Banki, państwo, giełda.
Banki- przedsiębiorstwa zajmujące się gromadzeniem pieniędzy, ich inwestowaniem, udzielaniem kredytów oraz prowadzeniem operacji finansowych.Operacje bankowe: bierne- polegają na gromadzeniu środków pieniężnych przez zaciąganie zobowiązań: są to wkłady klientów, emisje biletów skarbowych, obligacji i innych papierów wartościowych dłużnych oraz zaciąganie pożyczek w innych bankach. Czynne- polegają na udzielaniu kredytów, ich podstawę stanowią środki pieniężne nagromadzone w wyniku operacji biernych oraz kapitał banku. Usługowe- czynności wykonywane przez banki na rachunek i zlecenie ich klientów. Bank centralny- NBP- jeden z najważniejszych podmiotów,stabilizacja złotego (utrzymanie w stałej wartości przez wiele lat); ograniczenie inflacji; nadzór emisji banknotów i rozliczeń międzynarodowych; funkcje banku rządu RP.Banki spółdzielcze- zaspokajanie potrzeb członków: łatwy dostęp do kredytów, gwarancja właściwej obsługi (w małych miastach i na wsiach), zw. z organizacją spółdzielczości.Kasy oszczędnościowo- pożyczkowe: udzielanie tanich kredytów i przyjmowanie depozytów.
Giełda- podmiot gospodarki, wyspecjalizowany rynek, na którym przeprowadzane są obroty ściśle określonymi wartościami. Ceduły- wykazy giełdowe podające wartość akcji poszczególnych firm. Komisja Papierów W.- kontrola obrotu papierami w i dopuszczenie do obrotu tylko tych które maja nieograniczona zbywalność. Makler (broker) giełdowy- osoba zawodowo zajmująca się pośrednictwem w transakcjach kupna i sprzedaży papierów wartościowych; konieczna jest licencja. Giełdy towarowe- obraca się na nich dokumentami własności towarów. Papiery wartościowe- akcje, czeki, obligacje, weksle, listy zastawne, będące przedmiotem obrotu na giełdzie.
Papiery w. dłużne służą do potwierdzenia wielkości zadłużenia podmiotu wystawiającego te papiery (obligacje i bony skarbowe) Obligacje- sprzedawane przez skarb państwa, musza być wykupione wraz z odsetkami, rezerwa finansowa państwa, pokrycie deficytu Weksel- dłużny papier wartościowy, można je odsprzedać. Papiery w własnościowe stwierdzają określone prawa majątkowe, realizacja po okazaniu własności, mogą mieć charakter rzeczowy lub finansowy. Akcja- papier w własnościowy stwierdza uczestnictwo właściciela w kapitale spółki akcyjnej, uprawnia do udziału w zyskach i majątku po likwidacji, stanowi cz. kapitału spółki Akcje uprzywilejowane- właściciel ma decydujący wpływ na działalność spółki , obsadę władz, udział w specjalnych korzyściach materialnych, pierwszeństwo Emisja akcji- prywatna- dla określonego adresata. Zamknięta- dla określonego kręgu inwestorów Otwarta – dla innych potencjalnych inwestorów Publiczna dla duzej liczby drobnych inwestorów- co najmniej 300. Cena akcji nominalna podawana na akcji i stanowiąca jednostkę kapitału akcyjnego, jest to wynik podziału kapitału spółki przez liczbę emitowanych akcji. Emisyjna- według której akcje oferowane są przez eminenta do nabycia, może mieć wartość nominalną, wyższą lub niższą od niej. Bieżąca odpowiada cenie jaką w danym momencie można uzyskać za akcję. Rynek papierów w obejmje głównie obrót obligacjami i akcjami rynek pierwotny- operacjev przy emisji nowych akcji (emisja prywatna lub publiczna); rynek wtórny- obejmuje transakcje kupna i sprzedazy akcji dokonywane miedzy inwestorami, pozwala uzyskiwac korzysci wynikajace ze wzrostu cen akcji
Państwo- najważniejszy podmiot gospodarczy, zajmuje się polit. Społeczna, monetarna, fiskalna, handlu miedzynarodowego, dochodowo- cenowa, regulacja i tworzeniem prawa.Funkcje państwa: Redystrybucyjna dokonanie wtornego podzialu dochodu obywateli i przedsiebiorstw. Alokacyjna rozmieszczanie zasobow tak by umozliwic realizacje waznych celow ekonomicznych i spolecznych. Stabilizacyjna oddzialywanie na koniunkture gospodarcza poprez ksztaltowanie globalnego popytu i podazy. Regulacyjna tworzy prawne warunki funkcjonowania podmiotow gospodarczych. Podst narzedzia polit gospodarczej: Polit. Budżetowa polega na regulowaniu poziomu przychodow i wydatkow panstwa, może być ekspansywna (wydatki rosna) lub restrykcyjna. Polit monetarna odpowiana za nia Bank Centralny, polega na kreowaniu podazy pieniadza krajowego, regulowaniu jego ssily nabywczej za pomoca takich instrumentow jak stopa %, wspolczynnik rezerw obowiazkowych w bankach, kurs walut Poli dochodowo- cenowa polega na bezposrednim kontrolowaniu lub regulowaniu cen na niektóre artykuly oraz na wysokosc plac i dochodow. Cele gospodarcze państwa rozwoj gospodarczy, pelne zatrudnienie, stabilnosc cen, wolnosc gospodarcz, bezpieczenstwo socjalne i rownosc szans.Banki komercyjne detaliczne-wiekszośc depozytów- wkłady drobnych deponentów na krótkie terminy i rachunki bieżące, ograniczone inwestycje i ryzyko bankowe inwestycyjne-obsługuja gł. Przedsiębiorstwa i ludzi bogatych, inwestycje długookresowe, mała liczba placówek, niwielkie zatrudnienie dobrych specjalistów, depozytowe –przyjmują tylko wkłady pienieżne na dłuższe terminy, liczni klienci, drobneop[eracje uniwersalne –wiekszość banków w P., wykonują wszystkie podstawowe czynności bankowe, koncentrują się na wybranych dziedzinach, wyspecjalizowane- prawo do wykonywania wszystkich czynności bankowych, realizują wybrane, hipoteczne- ograniczony zakres działalności, kredyt pod hipotekę, mogą emitować listy zastawne