Regulacja społeczna

Elementy regulacji społecznych:

1) Wartości - (przykład: w firmie w USA: płace, polityka, zdrowie, religia -> zakaz rozmowy a te tematy).
Wartości są nienegocjowalne. WARTOŚĆ ---> to dowolny przedmiot materialny lub duchowy (ojczyzna, Bóg, religia), w stosunku do którego jednostki przyjmują postawę szacunku. Wartości nie idzie zmienić. Wartości wpływają na zachowanie człowieka, kierują one jego postępowaniem. W sytuacji zagrożenia człowiek zdaje sobie sprawę, co jest dla niego ważne.

2) Normy- wskazówki i wzory, które określają postępowanie za właściwe lub niewłaściwe (np. plucie przez dzieci).Występują w postaci nakazu bądź zakazu. Norma może być przymusem bądź sposobem zachowania.

3) Wzór społeczny - zespół norm, który określa zachowania, które powinien realizować każdy osobnik należący do danej grupy.
Wyróżniamy:
a) wzór idealnie pozytywny - pozytywny ideał członka grupy,
b) wzór przeciętny - zespół norm wyraźnie nieuświadomionych,
c) wzór negatywny - jak nie wolno sie zachowywać.

4)Sankcja - reakcja grupy na zachowania jej członków. Może ona przybierać dwie formy: Sankcja dodatnia=nagroda, sankcja ujemna=kara.
Trzeba podkreślić, że posługiwanie się w kółko tylko jednym rodzajem sankcji nie przyniesie pozytywnych skutków.


SANKCJA

Wyróżniamy sankcję formalna i nieformalną.

Rodzaje sankcji:
1) prawna- nagroda lub kara za postępowanie(Kodeks prawny)
2) etyczne- nagroda lub kara za postępowanie ( zależą od człowieka),
3) satyryczne.

W systemie prawnym sankcje są narzucone w Kodeksie Karnym.

Sankcja moralna, to np. Dekalog: Nie zabijaj!

Cechą charakterystyczną sankcji jest to, że są narzucone przez istotę ponad naturalną.

ZWYCZAJ - ustalony sposób zachowania w ustalonych sytuacjach, których czasem można pominąć i nie budzi sankcji ujemnych. Popierany jest przez tradycję.

OBYCZAJ - określony sposób zachowania w określonych sytuacjach, który można pominąć, ale spotka się to z sankcją ujemna.

KONTR OBYCZAJ - sytuacja odchodzenia od normy w danym społeczeństwie, na które patrzymy z przymrużeniem oka.

OBRZĄDEK - sformalizowane sekwencje dokonywanych czynności, dokonywanych w społeczeństwie świeckim, magicznym czy religijnym.

STEREOTYPY - uproszczony, przedstawiający w karykaturalny sposób pewną grupę społeczną.

DEWIACJE - zjawiska odbiegające od pewnej normy społecznej: patologia, konflikt wartości, marginalizacja społeczna.

Rodzaje przystosowań społecznych / Formy adaptacjo społecznej:

* konformizm - przestrzeganie reguł,
* innowacja - dążenie do realizacji celów, nie zawsze w sposób formalny, np. przy pomocy łapówki. Mimo to innowatorzy są potrzebni - bez nich świat nie rozwijał by się, nie było by postępu.
* Rytualizm - odrzucenie celów wyznaczonych przez grupę, z jednoczesnym, czasem nadmiernym przestrzeganiem norm(np. redukcja aspiracji).
* Bunt - służy realizacji celów,
* Wycofanie - typowym przykładem jest bezdomność, targnięcie się na własne życie; odrzucenie celów i środków do ich realizacji. czasami jest to przymus. człowiek nie jest w stanie zaakceptować pewnych norm.