Geneza faszyzmu
Geneza faszyzmu
Wiąże się z I woj. Światową i jej skutkami takimi jak: frustracja, kryzys wartości i upadek autorytetów, strachem przed komunizmem i problemami społecznymi. Słabe tradycje parlamentarne, konflikty narodowościowe, niedostatecznie ukształtowane struktury społeczne właściwe dla nowoczesnych cywilizacji przemysłowych takie jak silna klasa społeczna sprzyjały rozwojowi faszyzmu w poszczególnych krajach. Ruchy faszystowskie znalazły poparcie wśród społeczeństw niezadowolonych z wyniku I wojny.świat. i ustaleń konferencji pokojowej. Najsilniejsze frustracje społeczne były na tym tle we Włoszech i Niemczech.
Organizacja państwa faszystowskiego we Włoszech i Hiszpanii
We Włoszech powstał na początku lat dwudziestych. Twórcą był Benito Mussolini- nie stworzył państwa totalitarnego wprowadził tylko niektóre jego elementy świadczy o tym obecność innych konkurencyjnych dla faszyzmu ideologi i związanych z nim struktur, przede wszystkim katolicyzmu i kościoła oraz monarchii. Nie stosowano masowego terroru choć zdarzały się wypadki morderstw politycznych.
Hiszpania nie brała udziału w I wojnie świat., więc bezpośrednie konsekwencje wojny jej nie dotyczyły. Hiszpania była krajem o niskim poziomie rozwoju społecznego i gospodarczego. Panował analfabetyzm. Największy wpływ na życie monarchii wywierał kościół, szlachta oraz armia. Generał Miquel Primo de Pirera w 1923r wykorzystał rosnące niezadowolenie społeczne zaprowadzając dyktaturę wzorowaną na faszystowskim systemie włoskim. Poparła go znaczna część społeczeństwa widząc w tym systemie ratunek przed anarchią polityczną i katastrofą gospodarczą a także monarcha. W 1936r wojskowy zamach stanu przeprowadził gen. Francisco Franco. Gdy przeciwko rebeliantom wystąpiły oddziały milicji robotniczej, zmienił się w KRWAWĄ WOJNE DOMOWĄ w której obie str. Dopuszczały się terroru. Wojna Domowa zakończyła się zwycięstwem w 1939r gen. Franco wprowadził system dyktatury.
Budowa republiki Weimarskiej w Niemczech
W 1919r niemieckie Zgromadzenie Narodowe zebrało się w WEIMARZE i uchwaliło konstytucję dla nowego państwa demokratycznego. Parlament jak i prezydent wybierano w wyborach powszechnych równych i bezpośrednich. Władzę wykonawczą sprawował mianowany przez prezydenta Kanclerz. W Niemczech panowała głęboka depresja, bezrobocie, wysokie podatki. Ogromne znaczenie dla gospodarki miała kwestia spłaty odszkodować wojennych. Niemcy nie byli w stanie podołać takim obciążenią. W 1923r wojska francuskie i belgijskie zajęły Zagłębie Ruhry w celu zabezpieczenia finansowego. Oskarżono Republikę Weimarską o spowodowanie klęski Niemiec i podpisanie traktatu wersalskiego.
Izolacja polityczna i jej przezwyciężenie
Niemcy bezpośr. po zakończeniu wojny znalazły się w izolacji politycznej. Skłoniło to niemieckie rządy do nawiązania kontaktów z drugim państwem izolacyjnym ROSJĄ RADZECKĄ. Oba państwa mimo zasadniczych różnic łączyła niechęć do zachodnich aliantów i systemu wersalskiego. Stała się ona podstawą podpisania w 1922r w Rapallo traktatu radziecko- niemieckiego. W 1924r przyznano Republice Weimarskiej wysoką pożyczkę stabilizacyjną opracowana korzystny system spłaty odszkodowań wojennych i wojska francuskie i belgijskie opuściły Zagłębie Ruhry. Dzięki amerykańskim kredytom Niemiecki przemysł zaczął się modernizować.
Narodziny nazizmu w Niemczech
Jeden z pierwszych skutków wielkiej depresji był upadek Republiki Weimarskiej. W obliczu katastrofy ekonomicznej Niemieccy bezrobotni robotnicy, zbankrutowani kupcy, chłopi szukali nie tylko winnego ale również ratunku przed upadkiem. Panowała demokracja popierana przez nią układ wersalski. Do wielu przemówiła zwłaszcza ideologia NAZIZMU propagowana przez A. Hitlera
Faszyzm- jest formą dyktatury nacjonalistycznej, która opiera się na kilku zasadach. Najważniejszym dobrem w państwie faszystowskim jest wspólnota, to znaczy naród (rozumiany jako ogół obywateli państwa) lub grupa etniczna rozumiana jako tożsama z narodem. Prawa jednostki są podporządkowane prawom narodu który zyskuje tym samym realną osobowość, nie tylko jako pojęcie abstrakcyjne. Każde działanie dla jej dobra i na jej korzyść jest działaniem moralnie usprawiedliwionym. Jest to przede wszystkim zasada wodzostwa. Charyzmatyczny wódz, który "ma zawsze rację", jak głosiły włoskie plakaty na cześć Benito Mussoliniego, to osoba, która doskonale umie zdobywać sobie posłuch wśród ludzi.
Korporacje- powstały we Włoszech ich idea wywodziła się ze społecznej nauki kościoła, odrzucającej teorię walki klas i opowiadającej się za solidaryzmem społecznym.