Historia internetu
Historia Internetu zaczyna sie w koncu lat szescdziesiatych. Departament Obrony rzadu amerykanskiego rozpoczyna wtedy projekt badawczy realizowany przez agencje ARPA (Advanced Research Projects Agency), majacy na celu stworzenie sieci komunikacyjnej dla celów wojskowych. Jest to, mówiac przekornie, jeden z niewielu pozytywnych skutków wyscigu atomowego.
Rzad amerykanski zorientowal sie, ze w przypadku wojny atomowej juz w pierwszych minutach starcia moga zostac zniszczone tradycyjne srodki komunikacji i lancuch wydawania rozkazów przestanie istniec. Zaradzic temu moze stworzenie polaczen miedzy komputerami, sieci komputerowej, która mialaby charakter zdecentralizowany, co jeszcze bardziej uodporniloby ja na nuklearny atak. Mial to byc system majacy wiele równoleglych polaczen, które trudno byloby zniszczyc w ataku rakietowym. Tylko taki system móglby pozwolic na zachowanie systemu wydawania rozkazów, sprawowania kontroli i porozumiewania sie (C3, command-and-control-and-communications) podczas globalnego konfliktu.
Wroku 1969 powstaje siec ARPAnet. W dwa lata pózniej laczy pietnascie instytucji rzadowych i akademickich. W roku 1973 stworzone zostaja polaczenia miedzynarodowe, do Wielkiej Brytanii i Norwegii. Rok pózniej Ray Tomlinson tworzy program do przesylania elektronicznych wiadomosci po sieci (e-mail). W roku 1979 powstaja grupy dyskusyjne Usenet, drugi z filarów dzisiejszego Intenretu.
Dla naukowców uniwersyteckich nie majacych polaczenia z ARPAnet stworzona zostaje w 1981 roku siec CSNET (Computer Science NETwork). W 1982 roku ARPA wprowadza jako standard dla swej sieci protokól TCP/IP. W tym samym roku powstaje w Europie siec EUnet, pozwalajaca korzystac z uslug poczty elektronicznej i Usenet. W 1983 roku stworzona zostaje brama (gateway) pomiedzy ARPAnet a CSNET; fakt ten uwaza sie za poczatek istnienia Internetu, jaki dzisiaj znamy.
NSF (National Science Foundation) laczy w 1986 roku piec superkomputerów z osrodków uniwersyteckich w siec NSFnet, do której stopniowo podlacza sie coraz wiecej osrodków uniwersyteckich.
W 1988 roku do Internetu jest juz podlaczonych szescdziesiat tysiecy komputerów (hosts). W 1990 ARPAnet konczy swoja dzialalnosc. Rok pózniej pojawiaja sie systemy WAIS (Wide Area Information Servers) i Gopher, rozszerzajac liczbe uslug internetowych. W 1992 rozpoczyna dzialanie World-Wide Web, stworzona przez Tima Bernersa-Lee. Liczba dolaczonych komputerów przekracza milion. W 1993 roku pojawia sie przegladarka Mosaic, sluzaca do odczytywania stron World Wide Web; latwosc obslugi tego programu i jego nastepców przyspiesza rozwój World Wide Web, zarówno od strony liczby uzytkowników jak i gromadzonych w tej formie informacji.
W latach dziewiecdziesiatych pojawia sie masowy dostep do Internetu przez modem. W Polsce pod koniec lat dziewiecdziesiatych rozpoczyna sie wykorzystanie do tego celu takze sieci telewizji kablowych. Liczba uzytkowników gwaltownie rosnie, zwieksza sie tez liczba i róznorodnosc informacji. W sieci pojawiaja sie obok osrodków uniwersyteckich i instytucji rzadowych firmy komercyjne.
Internet nie jest jedna siecia, lecz zwiazkiem wielu mniejszych sieci. Glównym zalozeniem bylo, aby kazdy komputer pracujacy w dowolnej czesci Internetu moze nawiazac lacznosc z dowolnym innym uzytkownikiem sieci. kluczowa role w takiej strukturze odgrywaja tzw. "routery" czyli mechanizmy zajmujace sie przesylaniem pakietów danych z jednej czesci sieci do innej. Routery moga miec postac sprzetowa lub wystepowac jako programy dla Linuxa, czy Windows. Router jest punktem, który laczy ze soba dwie sieci i kazda z tych sieci interpretuje go jako swój element. W kazdej czesci Internetu zainstalowany jest co najmniej jeden router zbierajacy wszystkie pakiety danych, które nie moga byc dostarczone w ramach danej sieci lokalnej i przekazuje je dalej, po czym nastepny router sprawdza, czy dane adresowane sa do jego sieci - jesli tak, to przekazuje je do serwera, a jesli nie, to przesyla kolejnemu routerowi i tak do skutku, az dane dotra do adresata. Jezeli jedna z dolaczonych podsieci ulegnie awarii lub bedzie niedostepna z powodu przeciazenia, to pakiety moga zostac skierowane do adresata (i dotrzec do niego) inna droga. W ten sposób Internet spelnia najwazniejszy warunek, jaki pierwotnie narzucila mu armia Stanów Zjednoczonych: moze funkcjonowac dalej, pomimo uszkodzenia poszczególnych podsieci. Inna wazna cecha jest to, ze choc poszczególne podsieci róznia sie od siebie sposobem komunikacji, rodzajem osprzetu moga sie one komunikowac ze soba bez przeszkód dzieki odpowiednim protokolom i standardom. Protokoly internetowe dbaja o to, aby odmienne wlasciwosci poszczególnych podsieci byly niewidoczne dla aplikacji internetowych.
Podstawowym protokolem w sieci Internet jest protokól TCP/IP. Najnizej w hierarchii stoi protokól IP (Internet Protocol). Pakietowy sposób przesylu danych wymaga, aby informacje przesylana podzielic na scisle okreslone czesci - pakiety. Kazdy z takich pakietów, dzieki protokolowi IP, otrzymuje naglówek, który pelni role etykiety adresowej. Znajduja sie tam takie informacje jak: adres nadawcy i odbiorcy, dlugosc pakietu, suma kontrolna i inne. Z danych tych korzystaja m.in. routery, aby wlasciwie dostarczyc dane do adresata. Jednak protokól IP "nie interesuje sie" co sie dzieje z pakietami po wyslaniu, dlatego potrzebny jest dodatkowy protokól TCP (Transmission Control Protocol), który jest nadrzedny wobec IP i dba o to, aby pakiety dotarly w calosci do adresata. Do kazdego pakietu dolacza on swoja czesc naglówka, w której m.in. numeruje wszystkie wychodzace pakiety i oczekuje odpowiedzi od serwera adresata czy wszystkie przesylki dotarly, jezeli nie, ponawia wysylanie zagubionych czesci. W naglówku TCP znajduje sie równiez nr portu, który identyfikuje okreslona usluge w sieci. Po dotarciu do serwera docelowego, serwer wlasnie po tym numerze stwierdza, który z programów ma zajac sie obsluga otrzymanych danych.
Adresem kazdego komputera w sieci Internet jest czteroliczbowy identyfikator - unikalny w skali swiatowej, zwany adresem IP (np. 195.164.188.161) - gdzie kazda z liczb moze przybierac wartosc od 0 do 255. W zwiazku z tym, ze korzystanie z tak zapisanych adresów jest dosc uciazliwe, wprowadzono sposób adresowania bardziej przystepny dla ludzi. Kazdy z serwerów ma okreslona nazwe (np. zszosw) oraz utworzono drzewiasta strukture domen, w których serwery zostaly umieszczone (np. zsosw.petex.com.pl) Poszczególne domeny oddzielone sa od siebie kropkami, tak jak w adresie IP. Na samym szczycie tego systemu znajduja sie "Domeny Najwyzszego Poziomu" (Top-Level-Domains). Jest to ostatnia czesc adresu (z prawej strony). Do tej kategorii naleza domeny grupujace serwery wg ich znaczenia (tresci):
.com - instytucje komercyjne, np. sony.com (to w USA) .edu - instytucje edukacyjne, np. fuw.edu.pl (w Polsce) .gov - instytucje panstwowe, agendy rzadowe .mil - organizacje wojskowe .net - firmy oferujace uslugi sieciowe .org - organizacje niehandlowelub pochodzenia geograficznego np.:
.pl - Polska .de - Niemcy .it - Wlochy .fr - Francja .au - Australia .tw - Tajwan .jp - Japonia itd.Oomeny te zdefiniowane sa na stale i nie mozna do nich dodawac kolejnych elementów. Jezeli wiec ktos chce utworzyc nowa domene musi umiescic ja w ramach jednej z domen TLD. Wtedy domena ta jest Domena Drugiego Poziomu np. (com.pl, wp.pl, nasa.gov). W taki sam sposób tworzy sie domeny trzeciego (apple.com.pl, agh.edu.pl), czwartego (zszosw.petex.com.pl, zeus.polsl.gliwice.pl) itd... poziomu. W zwiazku z tym, ze programy posluguja sie zapisem cyfrowym (adres IP), a ludzie zazwyczaj za pomoca adresów domenowych (tekstowych) potrzebne jest oprogramowanie, które potrafi zamienic - przetlumaczyc pierwszy zapis na drugi i odwrotnie. Role taka spelnia usluga zwana DNS (Domain Name System). Po wpisaniu np. do przegladarki adresu w postaci domenowej program laczy sie z serwerem DNS i pobiera z niego cyfrowa wersje adresu. Dopiero wówczas przystepuje do polaczenia z danym komputerem.
W przypadku adresowania poczty elektronicznej do adresu komputera dodajemy jeszcze identyfikator (login) uzytkownika - adresata pracujacego na danej maszynie, laczac go z adresem komputera za pomoca znaku @ np. [email protected]
W celu nawiazania komunikacji z serwerem internetowym potencjalny klient musi znac nie tylko jego numer IP, ale równiez numer portu. Z tego wzgledu poszczególne numery portów z przedzialu do 0 do 1024 sa na stale przyporzadkowane róznym uslugom internetowym (takim jak FTP
Najpopularniejsze uslugi i ich numery portów:
PortProtokólZadanie 20 i 21TP