Uniwersalny sens przypowieści biblijnych

Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu to tekst niejednorodny jeśli chodzi o formę, składa się z wielu gatunków literackich. W śród nich można wyróżnić przypowieści zwane inaczej parabolami. Są to utwory należące do literatury moralistycznej. Pojawiające się w nich postacie, historie i zdarzenia służące autorowi do wypowiedzenia generalnych prawd na tematy filozofii, religii czy etyki. Przypowieść oparta jest na dwóch zasadniczych czynnikach. Jeden z nich to obraz wzięty prosto z życia codziennego, który czytelnik może zaobserwować bądź doświadczyć, a drugi przynależy do sfery pojęć. Dlatego analizując znaczenie biblijnych przypowieści możemy odkryć w nich wiele ukrytych, symbolicznych znaczeń.
Jedna z najbardziej znanych i najczęściej przytaczanych przypowieści Nowego Testamentu mówi o Miłosiernym Samarytaninie. Jej treść opowiada o człowieku podróżującym z Jerozolimy do Jerycha. W czasie wyprawy został on napadnięty, obrabowany, a później pobity i pozostawiony na śmierć. Ranny człowiek leżał na ziemi czekając na czyjąś pomoc. Drogą przechodził kapłan, a następnie Lewita, jednak żaden nie pochylił się nad potrzebującym. Pomocy udzielił mu dopiero Samarytanin, człowiek należący do pogańskiego plemienia pogardzanego przez Żydów. Opatrzył jego rany i obmył go oliwą. Mało tego, później zabrał go do gospody i opłacił człowieka, który miał troskliwie opiekować się rannym człowiekiem. Ta parabola uczy nas, że nie powinniśmy patrzeć na drugiego człowieka przez pryzmat pochodzenia czy wyglądu, nie możemy całkowicie ufać panującym stereotypom, ostatecznej ocenie powinny podlegać jego zachowanie i stosunek do drugiego człowieka. Przypowieść ta jest bardzo aktualna, ponieważ w dzisiejszym świecie skupiamy się głównie na sobie. Przestajemy zauważać drugiego człowieka, nie wspominając o udzielaniu mu przez nas pomocy. Takie parabole przypominają nam, że powinniśmy być altruistami, odnajdywać w nas wartości takie jak dobroć, miłość, uczciwość oraz miłosierdzie i dbać o nie.
Przypowieść o siewcy pokazuje człowieka, który siał ziarno, jednak nie każde padło na żyzne tereny. To które trafiło na drogę został rozdeptane, ziarno które spadło na skałę uschło, a to które natrafiło na ciernie wyrosło razem z nimi i zostało przez nie zaduszone. Jednak ziarno które padło na podatną glebę ‘wydało plon stukrotny’. W tej paraboli ziarno symbolizuje Słowo Boże, które wydaje plony tylko w tedy, gdy ma ku temu warunki. Wzrośnie w sercach tych ludzi, którzy zechcą je przyjąć, pielęgnować je i pozostać mu wiernymi. W tej kwestii, nic nie zmieniło się przez stulecia. Jeśli ktoś chce być dobrym chrześcijaninem i trwać w wierze musi wsłuchiwać się w Słowo Boże i starać się je lepiej pojąć, z własnej nie przymuszonej woli.
Kolejna obfitująca w ponadczasowe wartości przypowieść mówi o Synu Marnotrawnym. Opowiada o ojcu, który posiadał dwóch synów, jeden z nich był dobrym i uczciwym człowiekiem, a drugi próżniakiem, lubiącym dobrze się zabawić. Pewnego dnia drugi syn poprosił ojca o swoją część majątku, a następnie wyjechał w odlegle kraje i wiódł tam wesołe życie, pełne wszelakich uciech. Szybko wydał cały majątek i pozostał bez środków do życia. Postanowił, że powróci do swojego ojca i będzie błagał go by mógł u niego pozostać jako sługa. Wiedział, że źle postąpił i czuł się niegodny swego ojca. Jednak ku jego zdziwieniu, ojciec przyjął go z otwartymi ramionami i kazał wyprawić ucztę na jego cześć. Synowie reprezentują rozmaite postawy jakie człowiek może przyjąć wobec Niego. Starszy syn obrazuje człowieka bezgranicznie ufającego i oddanego Stwórcy, natomiast drugi syn ilustruje grzesznika, który ostatecznie dostrzega swoje błędy i nawraca się. Ojciec symbolizuje tu miłosiernego i wyrozumiałego Boga, który jest gotowy wybaczyć grzechy i cieszyć się podwójnie z nawróconego grzesznika. Postać syna marnotrawnego posłużyła jako inspiracja w wielu dziełach literackich. Jako przykłady można podać Jacka Soplicę, bohatera Pana Tadeusza oraz Andrzeja Kmicica z Potopu. Obaj starali się naprawić wyrządzone przez nich szkody, interesy przyjaciół i ojczyzny przełożyli ponad własne.
W przypowieściach biblijnych zawarte są bardzo ważne prawdy moralne, nie zawierają one jednak wielu szczegółów, by można było odnieść je do każdego człowieka, nie zależnie w jakiej epoce żyje. Są one uniwersalnym wzorem postępowania, o którym bardzo często nie pamiętamy. Powinniśmy dbać o to , by nie zostały zapomniane.