Dyslalia, zaburzenia mowy
Dyslalia jest to zaburzenie, którego istotą jest nieprawidłowa realizacja dźwięku. W dyslali wyróżniamy :
• sygmatyzm
• rotacyzm
• kappacyzm
• gammacyzm
• bekacyzm
• mowa bezdźwięczna
• inne odchylenia
Formy realizacji dźwięku w dyslali :
• marginalne, opuszczanie jakiejś głoski (sowa -> owa)
• substytucja (pararalia), głoska będzie zastępowała inną (szafa -> safa)
• dyslalia właściwa (deformacje), zniekształcenie jakiejś głoski
Dyslalia wg. kryterium objawowego Kanii
• dyslalia głoskowa, zaburzenie głosek związanych z deformacją (szafa -> safa)
• dylalia sylabowa, zburzona sylaba. Dziecko będzie dodawało lub odejmowało sylabę (tama -> tammama)
• dyslalia wyrazowa, coś będzie się działo z wyrazem
• dyslalia zdaniowa, problemy z budowanie zdań (tata idzie -> tata iść)
Sygmatyzm, nieprawidłowa realizacja głosek detalizowanych (ciszących, szumiących, syczących). Mogą być zaburzone poszczególne szeregi lub pojedyncza głoska. Realizacja dźwięku w sygmatyzmie odbywa się przez :
• mogisygmatyzm, jakiejś głoski będzie brakowało (sok -> ok)
• para sygmatyzm, głoski będą zastępowane innymi (szafa -> safa)
• sygmatyzm właściwy, zniekształcenie głosek (deformacja). Wymowa międzyzębowa (sz - > s) i przyzębowa (szafa -> fafa).
Rotacyzm, nieprawidłowa realizacja głoski R
• mogirotacyzm, opuszczanie głoski R
• para rotacyzm, głoska R będzie zastępowana inną (rower -> lower)
• rotacyzm właściwy, R francuskie oraz deformacje policzkowe i wargowe.
Mowa bezdźwięczna – nieprawidłowa realizacja głosek dźwięcznych
• mowa bezdźwięczna całkowita, brak wymowy wszystkich głosek dźwięcznych
• realizowana przez pararalię, głoski dźwięczne, będą zamieniane na bezdźwięczne
• mogilalia – głoski dźwięczne nie będą realizowane
• deformacje – deformacja wszystkich głosek dźwięcznych, półdźwięczność
Opracowano na podstawie własnych notatek, z przedmiotu podstawy logopedii. Oryginalna forma notatek znajduje się na blogu http://podstawy-logopedii.blogspot.com/