Surrealizm
Surrealizm, czyli nadrealizm jest to awangardowy kierunek rozwijający się po I wojnie światowej we Francji, następnie w wielu krajach świata, m.in. w USA, Ameryce Południowej i Japonii.. Jego celem było osiągniecie spontaniczności artystycznej poprzez wydobycie, uwolnienie i twórcze spożytkowanie elementów zawartych w podświadomych pokładach psychiki człowieka, skrępowanych zazwyczaj przez rozum i normy kulturowe. Artystów surrealizmu cechuje burzenie logicznego porządku rzeczywistości, kojarzenie elementów przez przypadek, inspiracja stanami halucynacji, baśniami i mitami, marzeniami sennymi, sztuka dzieci i umysłowo chorych. Surrealizm cechował się prowokacja i kultem absurdu Podobnie jak i we snach, tak i na obrazach działy się rzeczy niezwykle, niezrozumiale. Przedmioty malowane były zestawione ze sobą w myśl zasady "czystego automatyzmu psychicznego", jakby pod nieobecność rozumu. Słynnym przedstawicielem kierunku był Salvador Dali, który przypisywał sobie nieziemskie moce, wywyższał siebie i kochankę, wykreował wokół siebie świat sensacji. Artyści badają świat wewnętrzny. Pomysły czerpią z wyobraźni. Dominuje symbolika seksowna. Podstawę stanowi jednak rzeczywistość. Pokazują ciała ożywione klub na odwrót.
Zapoczątkowany w Paryżu w 1923r. W Polsce surrealizm nie przyjął form działania grupowego, jego oddziaływanie cechuje splatanie się z inspiracja symbolizmem i ekspresjonizmem. W okresie międzywojennym wpływ surrealizmu jest widoczny w twórczości artystów ugrupowania Artes, nasilił się w latach 60.-70. XX w. Głównymi przedstawicielami byli: E. Rosenstein, K. Mikulski, T. Kantor, J. Nowosielski, T. Brzozowski. Oddziaływanie koncepcji surrealizmu było szerokie.