Przemiany społeczne w ostatnim dwudziestoleciu
Historia Polski jest bardzo interesująca i wzbogacana przez rozbiory, powstania i wojny. Lata 1986-2006 są w niej trwale zapisane jako okres zmian zarówno politycznych oraz gospodarczych jak i społecznych. Zobaczmy więc jak upadek komunizmu, wejście Polski do NATO i Unii Europejskiej oraz inne czynniki wpłynęły na życie społeczne przeciętnego obywatela kraju.
Zadziwiający jest fakt, że w latach 80 przyrost naturalny na 1000 ludności wynosił 9,1 , w latach 90 już tylko 4,1, a potem następował stopniowy spadek aż do roku 1999 kiedy wynosił 0. Co mogło spowodować , iż coraz więcej rodzin decyduje się na tylko jedno dziecko lub wcale? Prawdopodobnie chęć zdobycia wyższego wykształcenia i pogoń za pieniądzem zniechęcają rodziców do poczęcia dziecka. Antykoncepcja hormonalna stosowana już w młodym wieku, a do tego zabijanie pierwszego dziecka, w zdecydowany sposób wpływają na tak pokaźny odsetek małżeństw niepłodnych (ponad 20%!).
W ostatnim dwudziestoleciu liczba zawieranych małżeństw spadła o 5 punktów procentowych. W latach 80 wstydem było nie mieć męża przed trzydziestką co dzisiaj staje się chlebem powszednim. Coraz więcej par nie decyduje się na ślub z przyczyn materialnych gdyż oficjalnie nie będąc małżeństwem, dostają zasiłek na dzieci. Świeżą przyczyną życia na kocią łapę (bo powstałą w XXI w) jest tłumaczenie, że teraz trzeba się wyszaleć i ciągle jest za wcześnie. Uzyskanie rozwodu jest w zasięgu ręki, co wcale nie pomaga tworzeniu trwałych związków. Jeszcze kilkanaście lat temu nasza wiara była bardziej umocniona a rozwód kojarzył się z przeciwstawieniem Bogu i zarazem wielkim grzechem. Ponadto coraz częściej osoby chcące założyć rodzinę decydują się tylko na ślub cywilny jakby przewidując, że po kościelnym trudniej będzie wziąć rozwód.
Świat stał się narodem konsumpcyjnym. Od czasu, kiedy w sklepach sprzedawano tylko ocet i musztardę, w błyskawicznym tempie rozwinęła się sieć hipermarketów i samów. Polska w dodatku uważana jest wśród Europejczyków za kłamców i pijaków. Tymczasem w ciągu ostatnich dwudziestu lat przeciętny Polak pije o prawie 4litry mniej czystej wódki. Palimy też rzadziej ponieważ według statystyk każdy Polak kupuje rocznie około 300 papierosów mniej.
Mile zaskakujący jest fakt, iż na przekór stereotypom, powinniśmy uchodzić za naród czyścioszków. Ze statystyk wynika, że kupujemy o prawie 4kg więcej środków do prania i mycia oraz zmywania i czyszczenia niż dwadzieścia lat temu. Dziwne jest więc, że zużywamy mniej wody niż dawniej.
W latach 1986-2006 księgozbiór bibliotek publicznych znacznie wzrastał choć okazuje się, że czytamy mniej, a ponadto rzadziej odwiedzamy teatry, które kształtują naszą kulturę.
Dane opracowane przy pomocy źródła, którym był Główny Urząd Statystyczny.