Inflacja
Przyczyny inflacji: pierwotne i wtórne.
Rodzaje inflacji:
-popytowa- występuje wtedy, gdy popyt na dobra i usługi przewyższa ich podaż; może być wywołana szybkim wzrostem wydatków gosp. dom. na dobra konsumpcyjne, firm na dobra inwestycyjne oraz państwa na dobra i usługi
-kosztowa- wywołana wzrostem cen czynników produkcji, z więc wzrostem kosztów; przyczyną wzrostu może być wyczerpanie zasobów, ograniczenie ich importu, żądania pracowników podwyżki płac
-strukturalna- związana z niedostosowaniem struktury asortymentowej produkowanych dóbr do struktury popytu
-inne rodzaje: pełzająca (3-4% rocznie), krocząca (do 10%), galopująca (do 50%), hiperinflacja szalejąca (pow. 50%)
Negatywne efekty inflacji:
-obniżenie poziomu życia
-rezygnacja z zakupu dóbr luksusowych
-rezygnacja z zaspokajania potrzeb wyższego rzędu
-spadek poziomu produkcji
-deprecjacja pieniądza czyli spadek jego wartości
-wzrost bezrobocia
-kształtowanie negatywnego obrazu kraju na rynku międzynarodowym
Pozytywne skutki inflacji:
-zwrot długów wg niższej wartości pieniądza
-zapłata za towary pieniądzem o niższej wartości
-możliwość podwyższania cen przez producentów
-właściciele depozytów w złocie, kamieniach szlachetnych i dziełach sztuki osiągają wyższe dochody
Deflator czyli wskaźnik wzrostu poziomu cen
Wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych CPI; wykorzystuje metodę średnich ważonych, tzn., że zmiany cen są korygowane tzw. Wagami np. częstością zakupów, ilością kupowanych dóbr itp.
Stopa inflacji. Wskaźnik CPI inf. Jedynie o średnim wzroście cen w ciągu roku i dotyczy dóbr i usług konsumpcyjnych. Do zilustrowania stanu gosp. służy stopa inflacji będąca podstawą indeksowania rent, emerytur, zasiłków dla bezrobotnych, zasiłków socjalnych, depozytów, itp.
Siła nabywcza pieniądza oznacza ilość dóbr jaką można nabyć za jednostkę lub określoną sumę pieniędzy w określonym czasie. Wzrost poziomu cen powoduje spadek siły nabywczej.