Ekspansja feudałów niemieckich w Europie w XII - XIII wieku.
1002 r. - śmierć Ottona III. Koronę po nim przejmuje Henryk II Bawarski, syn Henryka Kłótnika. Nawrót do zbrojnej ekspansji na wschód, wojna z Polską
1024 r. – Bezpotomna śmierć Henryka II. Dwa kierunki ekspansji:
- słowiańsko – węgierska
- włoska
na tronie zasiada Konrad II
1027 r. – wyprawa do Włoch, tam koronacja
1032 r. – przejęcie Królestwa Burgundii. Atak na Polskę, Mieszko rezygnuje z tytułu lennika królewskiego. Henryk III narzuca zwierzchnictwo lenne Węgrom. Obsadza w Watykanie swoich prałatów – ekspansja we Włoszech, konflikt z Watykanem
1063 – 1074 r. – hołd Węgierski króla Salomona. W Czechach panuje wasal cesarski Wratysław
1086 r. – koronacja Wratysława.
1109 r. – najazd cesarza Henryka V na Polskę (niepowodzenie). Opozycja polsko – węgierska przeciwko przymierzu niemiecko – czeskiemu
1135 r. – Bolesław Krzywousty zostaje wasalem Niemiec z Pomorza i Rugii
Podbój ziem nadbałtyckich:
1125 r. – królem Niemiec zostaje Lotar z Supplinburga. Konrad Wettyn, Albrecht Niedźwiedź podporządkowują sobie (i Niemcom) Łużyce i Wielecczyznę.
1142 – 1180 r. – Henryk Lew, wnuk Lotara, kontynuuje ekspansję na ziemie obodryckie.
1147 r. – krucjata przeciwko Słowianom połabskim
- Henryk Lew + hr. Holsztyn => atak na Obodzytów
- Albrecht Niedźwiedź + Konrad Wettyn=> na Wieletów i Pomorze
Poł. XII wieku – Henryk Lew zajmuje Lubekę
1160 r. – przejęcie kontroli nad ujściem Dźwiny przez kupców niemieckich. Zajęcie Inflant, akcja chrystianizacyjna
1224 r. – edykt Fryderyka II o jego zwierzchnictwie na Inflantach, Estonii, Żmudzi i Prusach.
1225 –1226 r. – Zakon Krzyżacki rozpoczyna chrystianizację Prus
1150 r. – Rozrasta się Marekia Północna, czyli Mareki Brandenburska
1167 r. – Bogusław Pomorski uznaje zwierzchnictwo Niemiec
1181 r. - Hołd lenny Bogusława dla cesarza – Pomorze Zachodnie wchodzi w skład Rzeszy
1231 r. - Askeńczycy przyjmują zwierzchnictwo lenne nad Pomorzem Zachodnim