Artyści ekspresjonizmu
Edvard Munch (1863 – 1944)
• Norweski malarz
• Studiował w Oslo, był dwukrotnie w Paryżu, osiadł na trzy lata w Berlinie
• Wpływ Muncha na ekspresjonizm dwudziestego wieku, zawłaszcza niemiecki, był ogromny.
• W 1892r. w Berlinie jego wystawa wywołała powszechne zgorszenie, ale młodzi artyści niemieccy odkryli w niej ducha bliskiemu narodowemu nurtowi sztuki niemieckiej (od gotyckich katedr i krucyfiksów, poprzez Grunewalda, Durera,
i mistycyzujące upodobania romantyków)
• Był malarzem i równie świetnym grafikiem (litografia, drzeworyt, akwaforta).
• Twórczość bardzo spójna, jednorodna
• Malował sceny figuralne i portrety
• Korzystał z deformacji, eksponował brzydotę, wzmagał siłę wypowiedzi, która wręcz uderzała w oglądającego.
Obrazy: Fryz życia, Pocałunek, Dziewczęta na moście, Madonna, Chore dziecko,
U łoża śmierci, Krzyk.
Oskar Kokoschka (1886 – 1980)
• Austriacki malarz, poeta i grafik
• Jego bardzo indywidualny styl cechuje się dramatyzmem, żywymi kolorami
i bogata fakturą,
• Tematy, których podejmował w swoich pracach, to portrety, pejzaże oraz kompozycje figuralne o antywojennej i antyhitlerowskiej wymowie.
Błędny rycerz. W 1915 roku Oskar Kokoschka namalował na wielkim płótnie błądzącego mężczyznę w zbroi. Namalował ten obraz po 3 lata wybuchu któregoś z wulkanów. Wtedy Oskar Kokoschka straszliwie wciąż pragnął pewnej kobiety.
Widział ją wszędzie i zawsze, nie opuszczała jego myśli ani na chwilę. Niczego nie rozumiał. Alma Mahler nie zajmuje na obrazie zbyt wiele miejsca:
w porównaniu z Błędnym Rycerzem wydaje się nic nieznacząca, ledwie dostrzegalna.
W rzeczywistości to ona jest tam najważniejsza.
Obrazy: Huragan, Emigranci, Przyjaciele, Lyon, Jeruzalem, Alicja w krainie czarów, Rozmarzony Chłopak
Emil Nolde (1886 – 1980)
• Artysta, który należał do grupy Die Brücke
• Malował obrazy tragiczne w wyrazie, często o tematyce religijnej,
• Bardzo zniekształcał i upraszczał postacie
• Stosował kontrastową paletę barw.
• Sztuką jego jest bardzo trudna i wymaga odbiorcy dojrzałego
• Jego obrazy należą do najbardziej drastycznych w historii ekspresjonizmu
• Nolde spędza wiele godzin w Muzeum etnograficznym w Berlinie, rysując rzeźby i maski prymitywnych społeczeństw. Z tej fascynacji rodzi się pragnienie napisania książki. Aby opisać owe „pierwotny” ludy, żyjące tak bliskiej natury, Nolde odbędzie podróż po morzach Południa. W roku 1913 bierze udział w ekspedycji na niemieckie wyspy Pacyfiku. Przywiezie stamtąd wiele obrazów i przekonanie, że tubylcy są „prawdziwymi ludźmi, podczas gdy my jesteśmy trochę jak zdeformowanie marionetki, jesteśmy trochę jak zdeformowane marionetki, jesteśmy powierzchowni i pełni niezrozumiałości.
Ukrzyżowanie – 1912r.
Po przebyciu ciężkiej choroby Nolde zaczyna wykonywać ilustracje do Nowego Testamentu. Powstanie z tego długa seria obrazów religijnych pełna emocji i pożaru kolorów. Ciało Chrystusa jest żółte, gdyż według Noldego, który przypisuje kolorom zarówno duchowy jak i mistyczny wymiar ‘kolor żółty ma wyrażać szczęście i cierpienie”.
Obrazy: Przed wschodem słońca, Wiosna w pokoju, Żniwa, Ostatnia wieczerza, Zielone światki, Tancerski wśród świec, Diabeł i uczony.
Ernst Ludwig Kirchner (1880 – 1938)
• Odkrył dla ekspresjonizmu sztukę oceaniczną i murzyńską
• Uprawiał malarstwo, grafikę i rzeźbę
• Kirchner upowszechniał w „ Die Brucke” technikę drzeworytu, której uczył się u boku swego ojca, inżyniera chemika, jako piętnasto letni chłopak.
Artylerzyści – 1915r.
Surowe barwy szorstkie pociągnięcia pędzla i zniekształcone postacie to cechy, które przesądzają o niemal abstrakcyjnym charakterze obrazu. Odnosimy wrażenie pewnego emocjonalnego obciążenia, łączącego osobiste odrzuca artysty i krytykę społeczną. Kirchner namalował nagich mężczyzn stłoczonych w pomieszczeniu z prysznicami, nadzorowanym przez umundurowanego oficera. Odczytuje się z tego własną artysty na wojną. Sam został powołany do wojska, a następnie zademonstrował odrazę dla konformistycznego, ogłupionego społeczeństwa, w którym przeszło mu żyć.
Dziewczyna z japońską parasolką i Marzella– ok. 1909r.
Obrazy te stanowią wspaniały rezultat badań nad aktem malarzy z grupy Die Brucke. Zmysłowość modelki z parasolką ukazana została dzięki niemal brunatnemu potraktowaniu kolorów, który kreuje niejako system echa pomiędzy ciałem, a otaczającymi go dekoracjami. Kirchner modeluje twarz dziewczyny niczym prymitywną maskę, a całe ciało młodej kobiety otacza konturem czerwieni i błękitu.
W Marzelli przedstawia obraz nastolatki, modelce kazał pozować jedynie 15 minut po to, aby nieustannie ćwiczyć w szybkim szkicowaniu jej postawy.
Scena uliczna – 1913
W serii czternastu scen ulicznych zrealizowanych w Berlinie, Kirchner zachowuje efekty kontrastowych kolorów, lecz łagodzi swą paletę. Ciemne pasma, które przecinają obraz, wzmacniają postaci.
Berlińskie prostytutki i kokoty nie mają już owej nonszalanckiej zmysłowości . one teraz poruszają się, niemal wibrują. Ich erotyzm jest sztuczny pełen pośpiechu.
Obrazy: Scena uliczna w Berlinie, Pięć kobiet na ulicy, Księżyc wschodzący nad Staffelalp, Pasterz z kozami rankiem.
Wassily Kandinsky
rosyjski malarz, grafik i teoretyk sztuki. Współtwórca i jeden z przedstawicieli abstrakcjonizmu. Założyciel grupy Der Blaue Reiter (niem. Błękitny Jeździec) oraz "Die Phalanx".
Improwizacja 28 (druga wersja) – 1912r
Żywe Barwy i swobodne, agresywne pociągnięcia pędzla to cechy Improwizacji 28. Podobnie jak wielu innych ekspresjonistów, Kandinsky był bardzo krytyczny wobec społeczeństwa, w którym żył, i oczekiwał na jego transformację. Z lewej strony obrazy widać fale, łodzie i góry; to zapewne sugestia niszczących żywiołów burz i powodzi. Para po prawej ma być symbolem powstania nowego społeczeństwa , kształtowanego przez honor, uczciwość i ducha miłości.
Erich Heckel (1883-1970)
niemiecki malarz i grafik, przedstawiciel ekspresjonizmu, współzałożyciel Die Brücke. 1918 brał udział w ruchu rewolucyjnym w Berlinie - członek rad robotniczych, 1949-1955 profesor Kunstschule w Karlsruhe. Tworzył grafikę i kompozycje figuralne oraz portrety i pejzaże, głównie ekspresjonistyczne, o elementach symbolizmu. Także malowidła ścienne.
Dziecko – 1910
W obrazie Dziecko Heckel stworzyć chce wrażenie płaskości, nakładają na siebie czerwone, błękitne i zielone masy. Te trzy kolory występują tu prawie w równym stopniu, co nadaje obrazowi równowagę. Dzieło tworzy łagodną atmosferę. Wymodelowana niczym maskja twarz pozującej wyraża chłodny spokój prymitywnych rzeźb.
Franz Marc – niemiecki malarz i współzałożyciel "Der Blaue Reiter"
Uchodzi za pierwszego przedstawiciela ekspresjonizmu w Niemczech. W latach 1900-1903 studiował sztukę w Monachium, a w 1904 r. otworzył tam pracownię. Był znajomym innych malarzy, jak np. Wasilij Kandinskij, Aleksiej Jawleński, August Macke i Gabriele Münter. W 1911 roku ożenił się w Londynie z Marią Franck. Franz Marc zginął 1916 w bitwie pod Verdun.