Podstawy prawa administracyjnego
TEMAT |03.03.2007| PRAWO ADMINISTRACYJNE
Sądy rejonowe Sądy okręgowe sąd apelacyjny sąd najwyższy
I instancja II i I instancja
Konstytucja jest ustawą zasadniczą - na jej straży stoi Trybunał Konstytucyjny, Trybunał Stanu.
! Prawo administracyjne materialne - reguluje prawa i obowiązki państwa i obywateli
Prawo administracyjne - to gałąź prawa, która reguluje działalności organów państwowych, podejmowane w celu wykonania ustalonych prawem zadań organizatorskich wypełnianych w swoistych formach działania.
Wyróżniamy takie formy działania jak:
- wydawanie aktów administracyjnych,
- zawieranie umów,
- prowadzenie działalności społeczno-organizacyjnej
- wykonywanie czynności materialno-technicznej.
Podział wewnętrzny prawa administracyjnego:
- Normy ustrojowe - to prawo administracyjne, na która składają się normy administracji rządowej w województwie (ustawa o policji, ustawa o straży pożarnej)
- Proceduralne prawo administracyjne - to normy dotyczące organizacji aparatu organizacyjnego i toku działania organów administracyjnych np. kodeks postępowania administracyjnego (KPA), ordynacja podatkowa, materialne prawo administracyjne (prawo budowlane, oświatowe, górnicze, wodne, ustawa o broni i amunicji)
Administracja publiczna - tworzą ją wszystkie instytucje i urzędy, których zadaniem jest bezpośrednie, praktyczne zarządzanie różnymi dziedzinami życia społecznego. W ujęciu przedmiotowym (materialnym) administrację publiczną jest taka działalność państwa, której przedmiotem są sprawy administracyjne czyli zadania, kompetencje w zakresie władzy wykonawczej. W ujęciu formalnym jest to cała działalność wykorzystywana przed podmioty administracji bez względu na to czy ma charakter administracyjny czy nie ma takiego charakteru.
Władza ustawodawcza to sej i senat.
Klasyfikacje administracji wegług kryteriów:
- terenowa,
- centralna
- samorządowa
- rządowa - centralna
- rządowa - zespolona
- rządowa - niezespolona
Organy administracji państwowej można podzielić na:
- naczelne
- centralne
- terenowe organy
Administracja rządowa realizuje zadania na poziomie centralnym i terenowym. Ma strukturę hierarchiczną. Na czele administracji centralnej stoi:
- prezes rady ministrów - tworzą ją organy naczelne i centralne oraz administracja ministrestw i urzędy centralne kierowane odpowiednio przez ministrów i kierowników urzędów centralnych.
Z kolei terenowa administracja rządowa dzieli się na:
- administracja zespolona
- administacja niezespolona
Wojewoda to przedstawiciel rządu w terenie
Marszałek Województwa (dwa województwa mają dwie stolice LUBUSKIE - Zielona Góra i Gorzów Wielkopolski oraz KUJAWSKO - POMORSKIE - Bydgosz i Toruń
Administracja zespolona działa na zasadach zespolenia i zwierzchnictwa wojewody. W efekcie realizacja zadań odbywa się przez wojewodę lub w jego imieniu przez wojewódzkich komendantów, inspektorów lub inne osoby w obszarach bezpieczeństwa wewnętrznego, przestrzeganie prawa, porządek publiczny, stany nadzwyczajne.
Administracja niezespolona jest podległa bezpośrednio ministrom i stosownym organom centralnym, ale wojewoda wobec nich dysponuje uprawnieniami koordynacyjnymi, opiniodawczymi i częściowo kontrolnie. Obejmuje administrację skarbową, celną, statystyczną.
Aparat administracyjny - to uporządkowany wewnętrzny układ, którego elemtenty ze sobą współgrają, jest to system dobranych podmiotów, na który wpływa system prawa i od którego jest xależny.
Kompetencje (właściwość) administracyjna - to właściwości prawem przypisane organom administracji.
- uprawnienia
- pełnomocnictwa
Są to zadania tych organów przewidziane prawem administracyjnym. W zakres kompetencji administracyjnej organów administracji mogą wchodzić zadania obligatoryjne (obowiązki)
! Rodzaje kompetencji !
- miejscowe - (terytorialne) organy mają wyznaczony obszar kompetencji (centralne, terenowe)
- rzeczowe (podmiotowe) - organy mają określone kategorie spraw, którymi się zajmują (np. oświata, finanse)
- instancyjne - w postępowaniu wieloinstancyjnym (wieloszczeblowym) organ ma przewidzianą rolę na określonym etapie postepowania. Wieloinstancyjność daje uczestnikom postępowania możliwość odwołania się odd decyzji organu niższego szczebla do właściwego organu szczebla wyższego.
TEMAT |14.04.2007|: ADMINISTRACJA SAMORZĄDOWA.
Administracja samorządowa wykonuje zdecentralizowane zadania publiczne na poziomie gminy, powiatu i województwa.
24 lipca 1998 Ustawa o wprowadzeniu zasaniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa.
Poprzez organy wykonawcze tj, wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, zarządy powiatów i wojewódzrw wsparte odpowiednio przez urzędy gminne, starostwa, powiatowe i urzędy marszałkowskie. Administracja działa na zasadzie reglamentacyjnej lub świadczącej, obejmuje wszystkie dziedziny i zjawiska życia społeczno-gospodarczego (np. ewidencja lubności, dowody osobiste, paszporty, służba zdrowia).
Wyróżniamy administrację władczą i niewładczą.
Administracja władcza - charakteryzuje ją prawo wydawania jednostronnych aktów prawnych, który służy domniemanie własności oraz możliwość zastosowania środków przymusu bez ingerencji sądu (np. kara grzywny)
Administracja niewładcza - działa ona przy pomocy środków dostępnych osobom fizycznym tj. środków prawa cywilnego.
Drugi podział wyróżnia administrację władczą i administrację świadczącą.
Administracja władcza - mówimy o niej gdy administracja wkracza w sferę prawną jednostki, a ogranicza jej wolność lub własność, gdy nakłada na nią obowiązek lub w jakiś sposób ją obciąża. Przeprowadza swoje nakazy, zakazy lub używa środków przymusu. Administracja świadcząca zapewnia określone świadczenia lub inne kożyścui, zaliczamy tu pomoc społeczną, dotacje, subwencje, oddanie dróg lub urządzeń komunalnych do dyspozycji ogółu.
Źródła prawa administracyjnego. Źródłem prawa administracyjnego jest sam akt, w którym zawarte są normy prawne. Źródłem prawa jet forma, której akty prawa powstają i są ogłaszane.
1. Źródła prawa stanowione przez centralne organy państwowe (centralne organy władzy ustawodawczej -sejm, senat), centralne organy władzy wykonawczej (prezydent RP, Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów i inne organy administracji publicznej.
2. Źródła prawa stanowione przez organy terenowe (np. sejmiki wojewódzkie, rada powiatu, rada gminy)
Akty kierownictwa wewnętrznego wydawane są na podstawie ustawy. Ustawodawca określa kto ma być organem wydającym te akty, cyz organy jednoosobowe - monokratyczne (np. minister, prezydent), czy wieloosobowe - kolegialne (np. RADA Ministrów). Muszą być one zgodne z ustawą. Regulaminy i statuty mają na celu rozwinięcie prrzepisów ustawy w zakresie niezbędnym dla skonkretyzowania zasad organizacji i działania określonych jednostek. Zasady odnoszą się do urzytkowników, wydają je organy administracji publicznej jako wytyczne, instrukcje, okólniki. To interpretacja przepisów prawa powszechnie obowiązującego lub aktów kierownictwa wewnętrznego sporządzane przez organ centalny dla użytku wewnętrznego. Podają one zasady organizacji i funkcjonowania, sposoby działania organów, wyjaśniają struktury organizacyjne.
W ramach przepisów prawa miejscowego wyróżniamy:
1. Akty zwierające statuty
2. Akty zawietące przepisy wykonawcza, czyli akty wydawane na podstawie szczegółowych upoważnień.
3. Przepisy porządkowe wydawane na podstawie upoważnień generalnych.
Akty prawa miejscowego są stanowione przez wojewodów, organy administracji niezespolonej oraz przez organy jednostek samorządu terytorialnego na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie. Akty te wydawane są z uwagi na zróżnicowanie kraju i brak możliwości wydawani optymalnych przepisów dostosowanych do wymagań lokalnych na szczeblu centralnym.
Akty prawa miejscowego dzialą się na:
1. Stanowione przez organy administracji rządowej wydawane przez wojewodę (rozporządzenia wykonawcze) porządkowe i wydawane przez organy administracji niezależnej.
??????? coś tutaj powinno być ale nie mam tego ????????????
Przepisy prawa miejscowego wydawane przez Radę Gminy, Radę Powiatu , Sejmik Województwa.
Przepisy prawa miejscowego porządkowe wydawane są przez Radę Gminy, Radę Powiatu, a w sprawach niecierpiących zwłoki przez Zarząd Gminy, Zarząd Powiatu. Zwykle wchodzą w życie z chwilą ogłoszenia przez rozplakatowanie, w środkach masowego przekazu lub w sposób zwyczajowo przyjęty.
TEMAT|15.04.2007|: STOSUNEK ADMINISTRACYJNO PRAWNY (ćw)
STOSUNEK ADMINISTRACYJNO PRAWNY - odzwierciedla relacje zachodzące pomiędzy władzą publiczną i działającymi w jej imieniu podmiotami administracji publicznej, a podmiotami administrowanymi czyli osobami fizycznymi, osobami prawnymi i jednostakami organizacyjnymi nie posiadającymi osobowości prawnej oparte na normach prawa administracyjnego.
Elementami stosunku administracyjno prawnego są przedmiot, poodmiot, treści stosunku oraz układ prawnej zależności między podmiotami.
Przedmiotem stosunku są rzezy i zachowania ludzi. Przedmiot stosunku mieści się w swerze kompetencji administracji publicznej.
Podmiotami stosunku administracyjno-prawnego zawsze jest organ administracji, a ściślej podmiot administrujący, z drugiej zaś podmiot administrowany. Cechą charakterystyczną stosunku administracyjno-prawnego jest nierównorzędność podmiotu. Organ administracji ma pozycję nadrzędną ponieważ w sposób władczy rozstrzyga o prawach i obowiązkach podmiotu administrowanego.
Treścią stosunku administracyno-prawnego są wyznaczone prawem administracynnym obowiązki, możliwości określonego działania, znoszenia lub zaniechania.
Układy stosunków między organem, a podmiotami administrowanymi charakteryzują się brakiem równorzędności. Tylko w przypadku stosunku sporno-administracyjnego zachodzi równorzędność partnerów. Stosunek taki ma miejsce w przypadku zaskarżenia, rozstrzygnięcia do sądy. W sądzie zarówno organ jak i strona są równorzędni.
Wykonanie stosunku administracyjnie-prawnego jest zabezpieczone możliwością zastosowania przymusu państwowego.
Powstanie stosunku administracyjno-prawnego może wynikać bezpośrednio z:
- mocy prawa (np. obowiązek zgłoszenia się do rejestracji wojskowej)
- z mocy indywidualnego aktu administracyjnego skierowanego do konkretnej osoby (np. decyzja o przyznaniu mieszkania)
- poprzez roszczenie o określone zachowanie się organu administracji (np. odszkodowanie za szkody powstałe przy budowie drogi)
W oparciu o kryterium podstawy prawnej wyróżniamy stosunki administracyjno-prawne:
- materialny
- trwały (obowiązek szkolny) lub jednokrotnego działania (kontrola paszportów)
- proceduralny (procesowy) powstaje na podstawie stosunku materialnego i trwa przez okres postępowania administracyjnego.
- sporno-administracyjny czyli stosunek czasowy trwający od chwili zaskarżenia aktu do sądu do czasu wydania rozstrzygnięcia przez sąd.
- egzekucyjny czyli zastosowanie środków przymusu podporządkowania się
Pojęcie akt administracyjny:
- decyzja, pozwolenie, zezwolenie, licencja, koncesja
Akt administracyjny - to jendostronne, władcze wyrażenie woliorganu administracji państwowej załatwiające konkretną sprawę i skierowane do określonego adresata. Jest wydawany przez argan administracji państwowej, niekiedy przez inny organ państwa lub jednostkę wyposażoną w prawo do wydawania aktów administracyjnych. Przy wydawaniu aktu administracyjnego organ państwowy korzysta z posiadanych uprawnień władczyc. Występuje więc w stosunku do adresata jako rozkazowdawca. Adk administracyjny dotyczy zawsze stosunku administracyjno- prawnego lb taki stosunek tworzy.
Definicja decyzji
Decyzja - to jednostronne rozstrzygnięcie organu administracji państwowej o wiążących konsekwencjach obowiązującej normy prawnej dla indywidualnie określonego podmiotu i konretnej sprawy. Podjęcte przez ten organ w swerze stosunków zewnętrznych. Decyzja może występować pod różnymi nazwami np. zezwolenia. pozwolenia, koncesji.
Elementy, które powinna zawierać decyzja:
- oznaczenie organu administracji wydającego decyzję
- data wydania
- oznaczenie strony lub stron
- podstawę prawną rozstrzygnięcia
- uzasadnienie faktyczne
- prawne pouczenie
- czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie
- podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osowy uprawnionej do jej wydania
Ponadto powinna zwierać pouczenie co do formy wystąpienia na drogę sądową jeżeli istnieje taka możliwość.
Koncesja - to akt, w którym następuje przeniesienia na okreśłony podmiot uprawnienia do wykonywania ściśle określonej działalności gospodarczej, produkcyjnej bądź usługowej w sposób i na warunkach określonych w ustawie, których przestrzeganie podlega kontroli organu wydającego koncesję (sprzedaż alkocholi, broni palnej, prowadzenie apteki, stacji benzynowej)
Licencja - jest to taki akt administracyjny w drodze, którego zezwala się indywidualnemu podmiotowi na korzystanie z określonych praw (praw na dobrach materialnych) bądź wykonywania określonej dziąłalności związanej z koniecznością legitymowania się określoną wiedzą lub umiejętnościami.
Zezwolenie, pozwolenie - Jest to akt w drodze, którgo uporawnia się konkretnego adresata do prowadzenia działalności gospodarczej bądź dokonana określonej czynności, bądź używania jakiegoś sprzętu, bądź urządzenia. Zezwolenie nie nadaje nowych praw lecz jedynie je konkretyzuje.
TEMAT|15.04.2007|: STOSUNEK ADMINISTRACYJNO PRAWNY (ćw)
STOSUNEK ADMINISTRACYJNO PRAWNY - odzwierciedla relacje zachodzące pomiędzy władzą publiczną i działającymi w jej imieniu podmiotami administracji publicznej, a podmiotami administrowanymi czyli osobami fizycznymi, osobami prawnymi i jednostakami organizacyjnymi nie posiadającymi osobowości prawnej oparte na normach prawa administracyjnego.
Elementami stosunku administracyjno prawnego są przedmiot, poodmiot, treści stosunku oraz układ prawnej zależności między podmiotami.
Przedmiotem stosunku są rzezy i zachowania ludzi. Przedmiot stosunku mieści się w swerze kompetencji administracji publicznej.
Podmiotami stosunku administracyjno-prawnego zawsze jest organ administracji, a ściślej podmiot administrujący, z drugiej zaś podmiot administrowany. Cechą charakterystyczną stosunku administracyjno-prawnego jest nierównorzędność podmiotu. Organ administracji ma pozycję nadrzędną ponieważ w sposób władczy rozstrzyga o prawach i obowiązkach podmiotu administrowanego.
Treścią stosunku administracyno-prawnego są wyznaczone prawem administracynnym obowiązki, możliwości określonego działania, znoszenia lub zaniechania.
Układy stosunków między organem, a podmiotami administrowanymi charakteryzują się brakiem równorzędności. Tylko w przypadku stosunku sporno-administracyjnego zachodzi równorzędność partnerów. Stosunek taki ma miejsce w przypadku zaskarżenia, rozstrzygnięcia do sądy. W sądzie zarówno organ jak i strona są równorzędni.
Wykonanie stosunku administracyjnie-prawnego jest zabezpieczone możliwością zastosowania przymusu państwowego.
Powstanie stosunku administracyjno-prawnego może wynikać bezpośrednio z:
- mocy prawa (np. obowiązek zgłoszenia się do rejestracji wojskowej)
- z mocy indywidualnego aktu administracyjnego skierowanego do konkretnej osoby (np. decyzja o przyznaniu mieszkania)
- poprzez roszczenie o określone zachowanie się organu administracji (np. odszkodowanie za szkody powstałe przy budowie drogi)
W oparciu o kryterium podstawy prawnej wyróżniamy stosunki administracyjno-prawne:
- materialny
- trwały (obowiązek szkolny) lub jednokrotnego działania (kontrola paszportów)
- proceduralny (procesowy) powstaje na podstawie stosunku materialnego i trwa przez okres postępowania administracyjnego.
- sporno-administracyjny czyli stosunek czasowy trwający od chwili zaskarżenia aktu do sądu do czasu wydania rozstrzygnięcia przez sąd.
- egzekucyjny czyli zastosowanie środków przymusu podporządkowania się
Pojęcie akt administracyjny:
- decyzja, pozwolenie, zezwolenie, licencja, koncesja
Akt administracyjny - to jendostronne, władcze wyrażenie woliorganu administracji państwowej załatwiające konkretną sprawę i skierowane do określonego adresata. Jest wydawany przez argan administracji państwowej, niekiedy przez inny organ państwa lub jednostkę wyposażoną w prawo do wydawania aktów administracyjnych. Przy wydawaniu aktu administracyjnego organ państwowy korzysta z posiadanych uprawnień władczyc. Występuje więc w stosunku do adresata jako rozkazowdawca. Adk administracyjny dotyczy zawsze stosunku administracyjno- prawnego lb taki stosunek tworzy.
Definicja decyzji
Decyzja - to jednostronne rozstrzygnięcie organu administracji państwowej o wiążących konsekwencjach obowiązującej normy prawnej dla indywidualnie określonego podmiotu i konretnej sprawy. Podjęcte przez ten organ w swerze stosunków zewnętrznych. Decyzja może występować pod różnymi nazwami np. zezwolenia. pozwolenia, koncesji.
Elementy, które powinna zawierać decyzja:
- oznaczenie organu administracji wydającego decyzję
- data wydania
- oznaczenie strony lub stron
- podstawę prawną rozstrzygnięcia
- uzasadnienie faktyczne
- prawne pouczenie
- czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie
- podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osowy uprawnionej do jej wydania
Ponadto powinna zwierać pouczenie co do formy wystąpienia na drogę sądową jeżeli istnieje taka możliwość.
Koncesja - to akt, w którym następuje przeniesienia na okreśłony podmiot uprawnienia do wykonywania ściśle określonej działalności gospodarczej, produkcyjnej bądź usługowej w sposób i na warunkach określonych w ustawie, których przestrzeganie podlega kontroli organu wydającego koncesję (sprzedaż alkocholi, broni palnej, prowadzenie apteki, stacji benzynowej)
Licencja - jest to taki akt administracyjny w drodze, którego zezwala się indywidualnemu podmiotowi na korzystanie z określonych praw (praw na dobrach materialnych) bądź wykonywania określonej dziąłalności związanej z koniecznością legitymowania się określoną wiedzą lub umiejętnościami.
Zezwolenie, pozwolenie - Jest to akt w drodze, którgo uporawnia się konkretnego adresata do prowadzenia działalności gospodarczej bądź dokonana określonej czynności, bądź używania jakiegoś sprzętu, bądź urządzenia. Zezwolenie nie nadaje nowych praw lecz jedynie je konkretyzuje.
TEMAT |29.04.2007|: CECHY PRAWIDŁOWEGO AKTU ADMINISTRACYJENGO. (ćw)
Przypomnienie instancyjności w prawie administracyjnym.
NSA - Naczelny Sąd Administracyjny
WSA
Wojewoda lub SKO
Wój, burmistrz, prezydent
Cechy prawidłowego aktu administracyjnego.
Akt administracyjny muai być zgodny z prawem materialnym, prawo zezwala na rozstrzygnięcie o prawach i obowiązkach okreśłonych podmiotów w drodze akdtu administracyjnego.
Z prawem ustrojowym - przestrzeganie właścwości rzeczowej, miejscowej, i instancyjnej.
Z prawem proceduralnym - odpowiedni tryb z właściwym wykożystaniem samodzielności prawnej organów. Akty, które nie spełniają tych warunków są aktami wadliwymi.
Wady istotne - to naruszające przpisy prawa materialnego, ustrojowego i procesowego, naruszające konstytucję i wykładnię prawa.
Wady nieistotne - to błędy pisarskie i rachunkowe.
Uznanie administracyjne istnieje wówczas, gdy administracja dla urzeczywistnienia stanu prawnego może wybrać między różnymi rozwiązaniami. Uznanie występuje wtedy, gdy norma prawa nie determinuje w sposób jednoznaczny konsekwencji skutku prawnego lecz pozostawia w sposób wyraźny dokonanie takiego wyboru organowi administracyjnemu. Ustawa pozwala na wybór następstwa prawnego przy czym można dokonywać wyboru między dwiema lub więcej możliwościami. Uznanie może polegać na tym, że administracja musi się zdecydować czy dany środek można w ogóle zastosować, albo taż jaki ze środków wybrać.
Pojęcia nieokreślone:
Interes publiczny, interes społeczny, dobro publiczne, interes bezpieczeństwa państwa, ważny interes strony, ważny interes państwowy, porządek publicznyi inne.
Ustalenie co kryje się pod takimi określeniami należy do administracji wykonującej ustawy.
Pojęcie organu administracji publicznej (organy monokratyczne, organy kolegialne)
Organ stanowi wyodrębnioną organizacyjnie część aparatu administracji publicznej, tworzoną na podstawie prawa i w sposób przez prawo przewidziany. Działa w imieniu i na rachunek państwa. Z reguły jest uprawniony do stosowania środków władczych. Wykonuje zadania publiczne z zakresu administracji, działa w ramach przyznanych mu przez prawo kompetencji.
Organem centralnym jest organ, którego zasięg działania rozciąga się na obszar całego państwa, a organem terenowcym organ, którey realizujeswoje kompetencje tylko na okreśłonej części terytorium państwa np. w województwie, powiecie, gminie czy okręgu.
Organ kolegialny - grupa osób - wolę organu wyraża uchwała zaepołów osób. Organy kolegialne tworzy się do tego, aby ustalały ogólne kierunki działania, cele strategiczne, założenia polityki w poszczegulnych dziedzinach działalności państwa.
Organ monokratyczny - jenda osoba - organy jednoosobowe są powoływane do załatwienia spraw konkretnych, licznych, wymagających szybkiego rezstrzygania, gdy niezbędna jest wiedza fachowa i gdy chodzi o jasno okreśłoną odpowiedzialność.
Organy zawodowe i społeczne
Organ zawodowy składa się lub jest obsadzany przez osoby, które z tego tytułu otrzymują wynagrodzenie będące źródłem utrzymania. Chodzi o osoby, które są zatrudniane w danym organie, a więc o urzędników służby cywilnej, pracowników państwowych, czy samorządowych.
Za organ społeczny uważa się taki organ w skład, którego wchodzą osoby traktujące swą pracę (działalność) w organie honorowo, nie otrzymują z tego tytułu stałego wynagrodzenia będącego podstawą ich utrzymania.
Pojęcie organu administrującego - organ jest powołany w drodze wyboru lub powołania. Podmiot, który ma wszystki atrybuty organów administracji, a nie jest organem administracji ma prawo wydawania decyzji administracyjnych w drodze cesji uprawnień na podstawie przepisów prawa lub upoważnień. Funkcje administracji publicznej mogą być zlecone organizacjom społecznym, fundacjom. państwowym jednostkom organizacyjnym, komunalnym jednostkom administracyjnym niebędącymi organami administracji rządowej bądź samorządu terytorielnego. Zlecenie funkcji z zakresu administracji publicznej następuje, gdy przepisy prawa powierzają lub zezwalają na powierzenie określonym podmiotom niebędącym organami administracji publicznej na wykonywanie zadań tej administracji. Do takich organizacji społecznych realizujących zadania administracji publicznej należą np. OSP, PCK.
Pojęcie urzędu - struktura organizacyjna i majątkowa oraz zespół ludzi wyodrębniony do realizacji zadań (praw i obowiązków) związanych z określonym organem administracji publicznej (urząd jako stanowiesko np. Urząd Ministra, Starosty, Wojewody). Jako szczególna nazwa organu administrującego (np. Urząd Celny, Urząd Stanu Cywilnego - nazwa umowna organem tego urzędu jest kierownik). Zorganizowany zespół osób wyposażonych w środki materialne przydatne organowi do pracy i wykonywania jego funkcji (np. Urząd Gminy, Starostwo, Ministerstwo) dfg
TEMAT |06.05.2007|: TRÓJSTOPNIOWY PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY PAŃSTWA.
1. Gmina
To wspólnota samorządowa mieszkańców na odpowiednim terytorium. Może występować również jako jesdnostka samorządu specjalnego np. gminna, wyznaniowa, gmina szkolna. Od 1990 roku w Polsce gmina jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego. O ustroju gminy stanowijej statut. Gmina może być gminą miejską, gminą miejsko-wiejską, lub gminą miejską. Gmina może tworzyć jednostki pomocnicze: sołectwa, dzielnice, osiedla i inne.
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy6 publiczne o znaczeniu lokalnym. Niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zadania te dzielimy na własne - nadane ustawowo i zlecane, przydzielane przez władze państwowe. Mieszkańcy uczestniczą w sprawowaniu władzy na terenie swojej gminy poprzez głosowanie w wyborach samorządowych oraz referendum lokalnym lub za pośrednictwem organów gminy.
Organami gminy są:
- Rada Gminy to władza uchwałodawcza i kontrolna.
- Wójt (burmistrz, prezydent miasta) to władza wykonawcza.
Gmina realizuje wszystkie zadania niezastrzeżone do kompetencji innych jednostek samorządu terytorialnego (powiat, województwo samorządowe)
Na tereni Polski znajduje się 2478 gmin w tym 65 gmin ma statu miasta na prawach powiatu.
Rada Gminy - to organ stanowiący i kontrolny gminy. Jeżeli siedziba Rady Gminy znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy to dara nosi nazwę Rady Miejskiej. W gminach miejskich jest to Rada Miasta.
W skład rady wchodzą radni w liczbie:
1. 15 w gminach do 20 tyś. mieszkańców.
2. 21 w gminach do 50 tyś. mieszkańców.
3. 23 w gminach do 100 tyś. mieszkańców.
4. 25 w gminach do 200 tyś. mieszkańców.
Oraz po 3 na każde dalsze rozpoczęte 100 tyś. mieszkańców, nie więcej jenak niż 45 radnych. Warszawa stanowi wyjątek tutaj jest 60 radnych.
Kadencja Rady Gminy trwa 4 lata licząc od dnia wyboru. Na czele rady stoi przewodniczący, wiceprzewodniczący w liczbie od 1 do 3. Do właściwości Rady Gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy. Rada Gminy może powoływać stałe i doraźne komisje do określonyuch zadań ustalając przedmiot działania oraz skład osobowy.
Do wyłącznej właściwości Rady Gminy należy:
1. Uchwalanie statusu gminy.
2. Wybór i odwołanie zarządu, ustalenie wynagrodzeń przewodniczącego zarządu, stanowienie o kierunkach jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności.
3. Powoływanie i odwoływaenie sekretarza oraz skarbnika gminy, który jest głównym księgowym budżetu.
4. Uchwalanie budżetu gminy.
5. Uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.
6. Uchwalanie programów gospodarczych.
7. Podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat w granicahc określonych w odrębnych ustawach.
8. Podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy:
- emitowania obligacji,
- zaciągania długoterminowych porzyczek,
- tworzenia i przystepowania do spółek i spółdzielni oraz rozwiązywania oraz rozwiązywania i występowania z nich,
- nadawanie honorowego obywatelstwa gminy.
Prezydent miasta.
Odpowiednik burmistrza (Wójta) - to organ wykonawczy gminy. W miastach na prawach powiatu pełni ponadto funkcję starosty.
Samorząd terytorialny to forma administracji publicznej, której mieszkańcy tworzą z mocy prawa wspólnotę i względnie samodzielnie decydują o realizacji zadań wynikających z potrzeb tej wspólnoty na danym terytorium, pod określonym nadzorem administracji rządowej.
Tylko część zadań lokalnych jest realizowana przez agendy administracji rządowej bezpośrednio. Uporządkowane hierarchicznie w radzie ministrów, premierowi bądź poszczególnym ministrom. Pozostałe zadania są realizowane przez organy samorządowe, podporządkowane wspólnoscie lokalnej i reprezentującej jej interesy, a więc przez samorząd terytorialny. Samorząd terytorialny jest jedną z form samorządności rozumianej jako przesunięcie w obrębie administracji publicznej pewnej dziedziny praw tj. odebranie ich scentralizowanej administracji rządowej i ponierzonie ich do samodzielnego rozwiązywaniu tej grupie społecznej, której te sprawy dotyczą.
Samorząd powiatowy - to wyodrębniony związek społeczności lokalnej funkcjonujący w randzie powiatu, który z mocy prawa powołany jest do samodzielnego wykonywania zadań administracji publicznej. Samorząd powiatowy stanowi drugi szczebel samorządu terytorialnego w Polsce obok samorządu gminnego i samorządu województwa.
Samorząd województwa - Mieszkańcy województwa tworzą z mocy prawa regionalną wspólnotę samorządową. Zakres działania samorządu województwa nie narusza samodzielności powiatu i gminy. Organy samorządu województwa nie stanowią wobec powiatu i gminy organów nadzoru lub kontroli oraz nie są organami wyższego stopnia w postępowaniu administracyjnym. Administracja samorządowa w województwie jest zespolona w jednym urzędzie i pod jednym zwierzchnikiem.