Charakterystyka porównawcza Cześnika i Rejenta.
Głównymi bohaterami komedii Aleksandra Fredry pt. „Zemsta” są Rejent Milczek i Cześnik- Maciej Raptusiewicz. Oboje są przedstawicielami szlachty. Są również mieszkańcami dwóch części zamku. Żyją oddzieleni od siebie na wpół zburzonym murem.
Cześnik to stary kawaler. Jest prawnym opiekunem swojej bratanicy Klary. Dzięki jej zamożności sprawia pozory zamożności. W rzeczywistości nie ma nawet własnego domu i mieszka w części zamku należącej do Klary.
Maciej jest wysoki i dobrze zbudowany. Nosi okulary. Cierpi na choroby wynikające z jego wieku: bule brzucha i reumatyzm.
„Słodki, cichy, z kornym licem”- to Rejent Milczek. Znacznie różnił się wyglądem zewnętrznym od Cześnika. Drobny, szczupły, w podeszłym wieku szlachcic. Pełnił funkcję notariusza, dlatego dorobił się majątku i kupił połowę zamku. Jest wdowcem, ma syna Wacława.
Oboje ubierają się zgodnie ze zwyczajami szlacheckimi. Są to kontusze przewiązane pasem, żupany oraz szerokie spodnie wpuszczone w buty.
Raptusiewicz, jak samo nazwisko wskazuje, jest raptowny, gniewny, szybko wpada w złość. Po prostu nieprzewidywalny człowiek- „...Cześnik wulkan, aż niemiło...”. Na każdym kroku daje wszystkim odczuć swą porywczą naturę. Mówi szybko, gniewnie i donośnie. Jest konkretny, uparty i ma żelazna wolę, co potwierdza fakt, iż często na poparcie swego zdania uderza pięścią w stół.
Cześnik szybko wpada w szał, jest bardzo gwałtowny. „On nie zniesie tego sromu,/ On pochodnią i żelazem/ śmierć wyrzuci w wasze ściany,/ gruz zostawi z tego domu.”- mówi Papkin o Cześniku. Pod wpływem złości jest gotów zastrzelić Rejenta. Wszystkie spory chce załatwiać na pięści. Bez wahania wyzywa sąsiada na pojedynek.
Okazuje się jednak, że gwałtowny i nerwowy Cześnik jest nieśmiały w stosunku do kobiet. Wstydzi się stanąć przed Postoliną i wyznać jej miłość.
Pomimo wielu wad, Raptusiewicz posiada również zalety, jak chociażby gościnność. Potrafi zapomnieć o wszelkich kłótniach gdy wita w domu gościa: „Wszak gdy wstąpi w moje progi,/ Włos mu z głowy spaść nie może”. Cechuje go też hojność: każe zapłacić murarzom za to, że przepędził ich z muru i pozbawił pracy.
Rejent znacznie różni się od Cześnika. Jest cichy, spokojny, opanowany. Częste składanie rąk, ujawnia jego pokorę. Z pozoru jest świętoszkiem. Jednak jego wiara kończy się tylko na powiedzeniu „Niech się dzieje wola Nieba,/ Z nią się zawsze zgadzać trzeba”. Wciąż powołuje się na wolę boską, co jest szczytem hipokryzji. Do każdego zwraca się „serdeńko”. Nazywa tak nawet Cześnika. Jest to kolejny przykład jego obłudnej natury.
Rejent jest człowiekiem przebiegłym i chytrym. Potrafi podstępem wymusić na ludziach zachowanie zgodne z jego wolą. O tym świadczy scena z murarzami. Świetnie wykorzystuje też swoje umiejętności sekretarza przy pisaniu pozwu sądowego. Jest twardy, sprytny, dążący do celu. Materialista. Zależy mu tylko na powiększeniu majątku. W tym celu zdolny jest poświęcić dobro własnego syna!
Oprócz jego wielu poważnych wad, znajdą się również i dobre strony. Tak jak Cześnik, był człowiekiem gościnnym. Serdecznie przyjmował gości w swoje progi (przybycie Papkina). Potrafił także honorowo odpowiedzieć na wyzwanie cześnika i stawić się w miejscu pojedynku.
Uważam, iż Fredro właściwie porównuje sąsiadów do ognia i wody. Gdy między tymi dwoma żywiołami dojdzie do spotkania, lepiej szybko zejść im z drogi! U podłoża nienawiści, jaką czuja do siebie Cześnik i Rejent, leżą wszystkie ich różnice, a jest ich naprawdę sporo. Obaj szlachcice mają mnóstwo wad i niestety tylko kilka zalet. Różnią się wszystkim, począwszy od wyglądu zewnętrznego, poprzez zachowanie, aż po cechy charakteru. Jednak moim zdaniem przy porównaniu tych dwóch osobowości, znacznie lepiej wypada Cześnik. Pomimo wszystko jest postacią szczerą, a nie tak fałszywą i zakłamaną jak postać Rejenta. Fałsz i obłuda to najgorsze cechy charakteru! Na tle Milczka, Cześnik sprawia wrażenie dość sympatycznej osoby.