Międzynarodowe działanie państw na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego
Międzynarodowe działanie państw na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego
IUCN, International Union of Conservation of Nature and Natural Resources, Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody i Jej Zasobów, organizacja specjalistyczna UNESCO założona w 1948 z siedzibą w Szwajcarii, zrzeszająca ponad 3000 badaczy z 70 państw, w tym z Polski. Powstała po II wojnie światowej w Fontainebleau, z inicjatywy rządu francuskiego i UNESCO. Wtedy istniała pod nazwą: Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody. Wśród 18 założycieli była również Polska.
Jej celem, jest opracowanie zasad ochrony i użytkowania ekosystemów wraz z ich zespołami roślinnymi i zwierzęcymi. Publikuje międzynarodową Czerwoną Księgę zawierającą listę gatunków roślin i zwierząt zagrożonych wyginięciem. Prowadzi działalność oświatową, informacyjną i dokumentacyjną. W swych poczynaniach współpracuje z UNESCO, FAO, WHO, WWF i wieloma innymi. W 1979 opublikowała Światową strategię ochrony.
Światowy Fundusz na Rzecz Środowiska Naturalnego, World Wildlife Fund, WWF, World Wide Fund for Nature, największa ogólnoświatowa organizacja powstała w 1961, mająca na celu ochronę środowiska i procesów ekologicznych. Siedziba WWF znajduję się w Szwajcarii (w Gland).
Obejmuje 24 organizacje narodowe, a w 26 innych państwach posiada biura programowe. Swoje cele realizuje przez ochronę gatunkowej, genetycznej i ekologicznej różnorodności, kontrolę eksploatacji zasobów naturalnych i akcje na trzech głównych biomach: lasach, wodach płynących oraz na morzach i oceanach.
Zasługą Funduszu jest zorganizowanie Międzynarodowej Stacji Badań Biologicznych im. Karola Darwina na wyspach Galapagos, położonych na Oceanie Spokojnym.
Program Środowiskowy Narodów Zjednoczonych, United Nations Enviroment Programme, UNEP, powstał przy ONZ w 1973, agenda koordynująca międzynarodową współpracę ekologiczną. Przyczyniły się on do uchwalenia w 1982, na sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ, „Światowej Karty Przyrody”, zobowiązującej wszystkie kraje na świecie do przestrzegania sformułowanych w niej zasad. Określiła ona prawa dotyczące wykorzystania środowiska, przypomniała o istnieniu praw przyrody i konieczności ich przestrzegania w działalności gospodarczej. Przypomniała także, że człowiek jest częścią przyrody, od której zależy jego życie i działalność gospodarcza, że z niej wywodzą się wielkie cywilizacje, a zachowanie równowagi ekologicznej jest warunkiem stabilnego rozwoju gospodarczego wszystkich społeczeństw. Ponadto „Światowa Karta Przyrody” zobowiązała rządy do szerzenia oświaty proekologicznej i uświadamiania wszystkim, że ochrona środowiska i jego racjonalne kształtowanie powinno stanowić jeden z podstawowych celów każdego człowieka i społeczeństwa.
Międzynarodowy Dzień Ochrony Środowiska, proklamowany przez Program Środowiskowy Narodów Zjednoczonych (UNEP), od czasu pierwszej konferencji ekologicznej ONZ w Sztokholmie w 1972, na dzień 5 czerwca.
Parki Narodowe, obszar objęty ochroną prawną, zachowany w stanie naturalnym lub niewiele zmieniony przez działalność gospodarczą człowieka, charakteryzujący się nieprzeciętnymi wartościami naukowymi oraz wyjątkowymi walorami przyrodniczymi, krajobrazowymi społecznymi, kulturowymi i wychowawczymi, na którym ochronie podlegają wszystkie elementy przyrody. Park narodowy stanowi najwyższą formę ochrony przyrody.
Jej celem jest poznanie i zachowanie całości systemów przyrodniczych danego obszaru, razem z warunkami jego funkcjonowania, odtworzenia zdegradowanych lub zupełnie zanikłych ogniw rodzimej przyrody, służenie badaniom naukowym, udostępnienie dla turystyki poznawczej oraz edukacji.
Najstarszym na świecie parkiem narodowym jest Yellowstone (USA) założony w 1872.
Ochrona gatunkowa, działalność z zakresu ochrony przyrody, która na podstawie odpowiednich przepisów prawnych zmierza do zapewnienia trwałego zachowania gatunków roślin i zwierząt, występujących w przyrodzie w stanie dzikim. Ochroną obejmowane są gatunki rzadkie, zagrożone wyginięciem w wyniku zmian środowiska spowodowanych działalnością człowieka lub wyniszczeniem bezpośrednio przez niego samego, odgrywające ważną rolę w funkcjonowaniu ekosystemów, a wykazujące tendencję zmniejszania się ich liczebności, szczególnie cenne dla nauki, a także znajdujące się (w danym kraju) na granicy swojego zasięgu.
W skali globalnej ochroną gatunkową zajmuję się Stała Komisja do spraw Ginących Roślin i Zwierząt (Survival Service Commission) przy IUCN.
New York Zooligical Society, organizacja założona w 1895 w USA, mająca na celu badania naukowe, ochroną gatunków oraz hodowlę dzikich zwierząt. Składa się z kilku działów, mi.in. Osborn Science Laboratories od Marine Sciences w Brooklynie, Wildlife Survival Centre na wyspie św. Katarzyny oraz Ośrodka Badań Naukowych i Ochrony Gatunków miesczącego się w ZOO Bronx. Liczne ośrodki naukowo-badawcze poza granicami znajdują się m.in. w Kibale Frost w Ugandzie, w Argentynie, w Kenii.
Ośrodek Badań Naukowych i Ochrony gatunków ma osiągnięcia z zakresu rozrodu licznych gatunków zwierząt, w tym zagrożonych wyginięciem, prace naukowe z zakresu sztucznego unasieniania, zamrażania nasienia i zarodków, żywieni zwierząt, rozpoznawania płci zwierząt i innych.
Greenpeace, apolityczna, niezależna organizacja międzynarodowa zajmująca się ochroną środowiska naturalnego realizowaną przez pokojowe działania. Powstała w 1971. Główna siedziba znajduje się w Amsterdamie.
Działania Greenpeace ukierunkowane są na: ochronę fauny i flory morza (przeciwdziałanie tępieniu wielorybów, fok, delfinów, i innych gatunków oraz zapobieganie skażeniu, przez zatapianie odpadów komunalnych i przemysłowych, wód mórz i oceanów), ochronę środowiska naturalnego przed skażeniem radioaktywnym oraz działaniem innych toksyn (wykrywanie, informowanie opinii publicznej, bierny opór, blokady przeciwstawiające się takim działaniom), propagandę na rzecz stworzenia odpowiedniego systemu prawa międzynarodowego zapobiegającemu wyniszczeniu lasów, szczególnie tropikalnych, przeciwdziałanie broni jądrowej – testom i jej zastosowaniu, ochronę atmosfery przed zanieczyszczeniami chemicznymi, szukanie nowych niekonwencjonalnych źródeł energii.