysoki podział pracy i specjalizacji doprowadziły do tego, że aktualnie żaden kraj nie występuje w izolacji. Zmiany wys. w trakcie globalizacji dotyczą płaszczyzny produkcyjnej, finansowej i społecznej. Zmiany produkcyjne prowadzą do rozwoju asortymentu produkcji i postępu technologicznego. Zmiany finansowe to powiązania w zakresie cenowo-celno-kredytowym. Płaszczyzna społeczna ogranicza się do zmiany kwalifikacji, ograniczenia ilości miejsc pracy, wzrostu bezrobocia. Globalizaca prowadzi do nowoczesnych metod organizacji pracy oraz w szerokim zakresie w ramach globalizacji prowadzone działania reklamowe i marketingowe. Prowadzi do rozwoju nowoczesnych metod wytwarzania a placówki te lokalizowane są w krajach słabo rozwiniętych, wykorzystując słabą siłę roboczą i przyczyniając się do większej efektywności wpływają również częściowo na uprzemysłowienie tych obszarów. Korporacje te wpływają na wzrost uzależnienia terenów słabo rozwiniętych od obcego kapitału. Problemy globalizacji: * reformy w zakresie syst. Walutowego, * racjonalne wykorzystanie zasobów nat., * redukcja zbrojeń, * ochrona środowiska, * zagospodarowanie mórz i oceanów, * powstanie i funkcjonowanie miedzynar. org. finansowych i handlowych.

Unia Europejska: zalążkiem była Europejska Wspólnota Węgla i Stali (1950). W jej skład wchodziły Belgia. Francja, Holandia, Luksemburg, RFN i Włochy. Kraje te podpisały w 1957 traktat rzymski na mocy którego powstała Europejska Wspólnota Gospodarcza. Równocześnie powstała Europejska Wspólnota Energii Atomowej i Europejski Bank Inwestycyjny. W ramach EWG prowadzono wspólną politykę rolną, dbano o równomierny rozwój państw członkowskich, utworzono europejski system walutowy. W konsekwencji wspólnota osiągnęła wyższy etap integracji. W 1967 połączona Europejską Wspólnotę Węgla i Stali, EWG i EWEA we Wspólnotę Europejską. W 1987 państwa WE podpisały pakt jednolity rozszerzający działania zmierzające do utworzenia wspólnego rynku i w jego następstwie Unii Gospodarczej. W 1992 podpisano traktat na mocy którego utworzono UNIĘ EUROPEJSKĄ a wszedł on w życie 1 listopada 1993r. W ramach UE zakłada się ścisłą współpracę w polit. zagr. I obronnej państw członkowskich, wspólne europejskie obywatelstwo ludności zamieszkującej terytorium Unii oraz wspólną walutę. UE jest kolejnym etapem w rozwoju procesów integracyjnych, tzw. Unią polityczną. Cztery wolności- swobody przepływu osób, towarów, usług i kapitału. Oznaczają one: * zniesienie kontroli granicznej w ruchu osobowym i towarowym miedzy państwami, *swobodę wyboru miejsca zamieszkania obywateli, *swobodę wyboru miejsca pracy, *ujednolicenie norm i standardów technologicznych, *jednolity system ochrony dóbr intelektualnych, *zbliżenie ustawodawstwa krajów tworzących Unię.

Starania Polski o przystąpienie do UE: 1. zgłoszenie wniosku o członkostwo w celu przygotowania opinii kraju starającym się o przystąpienie przez państwa członkowskie. 2. negocjacje, 3.referendum dla społeczeństwa danego kraju, wypowiadające się odnośnie członkostwa. Korzyści z przystąpienia Polski do UE: 1.możliwość korzystania z programów w postaci dofinansowania restruktyzacji przemysłu i rozwoju transportu i ochrony środowiska. 2. szybszy rozwój gospodarczy. 3.większy napływ kapitału zagranicznego daje szansę unowocześnienia wielu gałęzi. 4.uruchomienie i stymulowanie procesów innowacji społecznej i gospodarczej wymuszonej przez konieczność adaptacji Polski do wymogów Unii. 5.możliwość eksportu towarów polskich bez ograniczeń na rynki zagraniczne co wpłynie korzystnie produkt krajowy brutto, na wzrost produkcji i na poprawę polskich eksporterów. 6.wzrośnie liczba miejsc pracy, spadek bezrobocia, wzrost wynagrodzenia, poprawa życia ludności.7. korzyści z realizacji „4 swobód”. 8. przyspieszony rozwój regionów i miast współpracujących z innymi regionami UE, tworząc euroregiony. 9. uaktywnienie międzynarodowego ruchu turystycznego poprzez zniesienie granic, przyczyni się to do wzrostu liczby turystów zagranicznych, zachęconych przez warunki bytowe, przyrodnicze, zabytki kultury. 10. polepszenie bezpieczeństwa i pozycji Polski w UE. 11. ugruntowienie demokracji. Koszty przystąpienia do UE: *upadek mniej konkurencyjnych firm, *wzrost bezrobocia w okresie przejściowym, *rozczarowanie społ. w wolniejszym od oczekiwanego tempa zmian, *upadek wielu gospodarstw rolnych, *koszty polityczne (przekazanie przez państwo szeregu swoich kompetencji na rzecz organów wspólnot), *konieczność zmian restrukturyzacji, prywatyzacji, przemysłu chemicznego, zbrojeniowego, stoczniowego, górnictwa i ograniczenie subwencji dla przemysłu cięzkiego.