I i II wojna światowa dla Krakowa.
I wojna Swiatowa
Wybuch I wojny światowej i wymarsz 6 VIII 1914 I Kompanii Kadrowej z ul. Oleandry, a później utworzenie Legionów Polskich sprawiły, że Kraków stał się głównym ośrodkiem politycznym Polski. Polityczną reprezentacją był Naczelny Komitet Narodowy. 31 X 1918 Kraków pierwszy spośród innych regionów ogłosił zrzucenie obcego panowania i wolę budowania niepodległego państwa polskiego. Ważnym wydarzeniem dla rozwoju miasta stało się porozumienie z dotychczas odrębnym Podgórzem i włączenie go w 1915 jako 12 dzielnicy. Powierzchnia Krakowa wynosiła wówczas 46,9 km2 (ok. 180 tys. mieszkańców).
II wojna Swiatowa
Dnia 6 IX 1939 do Krakowa wkroczyły wojska niemieckie. Miasto zostało mianowane przez okupantów stolicą tzw. Generalnej Guberni. Zamknięto wyższe uczelnie i szkoły średnie, teatry i muzea. 6 XI 1939 aresztowano profesorów UJ i Akademii Górniczej, a następnie osadzono ich w obozie koncentracyjnym. Zrabowano dzieła sztuki, z ołtarzem Mariackim na czele. Niemcy utworzyli obóz koncentracyjny w Płaszowie, mordowali ludność żydowską, dokonywali pacyfikacji peryferyjnych dzielnic, mordując mieszkańców Woli Justowskiej, Przegorzał, Dąbia. Nowe tzw. dzielnice katastralne utworzono w 1941, co zatwierdzono w 1945. Istniały wtedy 52 takie dzielnice. 18 I 1945 do Krakowa wkroczyły oddziały Armii Radzieckiej. W 1948 ustanowiono nowy podział Krakowa na dzielnice, których utworzono 5, a po włączeniu w 1951 Nowej Huty - 6 (Stare Miasto, Zwierzyniec, Kleparz, Grzegórzki, Podgórze, Nowa Huta). Kolejny podział wprowadzono w 1973, ustanawiając 4 dzielnice administracyjne (Śródmieście, Podgórze, Krowodrza, Nowa Huta). Powiększono terytorium miasta przez włączenie kolejnych obszarów podmiejskich. Od 1990, gdy zniesiono dzielnice administracyjne, istnieje 18 dzielnic samorządowych.