Związek Radziecki w okresie międzywojennym.
Zwyciestwo rewolucji październikowej zrodziło pytania dotyczące polityki gospodarczej bolszewików. Jedynymi z pierwszych rozporządzeń Rady Komisarzy Ludowych były dekrety o nacjonalizacji przemysłu, transportu i handlu. Przed aktywem bolszewickim stanęła ogromna masa złożonych problemów gospodarczych.
Produkcja była zabierana z fabryk bez jakiejkolwiek zapłaty. Komunizm wojenny praktycznie zlikwidował handel.
Normy przydziałów kartkowych były minimalne. W Moskwie na kartki pierwszej kategorii wydawano 200 gramów chleba i niecały kg. ziemniaków.
Na przełomie lat 1920-1921 Rada Komisarzy Ludowych wydała dekrety o bezpośrednim i bezpłatnym przekazywaniu towarów konsumentom.
W sytuacji całkowitej klęski gospodarczej X Zajazd partii bolszewickiej w 1921 r. postanowił odejść od komunizmu wojennego. Podjęto uchwałą określającą podstawy nowej polityki gospodarczej.
Zamiast rewizji żywności we wsiach wprowadzono podatek żywnościowy. Nadwyżkę żywności mogli chłopi sprzedawać na wolnym rynku. Został zlikwidowany system kartkowy, rozwinięto sieć handlową zezwalając na zakładanie małych, prywatnych sklepów spożywczych. Zezwolono też na działalność małych przedsiębiorstw kapitalistycznych.
Po rewolucji październikowej utworzono w Rosji, centralnej części dawnego imperium, Rosyjską Republikę Radziecką.
Po zawarciu pokoju ruskiego, wzdłuż granicy z Polską, powstały republiki Ukraińska i Białoruska.
W grudniu 1922r. I Zjazd Rad przyjął deklaracje o utworzeniu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. W skład ZSRR weszły cztery republiki związkowe: Rosyjska, Ukraińska, Białoruska i Zakaukaska. Wkrótce włączono do ZSRR także Uzbekistan i Turkmenię.
Pod koniec lat dwudziestych Związek radziecki odszedł od programu nowej polityki gospodarczej. Przystąpiono do realizacji stalinowskiego programu szybkiej industralizacji. W 1921r. ogłoszono rozpoczęcie realizacji pierwszego, pięcioletniego planu gospodarczego.
W czasie pierwszej pięciolatki powstały m.in: zakłady metalurgiczne w Magnitorska na Uralu, zagłębie węglowe w Kuźniecku, fabryka traktorów w Stalingradzie i inne.