Spory i konflikty międzynarodowe
Spory i konflikty międzynarodowe
Spór międzynarodowy
To taki stan, w którym jedna ze stron kieruje roszczenie w stosunku do drugiej strony. Punkty widzenia tych dwóch stron są wyraźnie przeciwstawne.
Konflikt międzynarodowy
Spór, który przybrał ostrzejszą formę i stwarza zagrożenie użycia siły zbrojnej, albo spór w którym siła ta została już użyta.
Przyczyny powstawania sporów i konfliktów miedzynar.:
? Asymetria sił i potencjałów państw
? Zmiana układu sił w środowisku międzynarodowym
? Nacjonalizm
? Działania o charakterze separatystycznym
? Neodarwinizm społeczny traktujący rywalizację i walkę jako naturalny i konieczny mechanizm warunkujący dalszy rozwój cywilizacji ludzkiej
? Niesprawność komunikacji i łączności międzynarodowej
? Wyścig zbrojeń
? Wzmacnianie wewnętrznej spójności państwa poprzez wywoływanie konfliktu międzynarodowego
? Instynktowna agresywność ludzka
? Brak demokracji
? Traktowanie wojny jako racjonalnego, siłowego mechanizmu rozwiązywania sporów i konfliktów
Skutki sporów i konfliktów międzynarodowych:
? Straty ludnościowe (w XX wieku śmierć poniosło ok. 120-129 mln ludzi)
? Dezorganizacja struktur państwowych
? Zniszczenia materialne, pogłębiające ubóstwo i nędzę życia
? Masowe migracje ludności cywilnej
? Zmiany granic międzypaństwowych
? Kryzysy gospodarek zaangażowanych państw
? Demoralizacja społeczeństw oraz elit politycznych
? Wzrost poparcia dla postaw radykalnych i nacjonalistycznych
? Dalsza militaryzacja społeczeństw
? Zagrożenie dla sąsiednich państw i regionów
Rodzaje sporów i konfliktów międzynarodowych:
? Miedzy państwem a organizacją międzypaństwową
? Między państwem a organizacją pozarządową
? Spory polityczny (dotyczą zwykle honoru i żywotnych interesó państwa)
? Spory prawne
? Spory lokalne, regionalne oraz globalne
? Wewnątrzblokowe, Peryferyjne, Międzyblokowe
? Międzypaństwowe konflikty zbrojne
? Pozasystemowe konflikty zbrojne (miedzy państwem a grupą niepaństwową)
Rodzaje wojen:
? Wojny napastnicze i obronne
? Wojny nielegalne i legalne (do legalnych wojen zaliczamy: działania zbrojne wynikające z samoobrony indywidualnej lub zbiorowej; wojny prowadzone na podstawie decyzji Rady Bezpieczeństwa oraz wojny narodowowyzwoleńcze)
? Wojny lądowe, morskie i powietrzne
? Wojny kosmiczne
? Wojna informatyczna (polega na użyciu technologii komputerowej)
? Wojna asymetryczna
Fazy rozwoju zjawiska sporów i konfliktów:
1. Powstanie między stronami określonej sprzeczności interesów
2. Rozwój sytuacji kryzysowej
3. Faza działań zbrojnych (zaprzestanie konfrontacji zbrojnej nie jest tożsame z zakończeniem konfliktu)
4. Utrzymanie się sytuacji kryzysowej (przeciągający się kryzys może doprowadzić do ponownego wybuchu walk ? są zwykle bardziej krwawe niż poprzednio, a budowa trwałego pokoju staje się coraz trudniejsza)