Tkanki

1.Wspólna cecha nabłonków jest zwarty układ komórek, miedzy którymi niema prawie istoty miedzykomórkowej . Nabłonki nie są unaczynione, sa zdolne do podziałów, mają wiecduże zdolnosci regeneracyjne.

2.Podział tkanki nabłonkowej: jednowarstwowy;płaski, sześcienny,walcowaty,wielorzedowy
Wielowarstwowy płaski

3. Podział nabłonków ze względu na budowę komórki.

- jednowarstwowy płaski-zbudowany ze spłaszczonych, wielobocznych komórek, których jądra umieszczone są centralnie. W organizmie człowieka występuje w pęcherzykach płucnych, wyścieła naczynia krwionośne, a w nerce współtworzy torebki ciałek nerkowych.

- jednowarstwowy sześcienny budują komórki równościenne, w których jądra umieszczone są centralnie, u człowieka występuje w kanalikach nerkowych i końcowych odcinkach gruczołów

- jednowarstwowy walcowaty tworzą wysokie komórki o kształcie nieregularnych graniastosłupów, ich jądra znajdują się w spodniej warstwie cytoplazmy niewiele ponad błoną podstawną , u człowieka występują w przewodzie pokarmowym od żołądka do odbytnicy oraz w jajowodach. W jelicie cienkim komórki nabłonka mają dużą liczbę cieniutkich, wypustek cytoplazmatycznych,zw. mikrokosmkami, komórki nabłonka jajowodu posiadają liczne rzęski

- jednowarstwowy wielorzędowy współtworzą wysokie komórki przypominające powyginane graniastosłupy oraz komórki niższe o klinowatym kształcie, jądra umieszczone są na różnych wysokościach, przez co w czasie obserwacji mikroskopowych powstaje wrażenie wielowarstwowowści u człowieka występują w drogach oddechowych(jamie nosowej, krtani, tchawicy i oskrzelach)

- wielowarstwowy płaski zbudowany z kilku warstw komórek, z których zewnętrzne są wyraźnie spłaszczone, intensywne podziały w głębszych warstwach tego nabłonka umożliwiają złuszczanie się warstw wierzchnich i stałe odnawianie całego nabłonka, występuje u człowieka w jamie ustnej(do przełyku włącznie), w pochwie i na przedniej powierzchni rogówki oka;naskórek współtworzący naszą skórę jego wierzchnie warstwy rogowacieją i obumierają tworząc elastyczną, odnawialną powłokę ochronną.

2.Podział nabłonków ze wzgłedu na pełnione funkcje:

-pokrywające(wielowarstwowy złuszczający się naskórek czy nabłonek jednowarstwowy płaski, wyściełający serce i naczynia krwionośne)

-gruczołowe (gruczoły wydzielania zewnętrznego, mają swoje przewody wyprowadzające wydzielinę na zewnątrz)

-zmysłowe (współtworzą narządy zmysłów:kubki smakowe w błonie śluzowej języka, błonę węchową nosa, ślimak w uchu wewnętrznym czy siatkówka oka)

-chłonny(występuje w jelicie cienkim, którego komórki budują kosmki jelitowe przez które odbywa się wchłanianie strawionych pokarmów)

TKANKA ŁĄCZNA

Jest tkanką najbardziej zróżnicowaną wśród tkanek zwierzęcych. Składa się z istoty międzykomórkowej oraz komórek. Substancja międzykomórkowa złożona jest z bezpostaciowej istoty podstawowej, w której zanurzone są komórki i trzy rodzaje włókien białkowych: kolagenowe, sprężyste (elastyczne), retikulinowe. Komórki tkanki łącznej wykazują dużą różnorodność i są zazwyczaj dość luźno ułożone.

Tkanki łączne właściwe
Są środowiskiem wewnętrznym organizmu. Pełnią funkcje odżywcze, regeneracyjne, wypełniają wolne przestrzenie. Należą do nich tkanki:

-wiotka:zawiera liczne włókna retikulinowe,otacza mięsnie,naczynia krwionośne,nerwy.
-zbita: zawiera włókna kolagenowe.Jeśli sa one ułożone regularnie to tkanka buduje ściegna torebki stawowe.Jesli układ włókien kolagenowych jest nieregularny np. w skórze własciwej umożliwia silne odkształcenia.
-tłuszczowa: (żółta i brunatna).Jest dla organizmu materiałem zapasowym, ale również stanowi mechaniczną ochronę dla głębiej położonych tkanek i narzadów.Stanowi też funkcję izolatora termicznego.
-siateczkowata: bogato unaczyniona i delikatna budowa. Powstaje w ten sposób przestrzenna sieć, a jej puste miejsca wypełnia gabczasta substancja podstawowa,bogata we włókna retikulinowe.Tworzy zrąb takich narządów,jak :wezły chłonne,grasica,zrąb szpiku kostnego.
-zarodkowa: wystepuje tylko w okresie zarodkowym.Gwieździste komórki maja charakter totipotencjalny(zdolnośc do wytwarzania wszystkich rodzajów komórek tkanki łącznej)Galaretowata substancja podstawowa pozbawiona jest włókien.

TKANKA ŁĄCZNA OPOROWA

Tkanki łączne oporowe sa charakterystyczne dla człowieka oraz zwierzat z twardym szkieletem wewnętrznym.

CHRZESTNA:
-szklista:zawiera liczne włókna kolagenowe oraz grupy izotermiczne, buduje szkielet w okresie płodowym,później ulega kostnieniu.W dorosłego człowieka buduje powierzchnie stawowe kości oraz przymostek części żeber.
-sprężysta-posiada w. spręzyste,nie ulega kostnieniu,buduje struktury związane z wydawaniem i odbieraniem dźwięków:małzowina uszna,trąbki Eustachiusza,współtworzy krtań i nagłosnie.
-włóknista: odporna na zrywanie,zawiera w.kolagenowe.Wystepuje w miejscach przyczepu ścięgien do kości,współtworzy więzadła ,krażki miedzykręgowe.

TKANKA KOSTNA bogato unaczyniona i unerwiona w istocie miedzykomórkowej wystepują w. kolagenowe tzw. Osseinowymi.
-zbita:współśrodkowe ułożenie blaszek wokół kanału Haversa tworzy się struktua zwana osteonem.Buduje trzony kości długich.
-gabczasta: wystepuje w nasadach kości długich,zbudowana jest z blaszek kostnych,na które składają się blaszki kostne.Beleczki są połączone ze sobą tworząc jamki szpikowe ,w której znajduje się tkanka siateczkowa.Zapewniaja kościom maksymalną sztywność i odporność na działenie sił odkształcających.
KREW:płynna tkanka łączna zbudowana z substancji miedzykomórkowej(osocze)oraz elementów morfotycznych.rola:funkcja oddechowa,rola odżywcza.rola immunologiczna,wydalnicza,termoregulacyjna.
Skład:osocze(90% wody,substancje org.białka np. fibrynowe odpowiadające za krzepnięcie krwi): Elementy morfotyczne: erytrocyty(czerwone) odpowiadaja za transport tenu i czesciowo dwutlenku wegla.Sa najliczniejsze krwinki w organizmie. Leukocyty (białe krwinki):granulocyty(neutrofile,eozyno file,bazylofile) ; agronulocyty(limfocyty,monocyty)
Biora udział w procesach odpornościowych np. limfocyty odpowiadaja za wytwarzanie przeciw ciał. Trombocyty(płytki krwi)biora udział w procesie krzepniecia krwi.

Tkanka MIĘŚNIOWA

Cecha porównawcza Mięsień gładki Mięsień pop. prąż. serca Mięsień poprz. prążk. szkieletu
Kształt i wielkość włókien wrzecionowate rozgałęzione walcowate
Liczba jąder w jednym włóknie 1 1 lub2 Wiele
Położenie jąder Centralne Centralne Peryferyjne
Poprzeczne prążki Brak Są Są
Szybkość kurczenia się Duża Pośrednia Bardzo duża
Zdolność do pozostawania w stanie skurczu Duża Pośrednia Mała
Regulacja skurczów Niezależna Niezależna Zależna
Miejsce występowania Ściany narządów wew. Ściany serca Przytwierdzone do szkieletu