Oznaki końca epoki średniowiecza

Wielu historyków uważa, ze XVw. to jeszcze średniowiecze. Mimo to, zauważono wiele zmian, świadczących o końcu tej epoki.
W zachodniej Europie zachwiała się struktura społeczeństwa oparta na systemie lennym. Jednym z powodów tego, była dżuma. Zmarła na nią jedna trzecia ludności kontynentu. Wówczas brakowało chłopów do pracy na roli, przez co rycerze, zaczęli podupadać. Chłopi zaczęli być rozchwytywani, polepszyła się ich pozycja w społeczeństwie. Niektórzy z nich, zamiast pracować u swych panów woleli przenosić się do miasta, gdzie byli panami sami dla siebie. Dlatego właśnie chłopi zostali zwolnieni z pracy, zamiast tego, mieli płacić czynsz, czyli oddawać z góry ustaloną sumę w pieniądzach lub w naturze.
W tym samym czasie w Anglii rozwinęło się sukiennictwo. Powodem tego były puste pola uprawne, które zmieniano na pastwiska i hodowano owce.
Duży wpływ na upadek znaczenia rycerstwa, miał też znaczny rozwój techniki. W walkach coraz częściej miecze i szable, zajmowano łukami, kuszami i bronią palną.
Kolejnym przełomowym wydarzeniem było zachwianie się autorytetu kościoła. Średniowieczni ludzie, wierzyli, że Kościół jest pośrednikiem miedzy nimi a Bogiem. Dlatego ludzie zgłaszali się do kapłanów o pomoc, ufali, że wtedy będą ?ubezpieczeni? od wszelkich nieszczęść. Społeczność zapisywała Kościołowi swoje majątki, dzięki czemu bogactwo kleru coraz bardziej wzrastało. W końcu jednak, zaczęto dostrzegać obojętność Kościoła, na ludzkie nieszczęścia. Kapłani, tak samo jak inni ludzie, umierali na dżumę. Miało to wpływ na zmianę spojrzenia na Kościół. Ludzie przestali w nim widzieć autorytet i szukali go gdzie indziej.
I w końcu pod koniec średniowiecza, bardzo pomyślnie rozwijały się miasta. Niektóre z nich stały się niezależne kiedy uwolniły się od zależności feudalnych. Wtedy to właśnie powstały miejskie republiki: Wenecja i Genua. Rozwijały się rzemiosła i handel. Pieniądz stał się ważnym miernikiem towaru. W ten sposób znaczenie nabrał zawód kupca, ponieważ bardzo dobrze orientował się on w rozmaitych kursach monet.
Ludzi zaczął interesować świat. Dlatego tez wielu podróżowało statkami po morzach i oceanach.