Skarb państwa
Skarb państwa zgodnie z KC jest podmiotem praw i obowiązków dotyczących mienia państwowego nie należącego do innych osób prawnych. Część mienia państwowego znajduje się pod rządem państwowym jednostek organizacyjnych, które mają status osoby prawnej nie mogą same występować w spółkach cywilno prawnych ich podmioty zbiorcze reprezentują tych jednostek jest OP zwana skarbem państwa, która nie reprezentuje ani całości należącej państwu ani nie dysponuje […]
SP jest swoistą OP mającą odmienny charakter od pozostałych OP. Nie znajdują wobec niego zastosowania ograniczenia jakie ustawy szczególne mogą wprowadzić wobec pozostałych osób prawnych.
Może nabywać wszelkie prawa i obowiązki z zakresu prawa cywilnego, jakie tylko pozostają w zgodzie z jego naturą prawną. Nie mają wobec niego zastosowania zasady związane z zdolnością do czynności prawnych, w szczególności organów których SP nie posiada w rozumieniu (...)jak (…) każda inna osoba prawna jak również powstanie i ustania osób prawnych.
SP firmuje zarząd mienia państwowego służącego przede wszystkim celom administrowania państwem – wykorzystania przez nie funkcji zewnętrznych i wewnętrznych.
I z tych głównie powodów utożsamiamy SP z państwem.
Faktyczny zarząd tym mieniem sprawują państwowe jednostki organizacyjne pozbawione osobowości prawnej i będące tym samym jednostkami organizacyjnymi SP - jednostki budżetowe – ich dochody i wydatki objęte są budżetem w pełnej wysokości, zazwyczaj wyposażone są tylko w samodzielność organizacyjną i sądową. Z reguły nie odpowiadają samodzielnie za zobowiązania, które to odpowiedzialność obciąża SP ponieważ SP nie posiada swojej siedziby ani organów, dlatego w stosunkach cywilnoprawnych reprezentowany jest przez jednostki budżetowe zarządzające mieniem, którego czynność prawna dotyczy. Jednostkami budżetowymi w szczególności są:
• jednostki organizacyjne administracji rządowej, jednostki ministerstwa, urzędy centralne, wojewódzkie etc.
• inne państwowe jednostki organizacyjne jak sądy, prokuratury, wojska, policja, więziennictwo, państwowa służba zdrowia.
Niektórym jednostkom budżetowym nadaje się specjalnymi aktami normatywnymi osobowość prawną by przez wyodrębnienie przekazanej im części mienia państwowego zapewnić im większą samodzielność. (taki status posiadają uczelnie na mocy ustawy o szkolnictwie wyższym)
Obok jednostek budżetowych funkcjonują zakłady budżetowe.
Ich związek z budżetem państwa jest ważniejszy, podstawą ich rozliczenia z budżetem jest SALDO DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ w razie salda ujemnego dotowane są z budżetu, w przypadku salda dodatniego nadwyżkę odprowadzają do budżetu. Inaczej mówiąc mogą swoje dochody przeznaczać na pokrycie wydatków z pominięciem budżetu. Przyznanie jednostce organizacyjnej statusu zakładu budżetowego związane jest z charakterem prowadzonej działalności.