Historia mikrobiologii
1.)Pierwsze hipotezy
a.Varro Marcus Terentius (116-126 p.n.e.)
b.Columella Lucius Iunius Moderatus (ur. 30. r. n.e.)
2.)Okres “przedpasteurowski” – do 1854r.
a.Girolamo Fracastoro (1483-1553)
b.Antoni van Leeuwenhook (1632-1723)
c.Robert Hook (1665)
d.Pierre Antonio Micheli (1679 – 1737)
e.Otto Muller (1786)
f.Christian Ehrenberg (1838)
g.Schleiden i Schwam (1838-1839)
Antoni van Leeuwenhook (1632-1723)
w 1672 odkrył świat mikroorganizmów
Twórca pierwszego mikroskopu (pow. 200-300x)
Pierwsze rysunki drobnoustrojów z wody, śliny i odchodów.
Robert Hook (1635-1703)
1665 odkrycie struktury tkanki i początek teorii komórkowej
Ludwik Pasteur (1822-1895)
Odkrywca dwóch form krystalicznych kwasu winowego
Twórca podstaw mikrobiologii przemysłowej
1857-1868 badanie procesów fermentacyjnych
Wprowadził metody wyjaławiania (pasteryzacja)
Badania bakteriologiczne
1877 – pierwszy wyizolował czyste hodowle drobnoustrojów i opracował podłoża płynne
Prace z zakresu bakteriologii
1865 – jedwabniki (eliminacja chorych jajeczek)
1870-1871 – gronkowce
Cholera kur
Opracował i wprowadził metody szczepień ochronnych
1880 – wyizolował drobnoustroje wywołujące chorobę
Pierwsza próba wywołania reakcji immunologicznej (wstrzykiwanie ptakom jednomiesięcznych kultur bakterii cholery)
Wąglik
choroba bydła i owiec(Bacillus anthracis)
1881- publiczny pokaz szczepienia na owcach
Wścieklizna
6 czerwca 1885 szczepienie 9-letniego Josepha Meistera
Instytut Pasteura w Paryżu (zdjęcia) (w 1888 otwarcie)
Uczniowie Pasteura
Roux – szczepionka przeciw błonicy
Yersin – współodkrywca Bacillusa, prowadził badania nad dżumą, na jego cześć nazwano bakterię ją wywołującą Yersinia pestis
Calmette – szczepionka przeciw gruźlicy
Thullier – badania nad cholerą
Miecznikow – immunologia
Winogradski – mikrobiologia gleby
Bujwid, Danysz
Robert Koch (1843-1919)
Niemiecki lekarz, twórca nowoczesnej techniki mikrobiologicznej
Wprowadził agar (podłoża stałe) do hodowli bakterii
Opracował metody barwienia bakterii
1882 – prątki gruźlicy
1883 – przecinkowce cholery azjatyckiej
Uczniowie Kocha
Loeffler – odkrywca maczugowca błonicy (Corynebacterium diphtheriae)
Gaffsky – odkrył pałeczkę duru brzusznego (Salmonella typhi)
Behring – badania nad toksyną błonicy
Kitasato – odkrywca laseczki tężca(Clostridium tetani)
Shiga – badania nad czerwonką (Shigella dysenteriae)
Joseph Lister (1827-1912)
1860 – potwierdził teorie przenoszenia chorób przez drobnoustroje
1867 – wprowadził fenol do dezynfekcji ubrań chirurgicznych
Dmitrij Iwanowski (1864-1920)
1892 – wykrył czynnik zakaźny powodujący chorobę roślin tytoniu (wirus mozaiki tytoniowej)
Ferdynand Cohn (1828 – 1898)
Współpracownik Roberta Kocha
1872 – odkrycie przetrwalników (Bacillus subtilis)
1885 – medal Leeuvenhooka
John Tyndall (1820 – 1893)
Tyndalizacja – trzykrotna pasteryzacja
Efekt Tyndalla – rozpraszanie światła przez koloid z wytworzeniem charakterystycznego stożka świetlnego
Hans Christian Gram (1853-1938)
1884 Berlin – metoda barwienia bakterii G(+) i G(-) ze względu na różnice w budowie ściany komórkowej
Ilia Miecznikow (1845-1916)
Twórca immunologii
1908 Nagroda Nobla (wspólnie z Paulem Ehrlichem za prace nad odpornością)
Sergiusz Winogradski (1856-1953)
Rozwój mikrobiologii ogólnej i rolnej(gleby)
Wiązanie azotu przez bakterie glebowe
1889 - wprowadził podłoża selektywne (wybiórcze)
Odkrycia Winogradskiego
Stały się podstawą dla rozwoju mikrobiologii gleby
1893 odkrył bakterie z rodzaju Clostridium wiążące azot atmosferyczny
Wykrył i opisał chemoautotrofię u bakterii nitryfikacyjnych, siarkowych i żelazowych
Badał procesy fotosyntezy u bakterii, wiązanie azotu cząsteczkowego
Scharakteryzował rozkład w glebie wielocząsteczkowych związków organicznych
Aleksander Fleming
1928 odkrycie penicyliny (1945 Nagroda Nobla) i początek „ery antybiotyków”
13.02.1929 – wykład w Medicine Research Club
Udział Polaków
Leon Cieńkowski (1822-1887)
metoda zwalczania wąglika
określa przyczynę (Leuconostoc mesenteroides) i sposób zapobiegania powstania „żabiego skrzeku” w cukrowniach
Adam Prażmowski (1853 – 1920), mikrobiologia rolnicza
opisuje bakterie brodawkowe (Rhizobium) i symbiotyczne wiązanie azotu atmosferycznego
izoluje bakterie z rodzaju Bacillus i Clostridium
Jan Danysz (1860 – 1928)
współpracownik L. Pasteura, odkrył bakterię paratyfusu mysiego
współpracował z Marią Skłodowską – Curie i jej mężem
1893 kierownik działu mikrobiologii w Instytucie Pasteura (ekspert od zwalczania szkodników)
1899 – pomór bydła w Afryce Południowej
Rosja – szkodniki buraków cukrowych
Portugalia – szkodniki dębu korkowego
Australia – zwalczanie plagi dzikich królików
Odo Bujwid (1857 – 1942)
Pierwszy polski bakteriolog, pionier higieny i profilaktyki lecznictwa
uczeń Roberta Kocha i Ludwika Pasteura
badania żywności i wody, prekursor SSE
założyciel pierwszego w Polsce instytutu zapobiegania wściekliźnie i stacji badania produktów spożywczych
Ludwik Hirszfeld (1884 – 1954)
Rudolf Weigel (1883 – 1954)
Feliks Przesmycki (1892 – 1974)
Tadeusz Chrząszcz (0 -1943)
Kazimierz Bassalik (1879 – 1960)
Bronisław Niklewski (1879 – 1961)
Tadeusz Matuszewski
S i H. Krzemieniewscy
Jadwiga Marszewska – Ziemięcka (1891 – 1968)
Wacław Dąbrowski (1879-1962)
Eugeniusz Pijanowski (1906 – 1974)
Jadwiga Jakubowska (1905 – 2001)
prof. dr Jadwiga Jakubowska dr h.c. (1905-2001)
Od 1929 r. pracownik Instytutu Przemysłu Fermentacyjnego i Bakteriologii Rolnej – Oddział Czystych Kultur Drobnoustrojów Przemysłowych
Od 1945 r. współpracownik prof. Dąbrowskiego w SGGW
Od 1947 r. na Uniwersytecie Łódzkim, a następnie Politechnice Łódzkiej w Katedrze Mikrobiologii Technicznej
Uruchomiła krajową produkcję szczepionek czystych kultur mleczarskich
Zapoczątkowała Kolekcję Szczepów Przemysłowych (obecnie ŁOCK 105) – szczepy z przedwojennej kolekcji SGGW, z IHAR w Bydgoszczy, kolekcji węgierskiej, szczepy własne oraz zdeponowane (ok. 700)
Wacław Dąbrowski (1879 – 1962)
Pionier technologii i mikrobiologii żywności
1910 – Pracowni Przemysłu Fermentacyjnego i Bakteriologii Rolnej(Instytut)
1945 – Katedra Mikrobiologii i Przemysłu Rolnego SGGW
Rektor SGGW 1922-1923
Eugeniusz Pijanowski (1906 – 1974)
Twórca nauk o żywności
Twórca i I Dziekan Wydziału Technologii Żywności
W czasie okupacji prowadzi wykłady i ćwiczenia w Liceum Rolniczym (kontynuacja dydaktyki SGGW)
Od lutego 1945 bierze udział w odbudowie i reaktywowaniu działalności SGGW