Co sądzisz o warunkowym zawieszeniu wykonania kary i warunkowym przedterminowym zwolnieniu jako instytucjach prawnych służących resocjalizacji sprawcy przestępstwa w warunkach wolnościowych.
Termin ?resocjalizacja? oznacza proces modyfikacji osobowości jednostki społecznej w celu przystosowania jej do życia w danej zbiorowości,
a w węższym rozumieniu w społeczeństwie, polegający na tym, iż poprzez odpowiednie zabiegi kształtuje się jej normy społeczne i wartości, których nie miała ona możliwości przyswoić wcześniej w trakcie socjalizacji jednocześnie powodując, iż rezygnuje ona z przyswojonych do tej pory reguł działania będących sprzecznymi z systemem aksjonormatywnym tej zbiorowości, społeczeństwa.
Myslę, że warto tutaj przytoczyć art. 54. 1. kk, który potwierdza postulaty resocjalizacji ?wymierzając karę nieletniemu albo młodocianemu, sąd kieruje się przede wszystkim tym, aby sprawcę wychować.
Instytucjami prawnymi służącymi resocjalizacji są: warunkowe zawieszenie wykonania kary oraz warunkowe przedterminowe zwolnienie.
Instytucja warunkowego zawieszenia wykonania kary spełnia ważną role instrumentu indywidualizacji reakcji na przestępstwo. Podstawową przesłanką warunkowego zwieszenia wykonywania kary jest pozytywna prognoza, która wyraża się w przekonaniu sądu, że pomimo niewykonania kary przestępca będzie przestrzegał porządku prawnego i oczywiście nie popełni następnych przestępstw. Kodeks karny przewiduje warunkowe zawieszenie kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lata, kary ograniczenia wolności oraz grzywny samoistnej. Warunkowe zawieszenie kary następuje na okres próby, która biegnie od uprawomocnienia się wyroku.
W wypadku warunkowego zawieszenia wykonywania kary pozbawienia wolności okres ten wynosi od 2 do 5 lat.
Zawieszając wykonywanie kary pozbawienia wolności można skazanego poddać dozorowi. Zadaniem dozoru jest podjęcie starań, aby sprawca w okresie próby przestrzegał porządku prawnego, wykonywał nałożone przez sąd obowiązki i co najważniejsze aby nie popełnił ponownie przestępstwa. Istotą warunkowego skazania jest uzależnienie skutków prawnych od przebiegu okresu próby. Pozytywny wynik powoduje zatracie skazania. Natomiast negatywny wynik próby oznacza naruszenie jej warunków a więc następuje obligatoryjne zarządzenie wykonania zawieszonej kary.
Warunkowe przedterminowe zwolnienie jest tzw. środkiem probacyjnym, stosowanym na etapie wykonywania kary pozbawienia wolności. Instytucja ta jest stosowana tylko w stosunku do skazanego odbywającego karę pozbawienia wolności. Środek probacyjny, to w zasadzie swoista "umowa" między sądem
a skazanym, na mocy której ten ostatni zostaje poddany próbie, czy w zamian za pozostawanie przez niego na wolności będzie przestrzegał porządku prawnego.
Stosownie do przepisu art. 77 1 kk.: "Skazanego na karę pozbawienia wolności sąd może warunkowo zwolnić z odbycia reszty kary pozbawienia wolności tylko wówczas, gdy jego postawa, właściwości i warunki osobiste, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa, okoliczności jego popełnienia oraz zachowanie po popełnieniu przestępstwa i w czasie odbywania kary uzasadniają przekonanie, iż skazany po zwolnieniu będzie przestrzegał porządku prawnego,
w szczególności nie popełni nowego przestępstwa."
Złożenie wniosku o udzielenie warunkowego zwolnienia przed terminem powoduje, że nie zostanie rozpatrzony aż do momentu nadejścia terminu. Tak samo dzieje się w przypadku, gdy wniosek taki zostałby wniesiony przed upływem trzech miesięcy od wydania postanowienia o odmowie przyznania warunkowego zwolnienia (art. 161 3 kkw). Nie trzeba składać nowego wniosku, ponieważ wniosek ten zostanie rozpatrzony w chwili nadejścia terminu lub upływu trzymiesięcznego okresu.
Karę pozbawienia wolności uznaje się za odbytą w całości, jeżeli
w okresie próby i w ciągu kolejnych 6 miesięcy po jego zakończeniu nie odwołano warunkowego zwolnienia. W takim przypadku karę uważa się za wykonaną już z chwilą warunkowego zwolnienia.
Sąd penitencjarny odwołuje warunkowe zwolnienie, jeżeli zaistnieją dwa warunki:
1) zwolniony w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne oraz
2) za to przestępstwo zostanie orzeczona prawomocnie kara pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania (art. 160 1 kkw).
Należy dodać, że o ile przestępstwo umyślne musi zostać popełnione przez warunkowo zwolnionego w okresie próby, to prawomocne skazanie za nie może nastąpić także po upływie okresu próby.
Zasady udzielania warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbycia części kary pozbawienia wolności określa kodeks karny, zaś podstawy odwoływania zawarte są w kodeksie karnym wykonawczym. Skazanego na karę pozbawienia wolności można zwolnić tylko wtedy, gdy jego postawa, właściwości
i warunki osobiste, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa, okoliczności jego popełnienia oraz zachowanie po popełnieniu przestępstwa i w czasie odbywania kary uzasadniają przekonanie, iż skazany po zwolnieniu będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa.
Skazany może zostać zwolniony najwcześniej po odbyciu co najmniej połowy kary, lecz nie wcześniej niż po 6 miesiącach. W przypadku skazania
w warunkach recydywy wymagany okres wydłuża się do 2/3 długości kary,
a w razie multirecydywy do 3/4 długości kary. W obu ostatnich przypadkach zwolnienie nie może nastąpić wcześniej niż po upływie roku od rozpoczęcia odbywania kary. Skazany na karę 25 lat pozbawienia wolności może uzyskać warunkowe przedterminowe zwolnienie po upływie 15 lat, a skazany na karę dożywocia po 25 latach. W indywidualnych przypadkach sąd wydając wyrok skazujący może zaostrzyć powyższe wymagania czasowe. W razie udzielenia warunkowego przedterminowego zwolnienia czas pozostałej do odbycia kary stanowi okres próby.
Warunkowe przedterminowe zwolnienie ulega odwołaniu, jeśli skazany
w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które został skazany na karę pozbawienia wolności. Możliwość taka istnieje również, jeśli skazany w inny sposób rażąco narusza porządek prawny.
W szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd wymierzając karę pozbawienia wolności może wyznaczyć surowsze ograniczenia do skorzystania przez skazanego z warunkowego zwolnienia niż powyżej opisane.
Skazanego można, niezależnie od powyższych warunków, zwolnić warunkowo po odbyciu 15 lat pozbawienia wolności.
W razie warunkowego zwolnienia czas pozostały do odbycia kary stanowi okres próby, który jednak nie może być krótszy niż 2 lata ani dłuższy niż 5 lat.
Jeżeli skazanym jest osoba skazana w warunkach recydywy wielokrotnej, okres próby nie może być krótszy niż 3 lata.
W razie warunkowego zwolnienia z kary dożywotniego pozbawienia wolności okres próby wynosi 10 lat.
W razie odwołania warunkowego zwolnienia ponowne warunkowe zwolnienie nie może nastąpić przed upływem roku od osadzenia skazanego
w zakładzie karnym, a w wypadku kary dożywotniego pozbawienia wolności przed upływem 5 lat.
Jeżeli w okresie próby i w ciągu dalszych 6 miesięcy nie odwołano warunkowego zwolnienia, karę uważa się za odbytą z chwilą warunkowego zwolnienia.
Warunkowo zwolnionego sąd penitencjarny może w okresie próby oddać pod dozór kuratora sądowego, osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, organizacji lub instytucji, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym, oraz nałożyć na niego obowiązki określone w art. 72 1 Kodeksu karnego.
Wobec skazanego, w warunkach recydywy, oraz młodocianego, który popełnił przestępstwo umyślne, a także wobec skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności, oddanie pod dozór kuratora sądowego jest obowiązkowe.
Sąd penitencjarny odwołuje warunkowe zwolnienie, jeżeli zwolniony
w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania.
Sąd penitencjarny może odwołać warunkowe zwolnienie, jeżeli zwolniony w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności popełnił inne przestępstwo lub została orzeczona kara inna niż pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania albo, gdy uchyla się od dozoru, wykonywania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych. Przed odwołaniem warunkowego zwolnienia sąd penitencjarny, o ile jest to możliwe, wysłuchuje skazanego lub jego obrońcę.
W razie odwołania warunkowego zwolnienia nie zalicza się na poczet kary okresu spędzonego na wolności.
Uważam, że instytucje prawne takie jak warunkowe zawieszenie wykonania kary i warunkowe przedterminowe zwolnienie wpływa pozytywnie na sprawcę, wobec którego można zastosować resocjalizację. Sprawce dostaje szansę na zmianę swojego postępowania w warunkach wolnościowych, co z pewnością daje dużo większe prawdopodobieństwo zaniechania przestępczej działalności skazanego niż osadzenie go więziennej celi. Moim zdaniem warunkowe zawieszenie wykonania kary i warunkowe przedterminowe zwolnienie jest potrzebne i należy je stosować szczególnie do ludzi, którzy pierwszy raz popadli w konflikt z prawem.