Inteligencja emocjonalna
Inteligencja emocjonalna (EI)
Inteligencja emocjonalna to "zdolność postrzegania, uwzględniania i rozumienia uczuć własnych i uczuć innych ludzi oraz refleksyjnego kierowania nimi".
Ludzie doświadczają w pracy wielu emocji, zarówno pozytywnych jak i negatywnych, np.
zadowolenie - wykonanie wspaniałej pracy;
radosne podniecenie - sfinalizowanie zawarcia bardzo ważnej umowy;
duma - pomoc komuś w wydostaniu się z trudnej sytuacji;
gniew - praca nie została doceniona;
frustracja - odłożenie naszych zleceń na czas nieokreślony;
zaniepokojenie - trudności z dotrzymywaniem terminów.
Jak działa inteligencja emocjonalna?
Mozg jest tak zaprogramowany, że kiedy człowiek doświadcza takiej emocji jak gniew, zaniepokojenie czy frustracja, odpowiada na zagrożenie i wyzwala emocjonalną reakcję. Jednak działanie pod wpływen tego pierwszego impulsu może nas doprowadzić do powiedzenia lub zrobienia czegoś, czego później będziemy żałować. Inteligencja emocjonalna oznacza, że po uświadomieniu sobie swojej instynktownej emocjonalej reakcji nie działamy pod jej wpływem, tylko wycofujemy się z sytuacji i na nasze działania wpływa racjonalne myślenie.
Korzyści
Dzięki inteligencji emocjonalnej można:
poprawić swoje stosunki z innymi;
lepiej kontrolować swoje zachowanie;
obniżać swój poziom stresu;
podtrzymywać motywację;
dobrze komunikować się z innymii wpływać na innych bez stwarzania sytuacji konfliktowych;
poprawić swoją pozycję w oczach innych.
Wady
inteligencja emocjonalna:
ma to do siebie, że nie zawsze można jej nauczyć, choć można ją rozwijać;
czasami jest kwiestionowana jako jeszcze jedna chwilowa moda w zarządzaniu
Krok po kroku
1. Staraj się zrozumieć teorie inteligencji emocjonalnej
Schemat pojęciowy inteligencji emocjonalnej wg. Daniela Goelmana opiera sie na 5 elementach:
samoświadomość - zrozumienie siebie, swoich mocnych i słabych stron i tego, jaki wydajesz się innym;
samokontrola - umiejętność panowania nad sobą i pomyślenia, zanim się coś zroni;
motywacja - zapał do pracy i chęć osiągnięcia sukcesu;
empatia - wykazywanie zdolności do rozumienia punktów widzenia innych ludzi;
umiejętności społeczne - zdolność do porozumienia się i nawiązywania kontaktów z innymi.
Malcolm Higgs i Victor Dulewicz wyodrębnili 7 elementów inteligencji emocjonalnej, które można zgrupować w trzech głównych kategoriach:
elementy kierujące - wiążą się z motywacją i zdecydowaniem; te dwie cechy pobudzają ludzi i kierująich kuu osiąganiu celów, zazwyczaj bardzo ambitnych;
elementy ograniczające - sumienność i prawość oraz odporność emocjonalna; te cechy kontrolują i trzymają na wodzy wyczyny elementów kierujących, zwłaszcza jeśli te oddziałują bardzo silnie, powodując reakcje nieukierunkowane lub źle ukierunkowane;
elementy umożliwiające - wrażliwość, umiejętność wywierania wpływu i samoświadomość; te trzy cechy ułatwiaja działanie i pomagają jednostce odnosić sukcesy.
2. Pytaj, co to oznacza dla ciebie
Niżej wymienione cechy są szczególnie istotne dla inteligencji emocjonalnej oraz powinny być wykazyane przez menadżerów. Menadżerowie powinni:
potrafić kierować sobą i nie przenosić swoich frustracji na personel;
mieć świadomość swoich prawdziwych mocnych i słabych stron;
motywować innych rownie dobrze jak siebie samych;
doradzać innym ludziom w organizacji;
dodawać innym otuchy i oferować im pomoc;
utrzymywać i utrwalać dobre stosunki w pracy;
3. Sprawdzaj i rozwijaj swoją inteligencję emocjonalną
Przy testowaniu inteligencji emocjonalnej głównym problemem jest grak jednej uzgodnionej definicji tego pojęcia. Praktycy i prowadzący szkolenia wykorzystują bardzo odmienne zestawy cech i metod oceny, co znajduje odzwierciedlenie w licznych testach do pomiaru EI. Testy są jednak użyteczne, gdyż uświadamiają ludziom problemy wiążące się z ich inteligencją emocjonalną i mogą wskazywac przyczyny słabych i mocnycz stron emocjonalnej części osoby ludzkiej.