Polityka zagraniczna ostatnich piastów - Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego

- Łokietek poprzez swoją politykę zagraniczną dążył do scalenia państwa polskiego, po długim okresie rozbicia dzielnicowego, które trwało od roku 1138, kiedy to ogłoszono testament Bolesława Krzywoustego, dzieląc tym samym Polskę na dzielnice.

- Początkowo musiał walczyć o władzę z innymi polskimi książętami. Być może udało by mu się to, gdyby nie pojawienie się potężnego rywala – władcy Czech Wacława II. Jako król Czech zjednoczył większość ziemi polskich i w 1300r mianował się na króla polski. Nastąpił w Polsce okres rządów przemyślidów, który trwał do roku 1306.

- Władysław Łokietek postanowił jenak odzyskać należne mu miejsce i w 1304 roku z pomocą Niemców i Węgrów począł odzyskiwać poszczególne ziemie, by po śmierci Wacława III w 1306 roku zostać oficjalnym wladcą Polski

- Głównym problemem polityki zagranicznej państwa polskiego była obrona świeżo ustalonych granic i nowo przyłączonych ziem. Szczególnie zagrożone było Pomorze, którym interesowało się Państwo Krzyżackie i Brandenburgia

- Krzyżacy zniszczyli Gdańsk, a gdy Władysław Lokietek odmówił wypłacenia im wysokiej rekompensaty za zwrot podbitych ziem, zawładnęli oni całym Pomorzem Gdańskim. Polska na półtora wieku utraciła dostęp do morza.

- W 1320 roku Łokietek wymusił na papieżu Janie XXII zgodę na swoją koronację, która po raz pierwszy odbyła się w katedrze na Wawelu

- Łokietek nie zamierzał zrezygnować z pomorza i toczył nieustanny spór z krzyżakami, bojąc sie jednak rozpoczęcia otwartej wojny. Postanowił zwrócić się z pomoca do Papięża, który stanął po jego stronie zarządzając na sądzie w Innowrocławiu zwrot zagarniętych przez Krzyżaków ziem. Wyrok jednak nie został uznany przez Zakon, który w ramach represji został obłożony przez papieża klątwą ale na tym kończyła się władza papieska.

- Władysław Łokietek swoją politykę zagraniczną opierał w głownej mierze na sojuszu z Węgrami, z królem Karolem Robertem z dynastii Andegawenów, który ustanowiony został w roku 1320, poprzez ślub władcy Węgier z córką Łokietka Elżbietą. Węgrzy wiele razy wybawiali naszego króla z opresji, udzielając mu swej pomocy militarnej. Sojusz ten był bardzo korzystny dla Polski jednakże warunkiem jego utrzymywania była zgoda na dziedziczenie tronu polskiego przez syna Karola i Elżbiety , w razie wygaśniecia dynastii Piastów.

- Drugim sojuszem zawartym przez Łokietka był sojusz z Litwą, który niestety bardziej zaszkodził Polsce niż przyniósł jej jakieś korzyści. Litwa była pogańska, co sprawiło, iż nowo zawarte przymierze zostało bardzo źle odebrane w chrześcijańskim świecie. To właśnie z powodu Litwy Łokietek dał się wplątać w otwarty konflikt z Krzyżakami. Zaatakowali oni Litwę, w celu jakoby nawracania jej na chrześcijaństwo. Związany z nią sojuszem Łokietek musiał udzielić jej pomocy militarnej, co w konsekwencj doprowadziło do rozgorzenia wojny polsko-krzyżackiej, której ważnym elementem była bitwa pod Płowcami w 1331. Mimo, że nie odnieśliśmy zwycięstwa Krzyżacy zrozumieli iż mają do czynienia z powążnym przeciwnikiem. W 1332 został zawarty rozejm z Krzyżakami.

- Kolejnym problemem Łokietka były roszczenia króla czeskiego Jana Luksemburskiego do korony Polskiej, jako spadkobiercy Przemyślidów. Próbował on zrealizopwać swoje plany co do korony Polskiej najeżdżając w 1327 roku na Kraków. Na szczęście został powstrzymany, co nie było by jadnak możliwe bez interwencji Węgier.

- W roku 1333 Władysław Łokietek, zmęczony ciąglymi walkami zmarł, przekazując zjednoczone już królestwo swojemu synowi Kazimierzowi Wielkiemu


- Kazimierz Wielki nie miał łatwego zadania, gdyż w momencie gdy przejmował władzę Polska była w stanie wojny ze swoimi trzema największymi w tym okresie wrogami – Krzyżakami, Brandenburgią oraz Czechami.

- Kazimierz postanowił utzrymać przymierza zawiązane przez jego ojca.
Utrzymywał sojusz z Andegawenami na Węgrzech oraz pozostawał w przyjaznych stosunkach z Litwą.

- Przedłużył on także rozejm z Krzyżakami.

- Zawarł układ pokojowy z Brandenburgią, jeszcze w 1333 roku

- W 1335 odbył się zjazd w Wyszehradzie, podczas którego zawrto układ pokojowy z Czechami. W zamian za zrzeczenie się przez Jana Luksemburskiego pretensji do tronu polskiego, Kazimierz Wielki wypłacił mu 20 000 kop groszy praskich
Zjazd Wyszehradzki pozwolił wrócić do sprawy zagarniętego przez Zakon Pomorza Gdańskiego. Ponieważ jednak wyrok jaki zapadł w tej sparawie był dla polski niekorzystny Kaziemierz Wielki nie zgodził się na jego podpisanie.

- Postanowił szukać wsparcia u papieża. W roku 1339 odbył się tzw. Proces warszawski podczas którego uznano, iż Pomorze ma zostać zwrócone Polsce, jednak Pepież nie zatwierdził tego wyroku.

- Konflikt z krzyżakami zakończył się podpisaniem w 1343 roku wieczystego pokoju w Kaliszu. Nie odzyskaliśmy Pomorza, ale wróciły do nos Kujawy i ziemia dobrzańska. Pokój okazał się dużym sukcesem Kazimierza wielkiego, gdyż trwał nieprzerwanie, aż do wybuchu wojny polsko – krzyżackiej w 1409 roku.

- Kazimierz podobnie jak jego ojciec pragnął wcielić do Polski, będacy w rękach czeskich Śląsk. Wojna toczyła się z przerwami, nie przynosząc żadnych sukcesów wobec czego Kazimierz wielki zdecydował się ostatecznie na zrezygnowanie z roszczeń o Śląsk. W 1348 roku zawarty został pokój wieczysty w Namysłowie.

- Kazimierz Wielki nie mając męskiego potomka zwarł układ z Węgrami o dziedziczeniu tronu polskiego przez Andegawenów w przypdku braku męskiego potomka z linii Piastów.
Podobny układ został zawrty przez Polskę z władcą Rusi Czerwonej– Jerzym II. Po jego śmierci za zgodą Węgier Rus Halicka została włączona do Polski.

- Kazimierz Wielki przeszedł do historii jako król miłujący pokój, który ustabilizował sytuację w państwie. Na nim niestety skończyła się panująca w Polsce od roku 960 dynastia Piastów, a tron zgodnie z zawartym wcześniej układem przejął syn Karola roberta – Ludwik Węgierski z rodu Andegawenów.