"Quo vadis" Sienkiewicza.
I . Geneza utworu
1.Rozczytywanie się pisarza w łacińskich utworach starożytnych , szczególnie Tarcyta
2.Odbywanie wielu podróży do Rzymu ,zwiedzanie zabytków, wędrowanie po Katakumbach, podziwianie postaci i kultury rzymskiej oraz rosnąca miłaść do swiata antycznego .
3. Chęć uzyskanie dwóch zazębiających się światów : ginącego, odchodzącego w przeszłość świata starożytnego , oraz nowego, rodzącego się świata chrześcijańskiego .
4. Szukanie podobieństw między prześladowaniem chrześcijan przez Nerona a prześladowanie Polaków pod zaborami .
II. Tło historyczne powieści
1. Czasy starożytne za panowania w Rzymie Nerona, w okresie prześladowanie pierwszych chrześcijan.
Czas akcji powieści : 63-66 roku n .e , epilog zaś (śmierć Nerona) – rok 68 n . e
2. Obecność postaci historycznych : Neron, Seneka, Tigellin, Petroniusz, Poppea, apostołowie Piotr i Paweł .
3. Główne wydarzenie historyczne w utworze : Pożar Rzymu oraz męczeństwo chrześcijan .
III. Starożytny świat pogański
1. Potęga rządząca i wszechmocna ; odznaczająca się wspaniałą kulturą , bogactwem życia , mocno rozwiniętą filozofią . Świat który stworzył wspaniałe pomniki architektury , literatury , filozofii i prawa .
3. Ogromny przepych i bogactwo , różnorodność życia, ale i piękno .
4. Czas niewolnictwa , wyzysku , woje , i okrutnych rzezi.
5. Reprezentańci świata pogańskiego : Neron , Petroniusz , Chilon , Tigellin , Poppea , do pewnego czasu także Winicjusz
6. Żecie pogan było rozpustne , rozwiązłe , okrutne ,przede wszystkim materialistyczne , bez ideałów i skrupułów
7. Zmierzch , schyłek , zmierzanie do upadku przede wszystkim moralnego
VI. Świat chrześcijański
1. świat skromny , ukryty – znany tylko wtajemniczonym
2. Wspaniałe obrzędy , które ukazywały , że miłość do Boga nie jest udawaniem (jak to było w przypadku pogan, wyrażały one tęsknotę z nim jak za własnym ojcem .
3. Wszyscy ludzie byli wolni , mieli takie same prawa , nikt nie był wywyższany
4. Reprezentańci świata chrześcijańskiego : Kallina (Ligia), Ursus, Aulus Placjusz, apostołowie Piotr i Paweł, po pewnym czasie także Winicjusz
5. Żecie chrześcijan było skromne . Oparte głównie na wierze i miłości . Ich ideałem był Bóg .