„Nie ma zła bez dobra, lecz dobro może istnieć samodzielnie.”

Dobro i zło są to dwa odrębne pierwiastki istniejące od początku świata , a zapewne także wcześniej . W każdej chwili swojego życia musimy decydować czy opowiemy się po stronie światła, czy też ciemności .Wybór ten stanowi zazwyczaj ogromny problem. Należy zauważyć, że również literatura od wieków stawiała swych bohaterów w sytuacjach wyboru. Na podstawie kilku książek spróbuję przedstawić funkcjonowanie dobra i zła na świecie .
Według Pisma Świętego na początku ludzie nie musieli dokonywać wyboru , byli z natury dobrzy . Tak było do czasu , gdy do rajskiego ogrodu wkradł się szatan i zaczął kusić Ewę , aby zjadła owoc z drzewa poznania . Kobieta zgodziła się . I tak pierwszy w historii ludzkości wybór wygrało zło .
Drugim znanym nam wyborem pomiędzy tymi wrogimi obozami była sprawa synów Adama i Ewy . Kain także wybrał zło i zabił swojego brata Abla , gdyż ofiary tamtego bardziej podobały się Bogu . Mógł on wybrać dobro i żyć w zgodzie z bratem , lecz tego nie zrobił .
Kolejnym przykładem z Biblii może być miłosierny samarytanin . Człowiek ten w przeciwieństwie do faryzeusza i lewity wybrał stronę dobra i pomógł bliźniemu . Zrobił to bezinteresownie bo na pewno nie możemy powiedzieć, że chciał osiągnąć jakieś korzyści dla siebie pomagając rannemu napotkanemu po drodze. Oczywiście, mógł myśleć o przyszłych korzyściach związanych z życiem po śmierci, które mogłyby z tego wyniknąć, jednak nie wydaje mi się, żeby miał aż tak „materialne” podejście do życia.
Jeszcze jednym przykładem z Nowego Testamentu jest sam Jezus . Podczas kuszenia szatana na pustyni i w Ogrójcu mógł on wybrać zło i opuścić swego Ojca , porzucić swą jakże przecież ciężką misję wynagrodzenia Bogu ludzkich grzechów . Na szczęście dla nas nie zrobił tego.
Przykładem dokonania wyboru dobra jest mitologiczny Prometeusz .Według starożytnych wierzeń tytan ten stworzył człowieka . Widząc słabość i bezradność ludzi na Ziemi chciał im pomóc . W tym celu wykradł bogom ogień i dał go rodzajowi ludzkiemu . Dzięki temu ludzie zaczęli radzić sobie w trudnych sytuacjach , poznali także sztukę wojenną i rzemiosło , co dało im poczucie bezpieczeństwa .Jednak czyn ten nie spodobał się władcą Olimpu , którzy skazali Prometeusza . Został on przykuty do skał Kaukazu , gdzie kruk codzienne wyszarpywał mu wątrobę , która ciągle odrastała .
Opisze teraz niektóre sytuacje wyboru z lektur szkolnych . Zacznę od „Odprawy posłów greckich ” Jana Kochanowskiego .
W utworze tym ukazał on swoich bohaterów, którzy dokonali wyboru . Mamy tu do czynienia z dwoma różnymi postawami Antenora i Aleksandra. Kontrastując te postacie J.Kochanowski przestrzega przed błędami popełnionymi przez bohatera negatywnego Aleksandra i zachęca do naśladowania Antenora - bohatera pozytywnego. Autor postawił te postacie w sytuacji wyboru . Mogły wybrać dobro ojczyzny , lub zło - egoizm przez który łatwo doprowadzić ojczyznę do klęski . Aleksander opowiedział się za złem , reprezentuje racje jednostki , nie pozwolił wydać Grekom Heleny , i tym samym skazał Troję na wieloletnią wojnę , zniszczenie , a jej mieszkańców na śmierć . Liczy się dla niego własne szczęście , jest więc samolubnym egoistą . Antenor zaś zdaje sobie sprawę z tego , że dobro ojczyzny jest ważniejsze od kaprysu jednostki . Jest prawdziwym patriotą , odważnym człowiekiem , szczerym i nieprzekupnym .
Następnym przykładem wyboru pomiędzy dobrem a złem jest decyzja czarodzieja imieniem Gandalf z trylogii „Władca pierścieni” J.R.R. Tolkiena. Miał on możliwość przejścia na stronę ciemności . Proponował mu to jego dawny zwierzchnik Saruman , który sam wcześniej porzucił dobro .Mag jednak nie zgodził się na to . Gandalf jest doskonałym przykładem człowieka bezinteresownego, odważnego, szczerego, wiernego, szlachetnego, honorowego. Jako jeden z nielicznych, do końca walczy ze złem, które panuje na świecie i nie poddaje się , wierzy w to co robi, i robi to całkowicie bezinteresownie - nie oczekuje nic w zamian. Ważne jest również to, że Gandalf kocha wszystko co żyje i broni tego oraz pomaga wszystkim jeśli tylko może.
Dobro i zło panujące na świecie to niewątpliwie jeden z problemów poruszanych przez S. Żeromskiego w powieści pt. "Ludzie bezdomni". W książce tej autor przedstawił bohatera borykającego się każdego dnia ze złem, z niechęcią i z brakiem przedsiębiorczości wśród ludzi otaczających go. Doktor Judym pragnął wcielić się w postać pomagającą wszystkim ludziom. Chciał leczyć wszystkich, bogatych i biednych. Swą pracę uważał za misję, którą miał wzorowo wypełnić. Potępiał materializm. Wierzył, że uświadomienie ludzi biednych i bezdomnych poprawi ich byt. Dbał więc szczególnie o higienę. Doktor Judym wybrał dobro i postanowił do końca poświęcić się idei. Odsunął od siebie szczęśliwe życie rodzinne, miłość Joasi, radość , spokój i majątek . Sam powiedział , że : "Nie mogę mieć ani ojca, ani matki, ani żony, ani jednej rzeczy, którą bym przycisnął do serca z miłością, dopóki z oblicza ziemi nie znikną te podłe zmory." Przez swoją ofiarność, chęć niesienia pomocy innym Judym stał się samotny. Samotność wybrał odrzucając miłość Joasi, ale była ona też skutkiem braku porozumienia z innymi lekarzami. Czuł się wyobcowany w ich środowisku . Jego dobroć i miłość do ludzi sprawiła, że czuje się on odpowiedzialny za losy każdej jednostki i nie chce zgodzić się na obojętność i bierność wobec społeczeństwa. Bohater wypowiada się słowami: "Jestem odpowiedzialny przed moim duchem, który we mnie woła - nie pozwalam". Doktor Judym przeżywa konflikt wewnętrzny, rozdarcie. Jest wrażliwy i czuły, ale równocześnie potrafi zbuntować się i krzyknąć NIE w stronę oziębłych materialistów, którzy wybrali zło. Zło istniejące w utworze pojawia się przede wszystkim wśród klas bogatszych , obojętnych na losy innych ludzi . Zło tkwi również wśród lekarzy, którzy świadomie zapominają o obowiązku jaki został na nich nałożony w przysiędze Hipokratesa . Służą tylko ludziom bogatym, nie troszcząc się ani o ciężkie warunki życia ludzi zamieszkujących przedmieścia dużych miast, ani o skutki chorób szerzących się wśród najuboższych. Stefan Żeromski doskonale pokazał więc współistniejącą siłę dobra i zła, udowodnił, że każdy człowiek posiada możliwości dokonania wyboru .
Jedną z osób która również dokonała wyboru między dobrem a złem jest szlachcic z drugiej części „Dziadów” A. Mickiewicza . Za życia wybrał zło , gnębił swoich poddanych i był dla nich bezlitosny. Po śmierci cierpi on niewypowiedziane katusze (stado kruków i sów rozrywa na nim odzienie, a potem kaleczy jego ciało).
Filmowym przykładem walki dobrej strony ze złą może być Anakin Skywalker z filmu pt. „Gwiezdny Wojny” . Z początku był on człowiekiem dobrym . Pewnego dnia jednak otrzymał od złego lorda Sita propozycję odrzucenia dobra , prawości , szlachetności i innych cech rycerza Jedi , i przejścia na ciemną stronę mocy . Początkowo opierał się złu , jednak po pewnym czasie poddał się i porzucając swą żonę i nienarodzone dziecko przeszedł na stronę Imperium , stając się jednym z głównych wrogów Jedi .
Podsumowując , myślę , że powinniśmy pamiętać o tym , że zło i dobro towarzyszy ludziom od początku świata. Istnieje też dziś. Od nas tylko zależy, którą z tych wartości wybierzemy. Każdy człowiek powinien mieć świadomość tego, że łatwo jest ulec złu i zaakceptować je, trudniej zaś jest wybrać dobro, bo to kosztuje i wymaga od nas ofiarności i poświęcenia .
Dokonując wybory pamiętajmy także , że Dobro jest jedno. Tak samo jak jedno jest zło , nie ma pomiędzy nimi żadnej „szarej strefy” . Nie można ich także połączyć – bo w wyniku kompromisu zawsze powstaje zło . Zło musi urodzić zło . Choćby służyło najpiękniejszej idei .