Losy narodu polskiego w latach 1939-1945

Losy narodu polskiego w okresie II wojny światowej zasługiwały ze wszech miar na miano tragicznych. Obywatele w pierwszych okresach wojny dostali się pod okupację dwóch agresorów, dzielących Polskę szybko i sprawnie między siebie, którzy mieli podobną politykę wobec swych nowych poddanych, mającą na celu zakończenie istnienia państwa polskiego.
I tak Niemcy hitlerowskie przede wszystkim dążyły do realizacji hasła „Lebensraum”, czyli zdobycia dla Niemców „przestrzeni życiowej”. Dążyli wszelkimi możliwymi środkami do skolonizowania zajętych terenów, wyniszczenia polskiej inteligencji, zgermanizowania pozostałej części narodu i uczynienia ich obywatelami niższej kategorii. Dokonywano masowych deportacji, zakazano kształcenia się na poziomie średnim i wyższym, systematycznie niszczono dziedzictwo kulturowe a przede wszystkim masowo mordowano obywateli. Utworzono obozy koncentracyjne, w których ciężka praca fizyczna przy głodowym wyżywieniu doprowadzała do szybkiej śmierci więźniów.
W ogólnym założeniu Niemcy zamierzały unicestwić całkowicie naród polski poprzez germanizację, wywożenie do siebie na ciężkie roboty lub masowe mordy, do czego konsekwentnie przez cały okres okupacji dążyły. W wyniku ich działań ok. 1,7 mln obywateli wysiedlono, ok. 2 mln wywieziono na przymusowe roboty do Rzeszy, wymordowano ok. 3 mln Polaków pochodzenia żydowskiego i ok. 2 mln polskich chrześcijan, czego ogólnie nie można nazwać inaczej jak tylko zbrodnią ludobójstwa.
Podobną w założeniach politykę w stosunku do polskiego społeczeństwa stosowali sowieci. Działania te trwały krócej tzn. do czasu wypowiedzenia przez Niemcy hitlerowskie wojny Związkowi Radzieckiemu jednakże były nie mniej okrutne i tragiczne w skutkach dla narodu polskiego. Przede wszystkim ucierpiała ludność zamieszkująca tereny na wschód od Bugu. Rosjanie masowo wywozili obywateli polskich do swych obozów utworzonych przez Stalina już w latach 20-tych na dalekiej północy, Syberii i Azji środkowej. W wyniku tych akcji wywieziono ogółem ok. 1,7 mln Polaków, z czego kilkaset tysięcy trafiło do obozów koncentracyjnych, w których ze względu na ekstremalne warunki atmosferyczne i niewolniczą pracę masowo umierali.
Działania sowietów, podobnie jak hitlerowców wymierzone również były w polską inteligencję, której trzon w tamtych czasach stanowił polski korpus oficerski. W trakcie radzieckiej agresji na ziemie polskie w 1939r. wzięto do niewoli ok. 250 tys. polskich żołnierzy, z czego NKWD w swych obozach wymordowało ok. 15 tys. oficerów, wśród których byli m.in. lekarze, inżynierowie, nauczyciele, ludzie nauki, czyli esencja polskiego narodu.
Na terenach okupowanych zakazano używania języka polskiego uznając za oficjalny język rosyjski. Podupadło szkolnictwo, gdyż nauczycieli polskich zastępowano rosyjskimi nienawidzącymi wszystkiego, co polskie. Likwidowano polskie księgarnie, biblioteki, muzea, banki. Unieważniono polską walutę. Wprowadzono powszechny terror, politykę donosicielstwa i zastraszania. Zlikwidowano w szkołach takie przedmioty jak historia, geografia polski, religia. Zamykano kościoły i klasztory tworząc z nich np. magazyny. Wszystkie te działania miały tylko jeden cel, mianowicie maksymalne zrusyfikowanie narodu polskiego i w konsekwencji doprowadzenie do jego unicestwienia
Jednakże działania te obydwu najeźdźców nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Być może wpływ na to miały te wszystkie lata, przez które naród polski był pod obcym panowaniem, w każdym bądź razie odpowiedzią dla okupantów było stworzenie podziemnego ruchu oporu, który rozwinął się do niespotykanych dotychczas w historiach wojen rozmiarów.
Dzięki powstaniu nowego polskiego rządu we wrześniu 1939r. zaczęto tworzyć podwaliny polskiego państwa podziemnego, którego głównym zadaniem było zachowanie i ochrona polskiej tożsamości narodowej, kultury i sztuki. Tworzono tajne szkoły i uniwersytety krzewiące m.in. postawy obywatelskie czy poczucie solidarności w obliczu wroga. Budowano zaplecze dla przyszłych sił zbrojnych państwa, opieki społecznej czy wreszcie przyszłej odbudowy kraju po zakończonej okupacji.
W ramach państwa podziemnego stworzono 15 departamentów odpowiadających ministerstwom i mających za zadanie ratować substancję gospodarczą, naukową i kulturową jak też sprawować podstawowe funkcje państwa. W strukturach tego państwa największą rolę odgrywał pion wojskowy zrzeszający ok. 300 tys. członków i walczący bezustannie z okupantem w formie konspiracyjnej i partyzanckiej. Ogromne znaczenie dla społeczeństwa pod kątem wychowawczym miały organizacje harcerskie wydające tajną prasę i podtrzymujące społeczeństwo na duchu. Wszystkie te działania pokazywały, że Polska żyje póki żyją Polacy i że nie można się poddawać.
Również poza granicami kraju Polacy brali czynny udział w walkach z hitlerowskimi Niemcami. Na podstawie umów z Francją i Anglią rozpoczęto tworzenie Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie, które w początkowych latach wojny liczyły ok. 85 tys. żołnierzy. Zasłynęły walecznością i męstwem w wielu bitwach i na wielu frontach m.in. w bitwie o Narwik, bitwie o Anglię, w walkach na wodach Atlantyku, w obronie Tobruku czy bitwie pod Monte Ciasno. Polscy żołnierze często chęcią walki, męstwem i wyszkoleniem przewyższali żołnierzy innych armii zasługując na naszą dumę i podziw.
W 1943r. zaczęto formować polskie oddziały również na terenie Związku Radzieckiego, które docelowo wyniosły liczbę 200 tys. żołnierzy. Ogółem na zakończenie wojny nasze oddziały na zachodzie i w kraju pod względem liczebności zajmowały czwartą pozycję w koalicji antyhitlerowskiej i wniosły znaczący wkład w ostateczne zwycięstwo.
Świadczy to o tym, że mimo tragicznych przejść w czasie okupacji, eksodusu i terroru, prób zabicia świadomości społecznej przez agresorów, społeczeństwo polskie nigdy się nie poddało i nie zapomniało o swej tożsamości narodowej, wyrażając ją właśnie poprzez ogromną chęć walki i męstwo, czego następne pokolenia nie powinny zapominać i z czego nieustannie powinny być dumne.