Jaki jest system organizacji wychowania w naszym kraju i kto odpowiada za wychowanie: rodzice czy instytucja?
JAKI JEST SYSTEM ORGANIZACJI WYCHOWANIA W NASZYM KRAJU I KTO ODPOWIADA ZA WYCHOWANIE: RODZICE CZY INSTYTUCJA?
Wychowanie w najszerszym tego słowa znaczeniu oznacza całokształt oddziaływania rodziców, wychowawców i środowiska na rozwój dzieci i młodzieży. W tym sensie pojęcie wychowanie obejmuje określone wpływy i oddziaływanie na fizyczny, umysłowy, moralny i estetyczny rozwój dzieci i młodzieży oraz przyswajanie im politechnicznych wiadomości i sprawności. Termin wychowanie bywa też używany w węższym znaczeniu i wówczas odnosi się on do poszczególnych stron rozwoju osobowości dziecka; zwłaszcza często używa się tej nazwy dla określenia rozwoju i oddziaływania moralnego na wychowanka, jak gdyby przeciwstawiając wychowanie w tym sensie (moralne) wykształceniu intelektualnemu.
Moim zdaniem w Polsce za wychowanie odpowiadają rodzice następnie instytucja a na końcu jest samowychowanie. Większość ludzi w momencie przyjścia na świat staje się częścią podstawowej jednostki społecznej jaką jest rodzina. Stanowi ona pierwsze naturalne środowisko jego rozwoju i wychowania, kształtuje wszechstronnie jego osobowość. Pod wpływem rodziny człowiek kształtuje swój stosunek do świata, innych ludzi, do siebie, a także wyrabia swój własny system wartości, norm i sposobów postępowania.
Na pewnym etapie życia każdej jednostki, około 6.-7. roku życia pojawia się szkoła, która obok rodziny, choć po niej zajmuje ważne miejsce w rozwoju i kształtowaniu się człowieka jako jednostki ludzkiej.
Priorytet w wychowaniu młodego człowieka ma dom rodzinny. Tu przede wszystkim kształtuje się jego charakter, dziedziczone są doświadczenia, przekazywany jest system wartości.
Rola szkoły, choć drugoplanowa, pod pewnymi względami pozostaje niezastąpiona.. To właśnie szkoła, dzięki istnieniu zbiorowości uczniowskiej, ma możliwości wprowadzenia dziecka w tajniki życia społecznego. Szkoła powinna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju, przygotować go do wypełnienia obowiązków rodzinnych i obywatelskich.
Rodzina jest tym środowiskiem, które wywiera najsilniejszy wpływ na rozwój społeczny i emocjonalny dziecka. Jej znaczenie jest tak wielkie, dlatego że wpływ ten rozpoczyna się bardzo wcześnie i trwa zazwyczaj nieprzerwanie przez bardzo długi okres życia, dodatkowo zwiększając silną więź uczuciową łączącą dziecko z bliskimi mu osobami.
Oddziaływanie na postawy dziecka może mieć charakter pozytywny lub negatywny – w zależności od postaw w rodzinie, od poziomu kultury, sposobu życia i zainteresowań. Często jest tak, że dziecko traktowane jest w rodzinie jako istota, którą się kocha i otacza na każdym kroku troską i opieką, niewiele w zamian wymagając. A przecież właśnie w rodzinie dziecko uczy się miłości i życzliwości do ludzi. To właśnie rodzice powinni uczyć je okazywania uczuć innym i wyrażania ich nie tylko w słowach. Najpierw uczucia te obejmują krąg najbliższych osób, czyli rodziców, dziadków, potem stopniowo przenoszone są na coraz dalsze osoby.
Zarówno przed rodzicami jak i szkołą jako instytucją stoi szereg wyzwań iii stawia się im wysokie wymagania. Jest jednak takie powiedzenie mówiące, że „szkoła tylko kształci, a matka wychowuje”.
We współczesnych szkołach na ogół najwięcej uwagi poświęca się funkcji kształcącej, mniej natomiast wychowawczej i pozostałym. Jednakże młody człowiek po ukończeniu kilkunastoletniej edukacji musi być przygotowany do życia w społeczeństwie, a wiedza, którą zdobył ma mu tylko w tym pomóc, tak więc za wychowanie powinni być odpowiedzialni przede wszystkim rodzice.
Aby szkoła mogła prawidłowo spełniać wszystkie funkcje, a nie pozostawać tylko miejscem przekazywania i egzekwowania wiedzy, niezbędna jest profesjonalna, wykwalifikowana kadra pedagogiczna. W tym zakresie największe pole do popisu mają sami nauczyciele, bez względu na to czy są to nauczyciele młodzi, zaczynający dopiero pracę w zawodzie, czy też doświadczeni, z wieloletnim stażem pracy.
Świadomość wychowawcza rodziców polega na umiejętności przekazywania dziecku wartości moralnych, wzorców postępowania oraz przygotowania go do podejmowania decyzji, odpowiedzialności za nie i czynnego uczestnictwa w życiu
Zachowanie rodziców, ich opinia, zdanie i postępowanie to często powód do dumy dla dziecka, okazja do zaimponowania rówieśnikom, pokazania, że jest ono kimś lepszym, bo ma doskonałych rodziców. Ma to znaczenie, bo dziecko znajduje się pod ciągłym wpływem mamy i taty, nieustannie obserwuje ich zachowania, intuicyjnie czuje, kiedy jest wszystko w porządku i że relacje między nimi są dobre. Ale także wie, gdy pojawiają się problemy. Każdy gest, nieopatrznie rzucone ostre słowo są przez dziecko głęboko kodowane. Rodzic musi więc być świadomy swego zachowania, podejmowanych kroków, gdyż w każdej sytuacji jest obiektem obserwacji i naśladowania przez swoje, często bezkrytyczne, dziecko.
O prawach dotyczących wychowania dzieci przez rodziców mówią poniżej wymienione Art. Z Konstytucji RP:
Art. 48.
1. Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność jego sumienia i wyznania oraz jego przekonania.
2. Ograniczenie lub pozbawienie praw rodzicielskich może nastąpić tylko w przypadkach określonych w ustawie i tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu.
Art.53
Rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami. Przepis art. 48 ust. 1 stosuje się odpowiednio.
Cele wychowania:
1.Przygotowanie młodego do uczestnictwa, które wyrażałoby się w zaangażowanym działaniu
2.Przygotowanie młodego do pracy zawodowej w tym rozwój indywidualnych uzdolnień i osobistych zamiłować
3.Rozwinąć i uwarunkować potrzebę kulturalnego uczestnictwa
4.Kształtowanie określonych postaw
5.Stworzenie postaw zawiązywania konfliktów miedzy jednostkami a grupami zorganizowanymi w państwie
Cele wychowania odnoszą się do osobowości. Rozwój osobowości jest możliwy dzięki procesowi wychowania. Wychowanie jako działanie nie jest procesem autonomicznym, ma służyć rozwojowi jednostki. Cele wychowania są formowane werbalnie, jasno określone, odnoszące się do zadań jakie człowiek będzie w przyszłości pełnił. Celem wychowawczym jest dokonywanie zamierzonych modyfikacji dotyczących rozwijanie pewnych cech, korygowania innych, tłumaczenia lub zapobiegania pojawianiu się cech nie pożądanych w obrębie osobowości jednostki.