Teoretyczne podstawy pracy socjalnej- pytania i odpowiedzi.
1. Umiejętności pracownika socjalnego.
I. Umiejętności metodologiczne:
1. Umiejętność udzielania porad i stosowania elementów psychoterapii.
2. Umiejętność obserwacji, dokonywania analizy i formułowania wniosków.
3. Umiejętność formułowania diagnozy socjalnej oraz planu pomocy (projektowanie działań).
4. Umiejętność stosowania w praktyce metod i technik interwencji socjalnej i pracy opiekuńczej.
5. Umiejętność stosowania w praktyce metod i technik monitorowania i ewaluacji ( okres analizy, oceny).
6. Umiejętność łączenia niektórych elementów poszczególnych metod w zakresie odpowiadającym sytuacji rodziny lub osoby.
II. Umiejętności społeczne:
1. Umiejętności komunikacyjne.
2. Umiejętności nawiązywania kontaktów.
3. Umiejętność rozumienia sytuacji osoby bądź rodziny.
4. Umiejętność okazywania ciepła i empatii.
5. Umiejętność współpracy z klientami i ważnymi osobami z otoczenia.
6. Umiejętność współpracy z przedstawicielami innych zakładów, instytucji oraz z wolontariuszami.
7. Umiejętność mediacji i negocjacji.
8. Umiejętność występowania na forum publicznym.
9. Umiejętność organizowania i prowadzenia grup zadaniowych.
10. Umiejętność wykorzystania lokalnej sceny politycznej.
11. Umiejętność aktywizowania społeczności lokalnej.
III. Umiejętności związane ze stosowaniem wiedzy z zakresu prawa:
1. Umiejętność posługiwania się i stosowania w praktyce przepisów prawa.
2. Umiejętność dokonywania analizy dokumentów oraz właściwej interpretacji przepisów prawa, dostosowanych do sytuacji osoby.
3. Umiejętność uświadamiania uprawnień i sposobów ich egzekucji.
IV. Umiejętność wskazywania kompetentnych instytucji.
V. Umiejętności menadżerskie:
1. Umiejętność Przewidywania potrzeb socjalnych, odpowiedniego zdobywania alokacji zasobów.
2. Umiejętność Twórczego rozwiązywania problemów społecznych.
3. Umiejętność organizowania pracy i kierowania zespołem ludzkim.
4. Umiejętność prowadzenia nadzoru.
5. Umiejętność inicjowania i współrealizowania projektów działań społecznych, wspomagania aktywności, kształtowania postaw i stosunków międzyludzkich.
6. Umiejętność skutecznego negocjowania dla osiągnięcia celów pomocy społecznej.
7. Umiejętność pozyskiwania do współdziałania osób, rodzin, środowiska lokalnego, instytucji, organizacji porządkowych.
8. Umiejętność publicznego prezentowania problemów społecznych.
9. Umiejętność zdobywania funduszy dla realizowania celów pomocy społecznej.
VI. Umiejętność podejmowania decyzji i szybkiej interwencji socjalnej.
VII. Umiejętność stosowania w praktyce wiedzy naukowej.
VIII. Umiejętność wykorzystania zdobyczy techniki podczas wykonywania pracy zawodowej.
2. Filantropia, dobroczynność, altruizm.
Filantropia- bezinteresowne pomaganie ludziom biednym lub w ogóle potrzebującym jakiejś pomocy.
Filantropia wywodzi swój rodowód z kultury antycznej- od greckiego philantropos- kochający ludność. W tradycji antycznej oznaczała usposobienie przyjazne ludziom oraz braterską miłość i współczucie wobec bliźniego.
Dobroczynność- z łac. Charitativus oznaczający miłosierdzie chrześcijańskie wobec ubogich. Z niej wynika nakaz opieki nad najuboższymi.
Altruizm- bezinteresowne działanie dla dobra innych ludzi i zdolność do poświęceń dla nich.
3.Szpitale XII- XVI w.
pierwszy szpital na ziemiach polskich powstał 1108r we Wrocławiu. Szpitale pełniły funkcję leczniczą tylko na marginesie swej działalności, głównie pełniły funkcję zakładów opiekuńczych, przytułków dla opuszczonych czy też hospicjów.
4.Ministerstwo Polskiej Biedy.
W 1863 r. powstało Ministerstwo Polskiej Biedy, jako nieformalna organizacja adwokatów udzielająca pomocy prawnej i finansowej represjonowanym powstańcom.
5.Rozporządzenie z 1929 r. Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej.
W 1929 r. Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej wydało rozporządzenie dotyczące ustanowienia opiekunów społecznych i sposobu wykonywania przez nich obowiązków.
6. Rozporządzenie Oświaty z dn. 24.11.1966 r.
Wprowadzono zawód pracownika socjalnego do nomenklatury zawodów.
7. Naczelne zasady pracownika socjalnego.
8. Kto może być pracownikiem socjalnym?
Pracownikiem socjalnym może być osoba, która posiada dyplom pracownika socjalnego lub ukończyła studia wyższe o kierunkach: praca socjalna, polityka społeczna, resocjalizacja, socjologia, pedagogika i psychologia. Dyplom o którym mowa można uzyskać w szkołach policealnych i wyższych do tego uprawnionych. Natomiast ukończenie takich kierunków jak: : praca socjalna, polityka społeczna, resocjalizacja, socjologia, pedagogika i psychologia, także uprawnia do wykonywania tego zawodu. Nawet jeśli osoba ubiegająca się o pracę w tym zawodzie ukończy studia licencjackie o tych kierunkach. Należy zaznaczyć, że wyliczenie to ma charakter pełny i osoby, które ukończyły inne kierunki studiów magisterskich i licencjackich nie mogą wprost uzyskać uprawnień pracownika socjalnego.
9. Doskonalenie zawodowe pracownika socjalnego.
Doskonalenie zawodowe stało się trwałym elementem kształcenia każdego zawodu. Dzięki formom kształcenia zawodowego można wdrażać najnowsze osiągnięcia nauki i techniki.
Doskonalenie pracowników społecznych rozpoczęło się w Polsce od organizowania krótkoterminowych kursów.
10. Kodeks etyczny pracownika socjalnego.
Potrzeba stworzenia Kodeksu Etycznego wynika ze świadomości, iż praca socjalna jest siłą napędową zmian społecznych, sumieniem społeczeństwa.
Kodeks Etyczny, jako zbiór wytycznych codziennego postępowania zawodowego ma służyć wszystkim tym, którzy zdecydowali się związać swą przyszłość z zawodem pracownika socjalnego.
Również społeczeństwo ma prawo wiedzieć, że zawód pracownika socjalnego dysponuje określonymi środkami zabezpieczającymi, gwarantującymi wykonywanie zawodu w sposób rzetelny, profesjonalny i odpowiedzialny.
Kodeks Etyczny to nie tylko zbiór nakazów i zakazów, których należy przestrzegać, wykonując zawód pracownika socjalnego, lecz jest również przekazaniem pewnych wartości, m.in. takich jak:
- działania na rzecz dobrobytu społecznego,
- poprawa warunków bytu osób, rodzin, grup,
- działania, zaangażowanie na rzecz sprawiedliwości społecznej.
Kodeks nawiązuje do idei pracy socjalnej - poszanowania godności człowieka i obrony tej godności, prawa człowieka do samostanowienia, dbałość o równość szans.
Kodeks zawiera pewne standardy zachowań etycznych, których pracownicy socjalni muszą przestrzegać, wykonując swój zawód. Standardy te odnoszą się do zawodu, relacji ze współpracownikami, klientami, pracodawcą i społeczeństwem.
Stanowi on podstawę do rozwiązywania sporów etycznych, gdy zachodzi wątpliwość, że postępowanie pracownika socjalnego nie spełnia warunków w nim zawartych lub z niego wynikających. Kodeks stara się objąć etyczną regulacją możliwie najistotniejsze sfery aktywności pracownika socjalnego.
Ustanawiając etyczne standardy wykonywania zawodu, należy mieć jednocześnie świadomość, iż treści zawarte w kodeksie nie są ostateczne i mogą ulegać zmianom w najbliższych latach, wraz z rozwojem zawodu i świadomości społecznej.