Charakterystyka Harpagona

Harpagon to tytułowy bohater komedii Moliera pt. Skąpiec. Jego żona zmarła pozostawiając pod opieką dwoje ich dzieci. Treść utworu nie mówi nam dokładnie jak główny bohater wygląda. Można się jednak domyślać, że ma on ponad 60 lat, jest bogatym mieszczaninem, który podupada na zdrowiu - cierpi na astmę, często kaszle. Należy tu zauważyć, że Molier pisał Skąpca z myślą o sobie w roli głównej – tak, więc pierwotny Harpagon wygląda tak jak autor.

Nasz bohater jest bardzo nerwowy, momentami wręcz wybuchowy. Harpagon jest postacią i komiczną i dramatyczną i tragiczną. Kiedy ma on wyprawić kolacje cierpi wydalając kolejne grosze, przechodzi męki. W owych scenach Harpagon jest komiczny. Kiedy spotkał się oko w oko, ojciec - lichwiarz i syn – rozrzutnik akcja staje się wysoce dramatyczna. A gdy Harpagon po utracie szkatułki wpada na scenę z krwią nabiegłymi oczyma i wyje niemal z bólu, wydaje się postacią tragiczną. Jego nerwowość przejawia się w niesłychanym strachu o majątek. W jednej ze scen posuwa się nawet od pobicia swojego sługi – Jakuba. Normalne jest, że nie chce stracić tego, co posiada, ale Harpagonowi wręcz trzęsą się ręce na samą myśl o tym, że ktoś mógłby, chociaż dowiedzieć się o jego majątku.

I w ten sposób dochodzimy do głównej, tytułowej, cechy – skąpstwa. Harpagon jest przeraźliwie skąpy. Wstręt i grozę budzi w nas główny bohater jako lichwiarz bez czci i wiary i jako twardy, obojętny i samolubny ojciec. Gdy w końcowej części sztuki poprzez scenę nieporozumień, gdy Walery mówił o córce, a Harpagon o szkatułce, wydaje się niby starym dzieckiem, które z przyjemnością odbiera swoje „cacko”.

W jego sytuacji powinien on chyba cieszyć się życiem, używając już zgromadzonego majątku. Harpagon jednak nie przestaje gromadzić pieniędzy – celem jego życia jest posiadanie coraz większego majątku. Nie wiadomo właściwie, po co, bo nie zanosi się, by miał go kiedykolwiek wydać.

Wada charakteru i umysłu Harpagona ciążyła nad całym domem, uciskała i paczyła egzystencje rodziny. Dochodzi do tego, że Kleant i Eliza – dzieci bohatera, planują ucieczkę z domu. Harpagon nie zgadzał się na związki swoich dzieci, chciał on, aby jego „pociechy” znalazły bogatych towarzyszy życia, nie z miłości, ale z rozsądku. Następnym przykładem na to, że Harpagona interesują tylko pieniądze może być scena, w której ojciec Kleanta dowiaduje się o tym, że jego syn żyje z hazardu, ma mu do zarzucenia tylko to, iż wygranych z gier nie składa na procent. Harpagon jeszcze gorzej odnosił się do córki. Widział w niej tylko jeden więcej żołądek do nakarmienia. Każde jego słowo jest upokarzające. Dzieci widziały w nim jedynie wroga, czuły wzgardę i nienawiść wobec niego.

Harpagon żyje w ciągłym strachu przed utratą swoich pieniędzy. Wciąż obawia się, że ktoś mógłby go pozbawić złota. Podejrzewał dosłownie każdego, także swoje dzieci. Jego zachowanie jest wręcz chorobliwe, co chwila sprawdza on, czy nic się nie stało jego szkatułce.

Nasz bohater jest niesłychanie obłudny, dwulicowy. Kiedy okazuje się, że się trudni lichwą, nie wstydzi się swojego zawodu, lecz łaja syna za to, że trwoni tak ciężko zdobyte przez rodziców pieniądze.
Główny bohater Skąpca jest osobą okrutną, odrzucającą, nie mająca żadnej skruchy przed zdobyciem nowych dóbr. We wszystkich utworach, które przeczytałem żaden z bohaterów nie był tak wredny, skąpy. Zdecydowanie nigdy nie chciałbym mieć do czynienia z osobą tego rodzaju i boję się nawet myśleć o postawieniu się w sytuacji jego dzieci.