Chiny

Chiny były państwem zamkniętym, nie chciano poszerzenia kontaktów z zachodnią cywilizacją. Było to niekorzystne dla Europejczyków, ponieważ otwarty był tylko jeden port w Kanton. Próbowano nawiązać z Chinami stosunki dyplomatyczne by zapewnić opiekę przebywającym obywatelom. Było to jednak niemożliwe z przyczyn obyczajowych i religijnych. Chińczycy uważali cesarza za „Syna niebios” pana i władcę świata. Nie uważał on innych władców za równych, nad wszystkimi górował. Od zainteresowanych zawarciem z nim porozumienia żądał płacenia haraczu, który należał mu się jako władcy. Wielka Brytania zrezygnowała z prób ustalenia stosunków dyplomatycznych i handlowali z Chinami na ich warunkach- warunkach Kantonie bez pomocy przedstawicieli rządu. Było to korzystne dla Chin Anglicy starali się to zmienić rozwijając w Chinach nielegalnie sprzedaż opium. 1839 władze Chińskie skonfiskowały duże ilości opium ze statków Brytyjskich, co doprowadziło do wybuchu wojny opiumowej, zadała ona klęskę Chińczykom i spowodowała upadek autorytetu cesarzy chińskich. Mocarstwa zmusiły Chiny do przyjęcia zachodnioeuropejskich norm postępowania: swobodnego handlu, wolnej konkurencji, prawa swobodnego poruszania się po kraju, co godziło w religie i obyczaje chińskie. 1841 Chiny musiały podpisać traktat pokojowy, w którym Wielka Brytania otrzymuje Hongkong i otworzyły się w czterech portach, m. in. Szanghaj. Powołano brytyjskiego konsula, który miał opiekować się Brytyjczykami. Europejskie mocarstwa nie ingerowały w wewnętrzne prawy chińskie, jednak wymuszali dalsze ustępstwa. Chiny zgodziły się otworzyć więcej portów i podpisać stosunki dyplomatyczne z Wielką Brytanią, Francja, Rosją, Stanami Zjednoczonymi- przedstawiciele tych państw przebywali w Pekinie. Dążyli do rozwoju kontaktów gospodarczych i handlowych, tylko Rosja granicząca bezpośrednio z Chinami chciała zdobyć ich tereny i w 1858- 1860 opanowała liczne tereny Chin. 1899Chińczycy zbuntowali się przeciwko cesarzowi, korupcji, rozkładowi państwa i cudzoziemcom, co przyczyniło się do powstania bokserów- tajnej organizacji, która zorganizowała rewoltę pod nazwą „Pięść w imię pokoju i sprawiedliwości”. Byli przeciwko cudzoziemcom i modernizacji- przemianom- odnieśli sukcesy (m.in. w Pekinie). Zabili dużo kupców, misjonarzy, urzędników, którzy narzucali obce religie i obyczaje- spotkało się to z oburzeniem Europejczyków, którzy wysłali oddziały i w 1900 zajęto Pekin- represje trwały do wiosny 1901. Chiny płaciły kontrybucje wojenna i zgodziły się na pobyt w Chinach obcych wojsk. Mocarstwa dzieliły się Państwami Środka- Chinami. W miasteczkach chińskich powstawały cudzoziemskie banki, hurtownie, przedsiębiorstwa. Każde mocarstwo wprowadzało swoja walutę, wojsko i administrację. Trwał wyścig, kto zagarnie najwięcej ziem chińskich. Rosja umocniła się na morzu bałtyckim i zbudowała port Artura. Otwarto bank Rosyjsko-Chiński, który udzielił pożyczki na budowę kolei przez Mandżurię. Państwa zdobyły liczne ziemie, tylko Amerykanie nie posiadali żadnych terytoriów, chcieli jednak wolnego dostępu na rynek chiński. 1912- opozycja obaliła władze cesarza i ustanowiła republikę chińską, rozpoczynając walki miedzy arystokracją chińską oraz innymi ugrupowaniami politycznymi.