Jak rozumieć, co się dzieje dookoła?
Jak rozumieć, co się dzieje dookoła?
Teoria socjologii - stanowi narzędzie służące wyjaśnianiu jak świat funkcjonuje
Metoda – jest sposobem prowadzenia badań, które pomagają tworzyć bądź sprawdzać teorie
We współczesnym świecie nauka stała się dominującym sposobem zrozumienia rzeczywistości, choć nie jedynym
CHARAKTERYSTYKA TEORII NAUKOWYCH
Narzędziem, które temu służy jest teoria,która odpowiada na pytania, dlaczego istnieje dane zjawisko i w jaki sposób działa
Cechy charakterystyczne teorii naukowych:
teorie naukowe są pojęciami abstrakcyjnymi – stwierdzenia są wyrażane w sformułowaniach ogólnych
teorie naukowe poddawane są weryfikacji
CECHY CHARAKTERYZUJĄCE NAUKĘ:
*nauka nie ocenia, co powinno lub nie powinno istnieć bądź działać
*nauka dąży do zrozumienia, dlaczego jakieś zjawiska istnieją i jak funkcjonują
*nauka uogólnia wnioski, rozważając abstrakcję
*nauka podaję nowe teorie empirycznej ocenie
*nauka pozwala na wielokrotne sprawdzanie sformułowanych teorii
PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA TEORII SOCJOLOGICZNEJ
Teoria socjologiczna (tak jak inne teorie naukowe) stanowi określoną konstrukcję pojęciową stosowaną do analizy i interpretacji danych empirycznych
Konstrukcja pojęciowa w socjologii składa się z 3 –ch podstawowych klas :*pojęcia ogólne
*prawa
*teoria i inne typy generalizacji
PIĘĆ KATEGORII PRAW SOCJOLOGICZNYCH
1 prawa stwierdzające stałe współwystępowanie faktów społecznych
(wszelka socjalizacja zaczyna się w grupach pierwotnych, rodzinie, grupie rówieśniczej)
2 prawa stwierdzające zależność funkcjonalną lub współzmienność faktów społecznych
3 prawa stwierdzające prawidłowości rozwoju i regularne tendencje
(intensywna industrializacja przyczynia się do wzrostu stopy życiowej ludności poprzez takie środki jak wzrost
ośrodków metropolitarnych, zasiedlanie nowych terenów, pośredni wpływ na organizację rodziny i stopę
życiową oraz postępującą sekularyzację (tj. odchodzenie od wartości religijnych)
4 prawa orzekające o podobieństwie lub statystycznym prawdopodobieństwie związku pomiędzy faktami
społecznymi
(zachowania przestępcze są bardziej prawdopodobne:
*wśród mężczyzn
*klas niższych
*wśród ludzi młodych
*w miastach
*w środowiskach o mniejszej religijności
*w czasach normalnych niż w okresie wojen
5 prawa stwierdzające lub sugerujące związek przyczynowy pomiędzy faktami społecznymi
(udział we wspólnych interesach i ich realizowanie jest koniecznym i wystarczającym warunkiem rozwoju,
społecznej)
KRYTERIA STOSOWANIA PRAW
Sformułowane nowe prawo socjologiczne, aby mogło być uznane za prawo musi się opierać nie tylko na uznanych faktach ale również na określonych uzasadnionych racjach.
Dlatego też wiele praw ograniczonych jest co do miejsca i czasu, poszczególnych okresów historycznych , konkretnych obszarów kulturowych
TEORIE W SOCJOLOGII
Funkcjonalizm – teoria traktująca rzeczywistość społeczną jako system wzajemnie ze sobą powiązanych części
każda z tych części (rodzina) jest analizowana pod kątem funkcji jakie pełnią w większym systemie.
Teoria konfliktu – postrzegają rzeczywistość przez pryzmat konfliktów.Społeczeństwo jest pełne napięć i
Konfliktówistniejących,pomiędzy składającymi się na nie częściami.Siły napędowe konfliktów
Leżą w nierównościech,konflikt dominuje w stosunkach pomiędzy ludźmi.
Teoria interakcji – rzeczywistość to różnorodne formy oddziaływania ludzi pomiędzy sobą (kontakty
Na mikroszczeblu).Rzeczywistość jest odbierana przez pryzmat symboli i gestów, ludzie
Sami posługują się tymi symbolami aby być zrozumiani.
Teoria utylitarna – zakładają ,że ludzie tworzący społeczeństwo stają się w każdej sytuacji wyciągnąć
Maksymalne korzyści jak najmniejszym kosztem
METODY BADAŃ SOCJOLOGÓW
1. Badania statystyczne – statystyka i demografia to dziedziny ,z których może korzystać socjologia
2. Kwestionariusz ankiety – respondent człowiek, który jest przedmiotem badań, ilościowa metoda badawcza
niekoniecznie skuteczna
3. Kwestionariusz wywiadu (fokus) – osobiste spotkanie z respondentem, badania jakościowe.
Jakość decyduje o wynikach
4. Badania uczestniczące – socjolog staje się członkiem grupy, którą chce zbadać
5. Studia przypadku – dokładna analiza jednego konkretnego przykładu
6. Monografia – dokładny opis przypadku
7. Analiza biografii i autobiografii
8. Obserwacja
Ad1) Statystyka – nauka o metodach zbierania, analizowania i sposobach interpretowania danych liczbowych
Ad2) Wywiad kwestionariuszowy jest techniką opartą na bezpośrednim procesie komunikowania z
respondentem –zadaje jednolite pytania wszystkim
-ujednolicane odpowiedzi (pytania zamknięte) unikanie pytań otwartych
-ujednolicanie bodźców
-ujednolicanie sytuacji
-sposób rejestrowania
Ad3) Wywiad swobodny – podobny do rozmowy i ma charakter informacyjny
wywiad społeczny
wywiad antropologiczny –zmiany w określonym czasie osoby wywiad z tą samą osobą co kilka lat
wywiad psychologiczny – wywiad kliniczny celem dalszego leczenia zaburzenia osobowości, motywacji
wywiad socjologiczny – badania socjologiczne
Ad4) Obserwacja jeden z najczęściej stosowanych sposobów zbierania danych polegający na planowanym
Selektywnym rejestrowaniu faktów społecznych
Ad5) To studium przypadku – badana jest osoba ,rodzina, społeczność
Ad6) Opis przypadku – obiektem badania jest niepowtarzalny przypadek czyli społeczność lokalna
Ad7) Podstawą są dokumenty osobiste –pamiętnik
listy
ETAPY OPRACOWANIA DANYCH Z BADAŃ
1. Odtworzenie problemów badawczych, które inspirowały badania
2. Stworzenie listy zmiennych
3. Sporządzenie instrukcji kodowej i jej weryfikacja
4 . Kodowanie materiału za pomocą instrukcji
5. Budowa komputerowej bazy danych pierwotnych
6. Czyszczenie bazy danych błędów
7. Uzyskanie rozkładu zmiennych pierwotnych
8. stworzenie listy zmiennych transformowanych
9. uzyskanie wydruku ze zmiennymi pierwotnymi i już przetransformowanymi
10. Analiza polegająca na ustaleniu zależności statystycznych między zmiennymi
GDZIE ZNAJDUJĄ ZATRUDNIENIE SOCJOLOGOWIE
1.Funkcje doradcze –od menadżerów do zarządzających państwem
2.Wszędzie tam gdzie się określa postawy społeczne ( dział marketingowy)
3.Nauczyciele
4.Prowadzą niezależne badania w instytucjach naukowych i firmach badających opinię publiczną