Zarządzanie

PODSTAWY SPRAWNEGO DZIAŁANIA Prakseologia- nauka o działaniu sprawnym stworzyli ja Polacy prof. Tadeusz Kotarbiński TRAKTAT O DOBREJ ROBOCIE przeniósł prakseologię do organizacji zarządzania twórcy: prof. Jan Zieleniewski, prof. Tadeusz Pszczołowski, prof. Witold Kieżun Prakseologia to analiza pojęć i metod działania działanie- zachowanie celowe cel- jest to przyszły stan rzeczy pożądany pod pewnym względem przez podmiot działający cel nie równa się zadaniu nie jest tym samym zadanie- to obowiązek narzucony przez kogoś lub sobie samemu Jednym z najważniejszych zadań każdego menadżera jest powodowanie by zadania które muszą być zrealizowane w organizacji stały się celami dla tych którzy powinni je zrealizować Sprawność w znaczeniu: *syntetycznym (ogólnym) ogół walorów, cech sprawnego działania *uniwersalnym- każdy walor sprawnego działania osobno SYSTEM OCEN PRAKSEOLOGICZNYCH *ocena sprawnego działania- skuteczność, mierzą skuteczność działań jest stopień osiągania celów *ekonomiczność- stosunek szeroko rozumianych wyniku użytecznego do kosztów szeroko rozumianych E=Wu/K E=1 obojętne E<1 nieekonomiczne ekonomizacja działanie na rzecz wzrostu ekonomiczności 3 warianty ekonomizacji a)max wynik użyteczny przy stałych kosztach- wariant wydajnościowy b)stały a koszty są min. oszczędnościowy c)max minimalne- niealternatywny ch. handy zajmuje się teorią zarządzania ½*2*3 aby uzyskać efekt restrukturyzacji należy zmniejszyć zatrudnienie o połowę, pozostałym zwiększyć wynagrodzenie dwukrotnie za trzykrotny wzrost wydajności czy to musi byĆ zrobione? nie happy tak to: ja muszę zrobić? i pytanie kto- wydelegować kogoś działaj w sposób zorganizowany tzn. zgodnie z cyklem działania zorganizowanego (cyklem organ.) skŁad cyklu organizacyjnego *jasne określenie celu *zbadanie środków warunków niezbędnych do osiągnięcia *przygotowanie *działanie planem (realizacja) *kontrola (porównanie tego co osiągnięto tym zamierzono) korzystnoŚĆ jest korzystne tedy gdy wu>K Wu=K obojętny Wu4 =)2+2=4 -)2+2<4 (entropia- proces wyrównywania energii w systemie prowadzący do utraty struktury) efekty *audytorium- zachodzi gdy ktoś robi coś mając świadomość bycia obserwowanym przez kogoś innego *facylitacyjny- pojawia się towarzystwie osób robiących to samo 2.system jako całość silniej wpływa na swoje elementy niż odwrotnie przyjęcie tego założenia umożliwia oddziaływanie decyzje i działania ludzi nie poprzez perswazje apele ale projektowanie przeprojektowywanie procesów, procedur, struktur 3.usprawnianie funkcjonowania podsystemów prowadzi automatycznie wzrostu sprawności całości suboptymalizacja równa optymalizacja aby zaowocowała optymalizację należy zidentyfikować podsystem kluczowy stosując regułę „20-80%” zgodnie z tą regułą osiągnąć 100% efektów ponieść nakładów zwykle tak jest że zaledwie 20% daje 80% odwrotnie. podsystemy kluczowe: 1.wąskie gardło- efektywność dół 2.lokomotywa- górę 4.z zawodowych elementów można zbudować wysoce niezawodną łącząc je odpowiednio raczej równolegle szeregowo 5.w systemach wszystko ze wszystkim powiązane ma zdarzeń procesów izolowanych wybrany może spowodować przesunięty czasie przestrzeni spotęgowaną reakcję lub odpowiedź systemu *szczególnie ważną umiejętnością człowieka współczesnego umiejętność przewidywania reakcji odpowiedzi obrębie podsystemu menadżera. organizacja system organizacje są systemami sztucznymi naturalnymi zarazem *sztuczne bo celowo tworzone dla realizacji określonych misji * naturalne tworzą ludzie zatrudniający którzy dążą trwania a rozstania 2.organizacje otwartymi tzn mają otoczenie prowadzą nim nieustanną wymianę energii, materii, informacji otoczeniem organizacji co znajduje zewnątrz jej wchodzi nią interakcje. wyróżniamy otoczenia a)ogólne zadaniowe b)stabilne, zmienne, burzliwe ogólne – identyczne różnych funkcjonujących konkretnym obszarze większość musi niego dostosować analizujemy formułę p(otoczenie prawno-polityczne)e(o ekonomiczno-finansowe)s(o społeczno-kulturowe)t(o techniczno-technologiczne)e(o ekologiczne)m(o międzynarodowe) różne wiąże zakresem oraz misją realizowaną wybranej domenie rynku domena rynku- ta jego część której operuje dążąc uzyskania utrzymania przewagi strategicznej nad konkurentami org wpływać posługując kategorią interesariuszy interesariusze grupy interesu nacisku lobbystyczne itd. które własne interesy związane konkretną analiza wymaga określenia kluczowych ich interesów sposobów siły wpływu naszą organizację naszych oddziaływań siłę kontekście stabilne- takie którym niewielkie zmiany przebiegają wolno interesującym nas brać pod uwagę zmienne- znane zachodzą znanych momentach sposób burzliwe- nieznane niemożliwy bardzo trudny przewidzenia 3.organizacje strukturalizowanymi społeczno-technicznymi podział społeczny techniczny dokonany wg kryterium przewidywalności menadżerskie przewidywalny dysponujemy odpowiednią wiedzą zaś przewidujemy dużo mniejszym stopniu. względu ten dualizm zarządzanie jednocześnie nauką sztuką. hierarchistycznymi składają subsystemów każdej *podsystem kierowniczo kontrolny *wykonawczy złożonymi, opis badanie możemy upraszczać wykorzystując metodę czarnej skrzynki polega ona analizie zmian wyjściach wpływem wejściach bez wnikania strukturę mechanizm zdolność doskonalenia podwyższania swojej efektywności negentropii. organizacjach nieustannie ścierają dwie sentencje adaptacyjna (ku zmianom) konserwatywna (przeciw zmianom). ekwifianalnymi osiągania zbliżonych stanów końcowych różnymi drogami punktów wyjścia dwóch takich samych chociaż podobne. każda różni od innej bowiem powiązania między nimi oddaje formuła 7s+2+finanse 7s została spopularyzowana toma petersa roberta watermana 1982 wydali książkę która polskim tłumaczeniu nosi tytuł poszukiwanie doskonałości biznesie publikacja zaczęła nową falę zarządzaniu formułą podstawowymi narzędziami strategia, struktura formalne, formalne procedury, pracownicy, kwalifikacje, style wartości 2 we wzorze wizja misja rola organizacyjna wiązka zachowań oczekiwanych zajmujących konkretne pozycje strukturze formalnej org. role gra tej gry silnie uwarunkowany kulturowo. menadŻera pozycja władza formalna interpersonalne *reprezentant *przywódca *łącznik informacyjne *mentor *rozdzielający informacje *rzecznik decyzyjne *przedsiębiorca *kierujący zasoby *negocjator rozwiĄzywanie problemu sytuacja problemowa- istniejąca obiektywnie rozbieżność tym jak być powinno zaistniał problem *konkretny dostrzec sytuację problemową, wystąpić percepcja (wszelkie postrzeganie zmysłowe) *ten chcieć zmniejszyć wyeliminować motywacja odczuwana napięcie mieć gotowego rozwiązania trudność koniecznie czynu twórczość r.l.ackoff sposoby radzenia sobie problemami: *przymykanie oczu nadziei sam rozwiąże *analiza przyczyn problemu, identyfikacja przyczyn, by przywrócić stan zgodny normą podejście analityczno-diagnostyczne, historyczne kliniczne poznawanie, rzeczywistości zmienianie wymaga: *opisu *analizy *diagnozy *prognozy *projektu rozwiązanie czyli wybór wariantu który maksymalizuje minimalizuje wyrażony alfanumerycznie funkcję. większości przypadków podejmują decyzji optymalnie zasadą ograniczonej racjonalności zadowalające racjonalność: *metodologiczną *rzeczową