Wady postawy

Postawą człowieka nazywamy indywidualne ukształtowanie ciała i położenie poszczególnych odcinków tułowia oraz nóg w pozycji stojącej.
Wadą postawy nazywamy okresowe lub trwałe zaburzenie prawidłowej postawy ciała, związane z niewydolnością układu mięśniowego, kostnego i więzadłowego kręgosłupa, z zaburzeniami funkcji innych odcinków narządu ruchu, które zmieniają statykę kręgosłupa albo ze schorzeniami narządów wewnętrznych.
Osią całego ciała jest kręgosłup. Kręgosłup ludzki wspiera się na miednicy jak na podstawie i jest z nią połączony dwoma bardzo ścisłymi, prawie nieruchomymi stawami krzyżowo-biodrowymi. W warunkach prawidłowych w rzucie bocznym miednica jest pochylona do przodu, co pociąga za sobą podobne pochylenie części krzyżowej kręgosłupa. W odcinku lędźwiowym kręgosłup wygina się do przodu, w odcinku piersiowym do tyłu, a w odcinku szyjnym ponownie do przodu. Te fizjologiczne wygięcia w płaszczyźnie strzałkowej: lordoza szyjna, kifoza piersiowa i lordoza lędźwiowa łagodzą wstrząsy podczas biegania, skakania i chodzenia oraz zwiększają wytrzymałość kręgosłupa

Kręgosłup człowieka:
a) przodowzgięcie szyjne,
b) tyłowzgięcie piersiowe,
c) przodowzgięcie lędźwiowe,
d) tyłowygięcie krzyżowe

Dobra postawa zależy od: prawidłowego ukształtowania układu kostno-więzadłowego, dobrze rozwiniętego i wydolnego układu mięśniowego, sprawnie działającego układu nerwowego. Oceniać postawę należy oglądając człowieka z profilu. Prawidłowa postawa charakteryzuje się następującymi cechami: prostym ustawieniem głowy, fizjologicznymi wygięciami kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej (lordoza, kifoza) oraz prostym kręgosłupem w płaszczyźnie czołowej, dobrze wysklepioną klatką piersiową, prawidłowo podpartą miednicą na głowach kości udowych, prostymi kończynami dolnymi i prawidłowo wysklepionymi stopami. Przy prawidłowej postawie ciała pion spuszczony z okolicy wyrostka sutkowatego kości skroniowej powinien przechodzić przez środek stawu barkowego, krętarz większy kości udowej nieco do przodu od linii środkowej stawów kolanowego i skokowego i padać na środek stóp.
Wadami postawy nazywamy zmiany utrwalone w układzie kostnym, możemy nazwać je błędami "trzymania się". Są to odchylenia od ogólnie przyjętych cech postawy prawidłowej, właściwej danej kategorii wieku, płci i typu budowy.
W osobniczym rozwoju postawy ciała wyróżnia się dwa okresy, w których nasila się występowanie wad postawy. Są to okresy krytyczne dla posturogenezy ( procesu kształtowania się postawy):
I okres przypada na 7 rok życia i nosi nazwę " szkolnego"
II okres przypada na etap skoku pokwitaniowego.
Okres "szkolny" charakteryzuje się z biologicznego punktu widzenia względną harmonią rozwojową. Źródłem niekorzystnych zmian w postawie upatrywać należy w nowych dla dziecka obowiązkach szkolnych. Dzieci długo siedzą w ławce szkolnej, noszą dodatkowe ciężary, są stremowane, wystraszone. Często oświetlenie w salach szkolnych oraz odległość dziecka od tablicy są również nieprawidłowe. Bardzo ważne w tym okresie jest rodzaj noszonego przez dzieci obuwia.
Okres skoku pokwitaniowego jest okresem ogromnej dysharmonii rozwojowej. Następuje szybki rozwój kośćca, za którym nie nadąża rozwój mięśni. Postawa zmienia się w ciągu dnia pod wpływem najróżnorodniejszych bodźców. Dobre samopoczucie, radość, chęć dobrej prezencji pobudza do przyjęcia lepszej postawy. Przygnębienie, zmęczenie, brak snu, złe samopoczucie, zmartwienia, nadmierna nerwowość sprzyjają utrwalaniu nieprawidłowej postawy ciała.

Ze względu na przyczyny powstawania wady postawy możemy podzielić na dwie grupy:
1. Wady wrodzone - nieprawidłowości w układzie kostnym czy mięśniowym powstałe w okresie płodowym Najczęstsze z nich to:
-wady wrodzone klatki piersiowej i kręgosłupa np.: klatka piersiowa lejkowata, czyli szewska dodatkowe kręgi, dodatkowe żebra, zrosty kręgów, kręgozmyk, wrodzony kręcz szyi,
-wady wrodzone w obrębie kończyn dolnych i stóp np.: wrodzone zwichnięcie stawu biodrowego, asymetria długości kończyn, wady stóp ( stopa wydrążona, stopa końsko - szpotawa, stopa piętowa, stopa szpotawa, stopa końska, stopa płaska, stopa płasko - koślawa,
-wady wrodzone mięśni np.: wrodzona atonia mięśniowa, postępujący zanik mięśni..
2. Wady nabyte - wady powstałe na skutek przebytych chorób - wady rozwojowe oraz wady, które powstały na skutek zaburzenia nawyku prawidłowej postawy ciała - wady nawykowe.
Wady nabyte rozwojowe powstają najczęściej w wyniku: krzywicy, gruźlicy i choroby Scheuermanna. Wady nabyte nawykowe powstają w wyniku działania na nasz organizm różnorodnych czynników:
A) środowiskowych
-siedzący tryb życia, zbyt mała ilość ruchu zwłaszcza na świeżym powietrzu,
-niewłaściwe obuwie i ubiór,
-nieodpowiednie noszenie teczki z książkami,
-niedostosowanie ławki szkolnej lub stanowiska pracy do warunków fizycznych dziecka i pracownika,
-złe oświetlenie,
-zła odległość od tablicy w szkole,
-złe warunki bytowe i higieniczne jak niedożywienie, zmęczenie, brak snu,
B) morfologicznych
-zaburzenie napięcia mięśni powstałe na skutek choroby lub przemęczenia(np . siedząca praca w pochylonej pozycji lub długotrwałe stanie z pochyleniem tułowia),•C) fizjologicznych
-zaburzenia czucia głębokiego, wady wzroku lub słuchu mogą utrwalać nawyk nieprawidłowego Ustawienie ciała np. krótkowzroczność bądź ubytki w polu widzenia lub jednostronna wada słuchu bywają przyczyną asymetrycznego trzymania głowy.

Wiemy o tym, że niemały wpływ na postawę ma cały tryb życia, a więc przede wszystkim praca siedząca i umysłowa. Dzieci, młodzież oraz osoby pracujące w biurze mają przez dużą część dnia wymuszoną często nieprawidłową i niefizjologiczną postawę. Jest ona wyczerpująca, powoduje przeciążenia i ogólne zmęczenie, które uwidacznia się w całej sylwetce człowieka. Obciążeni obowiązkami i otoczeni osiągnięciami cywilizacji w postaci komputera, telewizora, samochodu wypoczywamy najchętniej w fotelu. Mała ilość ruchu, rezygnacja z aktywnego wypoczynku na świeżym powietrzu, nie sprzyja dobrej postawie i utrwala już zakodowane nawyki złej postawy ciała. Okazuje się, że bardzo ważne jest, aby nieustannie w ciągu dnia nadawać kręgosłupowi prawidłowy kształt i jeśli jest to tylko możliwe w szkole oraz w biurze organizować przerwy na relaks i krótką gimnastykę. Powinny być to ćwiczenia rozluźniające i rozciągające wykonywane kilkakrotnie w ciągu dnia.
Postępowanie w wadach postawy rozpoczyna się od usunięcia przyczyny ich powstawania. W wielu przypadkach jest to postępowanie jedyne i wystarczające. Dla osób, u których powstały już przykurcze i doszło do osłabienia mięśni oraz zmian w ustawieniu miednicy, poza usunięciem przyczyny wady postawy niezbędne są ćwiczenia wyrównawcze.
Ćwiczenia te będą miały na celu poprawę ogólnej sprawności fizycznej, a w szczególności sprawności narządu ruchu oraz wyrobienie "poczucia dobrej postawy" tj. zdolności samodzielnego utrzymania i zachowania w ciągu dnia dobrej postawy. Będą one jednocześnie rozwijały i poprawiały czynność narządów wewnętrznych, przede wszystkim narządu oddechowego i krążenia.
Program usprawniania w wadach postawy powinien być oparty na dokładnej analizie mechanizmu postawy. Dokładnie jest sprawdzany zakres ruchomości we wszystkich stawach kończyn i tułowia, oceniany stopień elastyczności i siły mięśni. Na podstawie tego badania należy ocenić, czy wada postawy ma charakter czynnościowy - zaleca się wówczas gimnastykę wyrównawczą, czy może są już przykurcze mięśni i należy wprowadzić gimnastykę leczniczą i wyrównawczą.
Do podstawowych ćwiczeń stosowanych w wadach postawy zaliczamy:
Ćwiczenia oddechowe mają na celu nauczenie prawidłowego i pełnego oddychania, wzmocnienie siły mięśni oddechowych oraz zwiększenie ruchomości klatki piersiowej. Rozpoczyna się od ćwiczeń podstawowych przechodząc do ćwiczeń ze wstrzymywaniem oddechu. Zalecane są również ćwiczenia w formie gier jak: posuwanie piórka przez dmuchanie lub wydmuchiwanie baniek mydlanych. Ważne jest by nauczyć osobę swobodnego i prawidłowego oddychania przy jednoczesnym zachowaniu dobrej postawy.
Ćwiczenia mięśni grzbietu i pośladków mają na celu wzmocnienie tych grup mięśniowych, gdyż mają one bezpośredni wpływ na utrzymanie prawidłowej postawy. Ich osłabienie w następstwie prowadzi do powstania pleców okrągłych. Stopniowo powinno się przechodzić od ćwiczeń czynnych do oporowych, wskazane jest też prowadzenie ćwiczeń w leżeniu lub w siadzie.
Ćwiczenia mięśni brzucha. W wyniku osłabienia tych mięśni brzuch wystaje przed klatkę piersiową. Są one bardzo męczące, więc konieczne jest ich właściwe stopniowanie. W pierwszych ćwiczeniach osoba ćwicząca powinna zdobyć zdolność swobodnego przechodzenia z pozycji leżącej na plecach bez pomocy rąk do siadu. Następnie przechodzi się do ćwiczeń trudniejszych.
Ćwiczenia korygujące ustawienie miednicy. Wielu autorów uważa, że zasadniczy wpływ na postawę ma ustawienie miednicy. Głównym celem ćwiczeń jest nauczenie pacjenta utrzymania miednicy w prawidłowym ustawieni przy wykonywaniu ruchów kończynami górnymi i dolnymi.
Ćwiczenia antygrawitacyjne mają na celu aktywizację mięśni antygrawitacyjnych. Polegają one na utrzymaniu skorygowanego kręgosłupa i głowy zastosowania dodatkowego obciążenia osiowego.
Ćwiczenia "poczucia" dobrej postawy mają na celu nauczenie pacjenta przed lustrem czynnej korekcji postawy oraz utrzymanie dobrej postawy przy siedzeniu staniu i podczas chodu. Po przyswojeniu dobrej postawy pacjent powinien starać się ją zachować przez cały dzień.

Poprawną pozycję stojącą cechuje:
-klatka piersiowa wysunięta do przodu,
-brzuch wciągnięty,
-rzepki zwrócone do przodu,
-stopy na 2 - 3 palce odstawione względem siebie.
Poprawną postawę w siedzeniu cechuje:
-oparcie tylnej powierzchni o krzesło,
-równomierne obciążenie ud i guzów kulszowych,
-oparcie stóp o podłoże,
-ustawienie klatki piersiowej i głowy jak przy pozycji stojącej.

Poza ćwiczeniami podstawowymi należy również prowadzić ćwiczenia pozostałych mięśni narządu ruchu między innymi ćw. stóp i kończyn dolnych.
Osobom z wadą postawy zalecana jest, poza gimnastyką wyrównawczą, uprawianie gier i sportów jak: pływanie, wiosłowanie, siatkówkę, koszykówkę i inne.
Diagnostyką i leczeniem wad postawy u dzieci w wieku szkolnym zajmuje się poradnia ortopedyczna. U dorosłych leczy bóle krzyża i inne zespoły bólowe z kręgosłupa.



Plecy wklęsłe
Plecy wklęsłe są wadą odcinka lędźwiowego kręgosłupa. W odcinku tym u osób zdrowych występuje wygięcie kręgosłupa do przodu. Pogłębienie tego wygięcia, czyli tzw. hiperlordoza lędźwiowa, to właśnie plecy wklęsłe. Sylwetkę dziecka z plecami wklęsłymi charakteryzuje:
• Pogłębiona lordoza lędźwiowa,
• Zwiększone przodopochylenie miednicy,
• Uwypuklenie pośladków.
Plecy wklęsłe podobnie jak plecy okrągłe mogą być wadą wrodzoną lub nabytą. Spośród wad nabytych najczęściej obserwuje się plecy wklęsłe na tle dystonii mięśniowej.
Dystonię mięśniową w plecach wklęsłych charakteryzuje nadmierne napięcie i często przykurcz mięśni:
• Prostownika grzbietu odcinka lędźwiowego,
• Czworobocznego lędźwi,
• Biodrowo-lędźwiowego,
• Prostego uda.
Mięśniami osłabionymi i rozciągniętymi są:
• Mięśnie brzucha (zwłaszcza mięsień prosty brzucha)
• Mięśnie pośladkowe wielkie,
• Mięśnie kulszowo-goleniowe.
Korygowanie pleców wklęsłych, uwzględniając trójtorowość metod postępowania korekcyjnego, powinno odbywać się według następującego schematu:
1. Uświadomienie dziecku i rodzicom istnienia wady i związanych z tym zagrożeń
Najważniejszym celem jest przekonanie i zachęcenie dziecka do podjęcia trudu pracy korekcyjnej. Dziecko powinno stać się podmiotem procesu korekcyjnego, a nie przedmiotem poddanym korekcyjnej "obróbce". Także rodzice powinni aktywnie włączyć się do walki o poprawę postawy ciała swojego dziecka, zapewniając mu optymalne, sprzyjające korekcji wady warunki życia.
2. Zapewnienie optymalnych warunków toru środowiskowego
Obejmuje ono:
- nie przeciążanie dziecka nauką i pracą,
- zapewnienie odpowiednich warunków pracy (biurko, krzesło, ławka szkolna, oświetlenie),
- zapewnienie odpowiedniej ilości i warunków snu,
- prawidłowe odżywianie,
a także ćwiczenia korekcyjne w domu.
3. Rozciąganie mięśni przykurczowych
Rozciąganie mięśni przykurczonych, podobnie jak w przypadku pleców okrągłych, rozpoczynamy od ćwiczeń rozciągających biernie i stopniowo włączamy ćwiczenia rozciągające czynnie. Ponadto należy pamiętać, że:
- przy rozciąganiu mięśni prostownika grzbietu odcinka lędźwiowego i mięśni czworo bocznych lędźwi istnieje niebezpieczeństwo pogłębienia kifozy piersiowej. Pogłębiona lordoza lędźwiowa przez kompensację może powodować zwiększenie kifozy piersiowej. Kompensacja ta jest niekorzystna i należy jej przeciwdziałać. Powinno się zabezpieczyć odcinek piersiowy kręgosłupa przed pogłębianiem kifozy piersiowej lub wyrównywać to niekorzystne oddziaływanie ćwiczeniami wyprostnymi odcinka piersiowego;
w ćwiczeniach rozciągających mięśnie bidrowo-lędźwiowe i proste uda należy zadbać o stabilizację przyczepu górnego tych mięśni, aby oddalenie przyczepu dolnego nie powodowało pogłębienia lordozy lędźwiowej. Stabilizację tę najłatwiej osiągnąć przez zgięcie jednej nogi w stawie biodrowym (przyciągnięcie kolana jednej nogi do klatki piersiowej). Pozycja ta stabilizuje przyczepy znajdujące się na odcinku lędźwiowym kręgosłupa i na miednicy. Zwiększając wyprost w stawie biodrowym nogi przeciwnej oddalamy przyczepy dolne mięśni biodrowo-lędźwiowego i prostego uda rozciągając je.
4. Nauka przyjmowania pozycji skorygowanej
Zlikwidowanie przykurczów mięśni piersiowych i zębatych przednich umożliwia dziecku przyjęcie poprawnej postawy. Ucząc dziecko przyjmowania takiej pozycji należy pamiętać, że:
- zaczynamy od przyswojenia dziecku korekcji cząstkowych - lokalnych (ustawienie głowy, cofnięcie barków, zmniejszenie kifozy piersiowej, uwypuklenie klatki piersiowej), a następnie przez ich łączenie dążymy do osiągnięcia korekcji całościowej - globalnej,
- naukę rozpoczynamy od pozycji odciążających kręgosłup od ucisku osiowego (leżenia, klęki podparte) i stopniowo przechodzimy do siadu i stania,
- umożliwiamy początkowo kontrolę postawy przez przyleganie ciała do stałej płaszczyzny (podłoga ściana), następnie kontrolę wzrokową w lustrze, na koniec przy wykorzystaniu czucia głębokiego.
Naukę przyjmowania pozycji skorygowanej uważamy za zakończoną, gdy dziecko na polecenie "stań poprawnie”, potrafi przyjąć, choćby na chwilę pozycję skorygowaną.
5. Wzmacnianie mięśni osłabionych
Wzmacnianie mięśni osłabionych powinno odbywać się w pozycji skorygowanej, to znaczy w pozycji zbliżenia ich przyczepów. Ponadto należy przestrzegać następujących zasad:
przy plecach wklęsłych osłabione i rozciągnięte są wszystkie mięśnie brzucha, ale w szczególności prosty, a zwłaszcza jego część podpępkowa. Z tego względu przy wzmacnianiu mięśni brzucha jest preferowane sterowanie dołem (ruch nóg przy ustabilizowanym tułowiu). Przy doborze ćwiczeń wzmacniających mięśnie brzucha należy pamiętać o tzw. bezpiecznym kącie pracy. Jest to taki kąt uniesienia nóg, przy którym nie występuje lordoza lędźwiowa. Jeżeli w pozycji leżenia na plecach unosimy proste nogi, to początkowo bardzo mocno wygina się odcinek lędźwiowy. Wygięcie to na ogół zanika przy kącie między nogami a podłogą około 45 stopni. Aby nie pogłębiać lordozy lędźwiowej należy w tym ćwiczeniu unieść nogi powyżej kąta 45 stopni. Kąt 45 stopni jest przeciętną wartością bezpiecznego kąta pracy i należy go zawsze znajdować indywidualnie.
Większość ćwiczeń wzmacniających mięśnie brzucha powoduje równoczesne wzmacnianie w pozycji zbliżenia przyczepów mięśni biodrowo-lędźwiowych i prostych uda. To szkodliwe dla pleców wklęsłych oddziaływanie należy kompensować większą ilością ćwiczeń rozciągających mięśnie bidrowo-lędźwiowe i proste uda.
W doborze ćwiczeń wzmacniających mięśnie pośladkowe i kluszowo-goleniowe trzeba uwzględnić fakt, że zakres wyprostu w stawie biodrowym nie przekracza kąta 10-15 stopni. Uniesienie nóg w leżeniu na brzuchu powyżej tego kąta powoduje przekroczenie zakresu wyprostu w stawie biodrowym i ruch odbywa się przez pogłębienie wygięcia lordotycznego odcinka lędźwiowego, co przy plecach wklęsłych będzie pogłębianiem wady. Dlatego wzmacniając mięśnie pośladkowe i kulszowo-goleniowe nie można przekraczać 10-15 stopni wyprostu w stawie biodrowym.
6. Utrwalenie nawyku postawy prawidłowej
Zadanie to powinno się realizować nie tylko na lekcjach gimnastyki korekcyjnej, lecz również w domu i w szkole. Dziecku powinno się stale przypominać o konieczności korekcji postawy. Coraz dłuższe, kontrolowane przebywanie w postawie poprawnej, możliwe dzięki coraz silniejszym mięśniom postulanym, z czasem doprowadza do automatyzacji odruchu podstawy skorygowanej. Gdy dziecko zaabsorbowane czynnościami dnia codziennego, zabawą czy grą utrzymuje już nową, poprawną postawę, można uważać, że proces korekcji został zakończony


PLECY OKRĄGŁE
Wadą postawy nazywamy zmiany w wyprostowanej, swobodnej pozycji ciała, które zdecydowanie różnią się od ukształtowań typowych dla danej płci, wieku, budowy konstytucjonalnej. Zalicza się je do zaburzeń statyki ciała.
Plecy okrągłe to wada odcinka piersiowego kręgosłupa. W warunkach prawidłowych odcinek piersiowy wygięty jest ku tyłowi, tworząc tzw., kifozę piersiową.
W przypadku pleców okrągłych wygięcie to jest pogłębione – powstaje hiperkifoza piersiowa.
Charakterystyczne dla sylwetki dziecka z plecami okrągłymi są:
• Pogłębienie kifozy piersiowej
• Wysunięcie głowy do przodu, (broda nie rzutuje na mostek)
• Wysunięcie do przodu barków
• Spłaszczenie i zapadnięcie klatki piersiowej
• Rozsunięcie i odstawanie łopatek od klatki piersiowej, tzw. skrzydełkowate.


PRZYCZYNY Plecy okrągłe mogą być wynikiem wad wrodzonych w obrębie układu mięśniowego lub kostnego, częściej jednak obserwuje się plecy okrągłe nabyte.
Plecy okrągłe wrodzone mogą być dziedziczone. Ze względu na wczesny okres powstawania zmian są one na ogół dość znaczne i trudne do wyleczenia.
Jedną z postaci są plecy okrągłe osteogenne, występujące również jako kifoskoliozy wrodzone, powstałe w wyniku obecności sklinowaciałego trzonu kręgu piersiowego.
Wśród przyczyn pleców okrągłych nabytych można wyróżnić:
• Dystonię mięśniową
• Czynniki psychiczne – kifoza wstydliwych
• Nie skorygowane wady wzroku
• Choroby wtórnie pogłębiające kifozę piersiową: choroba Scheuermanna, gruźlica kręgosłupa, krzywica, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

U dzieci, zwłaszcza młodszych, najczęstszą przyczyną pleców okrągłych jest dystonia mięśniowa. Na skutek nieprawidłowych pozycji przyjmowanych w szkole, przy odrabianiu lekcji, niedostatku ruchu itp. powstaje różnica napięć antagonistycznie działających grup mięśniowych.
Należy jednak dodać, że predyspozycje do pleców okrągłych ma większość ludzi, jesteśmy, bowiem istotami prokifotycznymi. Składają się na to dwie podstawowe przyczyny:
• Biomechaniczna
Środki ciężkości głowy i klatki piersiowej znajdują się nieco ku przodowi, co w konsekwencji wymaga – dla utrzymania ich w równowadze – przeciwdziałania czynnego pod postacią odpowiedniego napięcia mięśni karku i prostownika grzbietu. W przypadku ich osłabienia przeważają siły bierne – siły ciężkości, które działają kifotyzująco.
• Funkcjonalna
Wypływa z tego, że większość czynności dnia codziennego człowiek wykonuje w pozycji pochylonej do przodu i z rękami wysuniętymi do przodu, co sprzyja odwodzeniu łopatek i zaokrągleniu pleców.

UKŁAD MIĘŚNIOWY
Jedna grupa mięśni ulega osłabieniu i rozciągnięciu, przez co ich przyczepy ustawiają się w pozycji oddalenia. Przeciwna jej grupa mięśni ulega przykurczeniu, a ich przyczepy znajdują się w zbliżeniu.
W plecach okrągłych osłabieniu i rozciągnięciu ulegają:
• Mięsień prostownik grzbietu odcinka piersiowego
• Mięśnie ściągające łopatki – mięsień czworoboczny, równoległoboczny i najszerszy grzbietu.
Osłabienie tych mięśni powoduje pochylenie tułowia w przód – zwiększenie kifozy piersiowej, wysunięcie barków w przód i rozsunięcie łopatek.
Mięśniami nadmiernie napiętymi i często przykurczonymi w plecach okrągłych są:
• Mięśnie piersiowe ( wielkie i małe)
• Mięśnie zębate przednie
Przykurcz tych mięśni uniemożliwia cofnięcie barków, zbliżenie łopatek do kręgosłupa, uwypuklenie klatki piersiowej i zmniejszenie kifozy piersiowej. Uniemożliwia, więc przyjęcie pozycji skorygowanej.

UKŁAD KOSTNY I ODDECHOWY
Zmiany zachodzące w przypadku pleców okrągłych zależą od stopnia wygięcia kręgosłupa i okresu rozwoju wady. Więzadła rozpięte między wyrostkami kolczystymi kręgosłupa są rozciągnięte, natomiast na trzonach kręgowych skrócone. Trzony kręgowe oraz chrząstki międzykręgowe są od przodu spłaszczone, a od tyłu wyższe.
Skośne ustawienie żeber oraz spłaszczenie górnej części klatki piersiowej zmniejszają zakres ruchów oddechowych i znacznie upośledzają oddychanie. Zmiany te pośrednio wpływają niekorzystnie na układ krążenia. Dlatego też procesowi nadmiernej kifotyzacji należy przeciwdziałać.
W postępowaniu korekcyjnym w przypadku pleców okrągłych należy uwzględnić 3 podstawowe kierunki:
1. Likwidację dystonii mięśniowej
2. Nauczenie i utrwalenie nawyku poprawnej postawy
3. Zabezpieczenie odpowiednich, sprzyjających likwidacji wady warunków życia i pracy dziecka.
Wszystkie te kierunki działań korekcyjnych powinny być realizowane równolegle, lecz trzeba uwzględnić ich wzajemne zachodzenie na siebie, a nawet pewną kolejność działań.
Wychodząc z podanych przesłanek można ustalić następujący schemat postępowania korekcyjnego dla dziecka z plecami okrągłymi:
1. - uświadomić dziecku i rodzicom istnienie wady i wynikających stąd zagrożeń,
2. - ustalić i zapewnić optymalne warunki środowiskowe,
3. - rozciągnąć mięśnie przykurczone,
4. - nauczyć przyjmowania pozycji skorygowanej,
5. - wzmocnić w pozycji skorygowanej mięśnie osłabione,
6. - utrwalić nawyk postawy prawidłowej.
Działania korekcyjne w przypadku pleców okrągłych to:
• Zniesienie sztywności kręgosłupa, poprawiamy zakres ruchu kręgosłupa i miednicy
• ćwiczenia oddechowe
• W leżeniu tyłem w czasie ćwiczeń pod szczytem skrzywienia dajemy zrulowany kocyk lub wałek
• Spanie na plecach
• Podczas siedzenia kręgosłup powinien być podparty w odcinku lędźwiowym i dolnym piersiowym
Przeciwwskazania w przypadku pleców okrągłych: Nie zaleca się:
• Podporu przodem o prostych ramionach
• Zwisu na drabinkach
• Przewrotu w przód i w tył
• Stania na rękach i głowie
• Dużej ilości skłonów ( zamiast skłonów – opady)
• Jazdy na rowerze przy niskiej kierownicy.


Plecy okrągłe (wg Colsona)