Krzysztof Kamil Baczyński.

Krzysztof Kamil Baczyński

Krzysztof Kamil Baczyński (ps. Jan Bugaj) urodził się 22 stycznia 1921 w Warszawie, a zmarł 4 sierpnia 1944 również w Warszawie. Był wybitnym poetą czasu wojny, podchorążym, żołnierzem Armii Krajowej, jednym z przedstawicieli pokolenia Kolumbów. Zginął w czasie powstania warszawskiego jako żołnierz batalionu „Parasol” Armii Krajowej. Jego ojciec, Stanisław Baczyński, był działaczem socjalistycznym, żołnierzem Legionów Polskich, oficerem WP, pisarzem i krytykiem literackim. Matka poety, Stefania Zieleńczyk, była natomiast nauczycielką i autorką podręczników szkolnych. Pisarz uczęszczał do Gimnazjum im. Stefana Batorego. W trakcie nauki poznał ludzi, z którymi przyszło mu później walczyć: Tadeusza Zawadzkiego (ps. Zośka) i Jana Bytnara (ps. Rudy). Marzył o studiach na Akademii Sztuk Pięknych, ale wybuch wojny uniemożliwił mu dalszą naukę. W 1940 roku, po utworzeniu getta, pozostał z matką po aryjskiej stronie. W 1942 roku rozpoczął studia na tajnym Uniwersytecie Warszawskim. Studiował polonistykę. Starając się utrzymać, zajmował się różnych prac: był szklarzem, przyjmował zlecenia telefoniczne, pomagał węglarzowi. W 1943 roku porzucił studia, by wstąpić do II plutonu „Alek”, kompanii „Rudy” batalionu „Zośka”. Od tego momentu całkowicie poświęcił się konspiracji. Zajmował się gromadzeniem broni, map, trzymał u siebie w domu materiały konspiracyjne. Potem ukończył turnus Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty „Agricola”, został starszym strzelcem, ale jeszcze w 1944 roku został zwolniony z tej funkcji z powodu małej przydatności w warunkach polowych z jednoczesną prośbą o objęcie nieoficjalnego stanowiska szefa prasowego kompanii. Następnie przeszedł do harcerskiego batalionu „Parasol”. Kiedy wybuchło powstanie warszawskie, Baczyński znajdował się na placu Teatralnym. Poległ na Placu Blanka 4 sierpnia 1944 w godzinach popołudniowych. Został śmiertelnie raniony przez strzelca wyborowego ulokowanego prawdopodobnie w gmachu Teatru Wielkiego. Pośmiertnie odznaczony został Medalem za Warszawę i Krzyżem Armii Krajowej. Pochowany na Powązkach.
Cechy poezji Baczyńskiego:
• poezja ta odzwierciedla tragizm pokolenia Kolumbów, czyli młodych ludzi, którzy zmuszeni zostali do wzięcia udziału w wojnie i zabijania;
• niezgoda Baczyńskiego na relatywizm moralny, ponieważ poeta nie daje rozgrzeszenia nawet tym, którzy zabiją w obronie ojczyzny. Zabijanie jest dla niego zawsze grzechem;
• pojawia się w utworach refleksja nad utraconą młodością i poszukiwaniem jakiejkolwiek wartości, która mogłaby kierować życiem człowieka;
• Baczyński tworzy motyw apokalipsy spełnionej, czyli tej, która już nadeszła. Jest ona nie tylko zagładą fizyczną świata, ale przede wszystkim zagładą moralną;
• pisał wiersze w konwencji onirycznej, posługując się metaforyką romantyczną;
• ważną rolę w jego poezji odgrywa przyroda, która jest towarzyszką świata zagłady;
• pokazuje opozycję między czasem dzieciństwa i młodości, które kojarzą się z arkadyjskością, a światem wojny, pełnym bólu, cierpienia i lęku;
• tworzy wiersze o charakterze miłosno- erotycznym dedykowane żonie Barbarze.

Twórczości:
Jak na tak młodego twórcę zadziwia dojrzałością, opanowaniem warsztatu poetyckiego, umiejętnością operowania metaforą. Utrzymana w poetyce katastrofizmu, wzbogaca ją i przekształca.
• Wiersze wojenne: Pokolenie, Rodzicom – utwory mówiące o tragicznym
losie pokolenia porównanego do „złych troglodytów”, nie umiejącego się
odnaleźć pośród panującego dookoła zła, przeznaczonego na zagładę.
• Podobna tematyka Elegii o chłopcu polskim, tam też stylizacja podmiotu
mówiącego jako matki lamentującej nad losem syna – wydaje się to niezwykłym
pomysłem, jeśli weźmiemy pod uwagę wiek autora. Historia – wizja dziejów ludzkich jako opętanego pochodu tłumów żołnierzy traktowanych jako siła zasilająca coraz to nowe wojny; pytanie o sens takiej historii i tak pojmowanych dziejów.
• Erotyki: Biała magia, Noc, Erotyk – uchodzą za najpiękniejsze w całej poezji polskiej. Poświęcone są narzeczonej i żonie Barbarze. Tak jak i inne wiersze
Baczyńskiego opatrzone datą, a często i godziną powstania, tchną autentyzmem przeżytej chwili. „Kochać” znaczy „tworzyć” i „utrwalać”, mowa jest i o pięknie ciała, i o rozkoszy, i o niezwykłości przeżywanych momentów. W wielu z nich trudno dostrzec (poza datą), że napisane zostały podczas okrutnej wojny, tyle mają w sobie spokoju i piękna.
• Na moście w Awinion reprezentuje mało liczną, ale intrygującą grupę wierszy o tematyce pozbawionej zupełnie jakichkolwiek związków z wojną, ten utwór to jakby kolorowa bajka o tańczących paniach i panach, ot, obrazek fantastyczny.