Leki układu adrenergicznego cz. 2
NORADRENALIA
Stosowana w postaci chlorowodowrku- Noradrenalinum hydrochloricum - LEVONOR. Postać farmaceutyczna - ampułki. Pobudza głównie receptor Alfa w naczyniach, zwiększa opór obwodowy i tym samym następuje wzrost ciśnienia tętniczego krwi i w wyniku tego spada przepływ obwodowy. Stosuje się ją we wlewie dożylnym w roztworze fizjologicznym soli lub glukozy. W przypadku wydostania się noradrenaliny poza żyłę występuje martwica tkanek. Należy wtedy miejsce wkłucia znieczulić lekami znieczulającymi miejscowo.
DOPAMINA
Występuje w postaci chlorowodorku - Dopaminum hydrochloricum - DOPAMIN, INTROPIN. Występuje w postaci ampułek i fiolek w dawkach od 50-200mg. Dopamina jest agonistą receptora dopaminergicznego w naczyniach nerkowych, trzewnych, mózgowych i wieńcowych. Efektem pobudzenia jest rozszerzenie tych naczyń i zwiększenie przepływu przez te obszary, w konsekwencji tego nastepuje wzrost diurezy. Dopamina pobudza receptor Beta1 w sercu, przez co wzrasta siła skurczów i częstość rytmu serca. Dopamina pobudza receptor Alfa1 powodując podwyższenie ciśnienia tętniczego.
FENYLEFRYNA
Występuje w postaci chlorowodorku - Fenylefrinum hydrochloricum - NEO - SYNEPHRINE. Substancja wystepuje w postaci ampułek, drażetek, roztworów do anemizacji błon śluzowych oraz 10% kropli do oczu.
Roztworów leków zmniejszających przekrwienie śluzówki nosa nie należy używać dłużej niż przez okres 3-5 dni. Natomiast roztwór do oczu nie dłużej niż 72h. Niektóre leki pobudzające receptory Alfa1 stosowane są wyłącznie miejscowo jako środki anemizujące w katarze siennym, zapaleniu zatok, nieżycie noso-gardzieli i zapaleniu spojówek. Stanowią je głównie pochodne Imidazoliny.
- Nafazolina ( RHINAZIN )
- Ksylometazolina ( XYLOMETAZOLIN, XYLOGEL)
- Oksymetazolina ( NASIVIN )
- Tymazolina ( TYMAZEN )
Te subst. wyst. w stężeniach 0,05% - 0,1% w postaci kropli, hydrożeli lub areozoli. Dostępne są także preparaty, w skład których oprócz pochodnych imidazoliny wchodzą dodatkowo leki przeciwzapalne, np. RIZAXYL i leki przeciwhistaminowe, np. RHINOPHENAZOL.
Preparaty te działają stosunkowo szybko i w miarę długo ok. 4h.
Działania niepożądane:
- efekt miejscowo-drażniący a po wchłonięciu do krwi hipotermia, depresja, apatia i senność. Zbyt częste stosowanie tych leków może doprowadzić do zanikowego nieżytu śluzówek.
KLONIDYNA ( IMPOREL, CATAPRESAN )
Występuje w postaci ampułek i taletek. Klanidyna hamuje uwalnianie noradrenaliny, powoduje rozszerzenie naczyń, obniżenie cisnienia i zwolnienie akcji serca.
Wskazania do stosowania:
- nadciśnienie;
- bolesne miesiączkowanie, zaburzenia okresu;
- leczenie objawów abstynencji alkoholowej, opioidowej i nikotynowej;
Działania niepożądane:
- hipotomia ortostatyczna ( spadki ciśnienia tętniczego przy zmianie pozycji ciała );
- zatrzymani jonów Na i H2O w organizmie;
- uczuci suchości w jamie ustnej;
- apatia, senność, stany depresyjne;
W trakcie leczenia chory nie może prowadzić i obsługiwać pojazdów mechanicznych. Nie wolno nagle przerywać terapii klonidyną ( dawkę trzeba mniejszać ). Klonidyna powoduje tolerancję, która wymaga zmainy dawkowania.